Rusya, Ukrayna’daki çatışmayı sonlandırmak için Kiev’in yazılı önerilerini göndermesini memnunlukla karşıladıklarını ancak henüz bir dönüm noktası yaşanmadığını kaydetti.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Rusya’nın henüz umut vaat eden ya da dönüm noktası gibi görünen bir duruma tanık olmadıklarını belirtti, önlerinde çalışmayı gerektiren uzun bir dönem olduğunu söyledi.
Dün İstanbul’da Rus ve Ukraynalı müzakere heyetleri arasında yapılan görüşmelerde Kiev, taleplerini Rusya’ya yazılı olarak iletmişti.
Ukrayna’yı 24 Şubat’ta işgal eden Rusya, bunun güneydoğu komşusunun askeri kapasitesini azaltmak ve ‘‘tehlikeli milliyetçiler’’ olduğunu savunduğu kişileri etkisiz hale getirmek için yürüttüğü ‘‘özel operasyon’’ olduğunu söylüyor.
Ukrayna güçleri savaşta büyük direniş gösterdi ve Rusya’nın büyük kentleri ele geçirmesini önledi.
Ukraynalı müzakereciler İstanbul’da yaptıkları açıklamada güvenlik garantileri karşısında Ukrayna’nın tarafsız statüye sahip olmasını önerdi. Bu Ukrayna’nın askeri ittifaklara katılmaması ve yabancı ülkelerin askeri üslerine ev sahipliği yapmaması anlamına geliyor.
Öneri ateşkes sağlanması durumunda yürürlüğe girecek. Teklifte Rusya’nın Ukrayna’dan 2014’te ilhak ettiği Kırım’ın statüsüyle ilgili 15 yıl sürecek müzakere süreci yürütülmesi de yer alıyor.
‘‘Kırım Rusya’nın parçası’’
Peskov, Kırım’ın Rusya’nın parçası olduğunu ve Rus anayasasının Rusya’nın bölgelerinin akıbetini başka ülkelerle tartışmasına izin vermediğini kaydetti.
Peskov ayrıca Rusya’nın müzakerelerde görüşülen konuların gizli kalmasını istediğini belirtti.
Rusya’nın başmüzakerecisi Vladimir Medinski de Kiev’in Rusya’nın temel taleplerini karşılama konusunda istekli olduğunu; ancak Moskova’nın Donbas ve Kırım bölgelerindeki pozisyonunun değişmediğini söyledi.
Kiev’in NATO’ya katılma isteğinden vazgeçmesi, tarafsızlık statüsü benimseyecek olması, nükleer ve diğer kitle imha silahlarından arınma vaadi ile yabancı askerlere ve üslere ev sahipliği yapmama kararının yer aldığı teklifle ilgili Medinski, ‘‘Ukrayna, Rusya’nın son yıllarda ısrar ettiği bu temel gereklilikleri yerine getirmek için hazır olduğunu bildirdi. Bu yükümlülükler yerine getirilirse Ukrayna topraklarında NATO mevzilenmesi bertaraf edilmiş olacak’’ dedi.
‘‘Bu Ukrayna’nın üst düzeyde üzerinde anlaştığı metnin özünü ve önemli kısmını oluşturuyor’’ diyen Medinski, çalışmaların ve müzakerelerin sürdüğünü de altını çizdi.
Medinski, Kiev’in Kırım’ı kaybettiğini ve doğudaki Donbas bölgesini oluşturan iki ayrılıkçı sahanın bağımsızlığını kabul etmesi gerektiğine dikkat çekti.
Medinski, ‘‘Ülkemizin Kırım ve Donbas konusundaki tavrı değişmemiştir’’ dedi. Rusya, Kırım’ı 2014’te ilhak etmişti.
Ukrayna ise toprak bütünlüğü konusunda taviz vermeyeceğini söylüyor.
Rus heyeti, İstanbul’da Kiev ve kuzeydeki Çernihiv civarındaki askeri faaliyetlerin iyi niyet göstergesi olarak azaltılacağını bildirmişti.
Öte yandan Ukraynalı yerel yetkililer sahadaki durumun bundan farklı olduğunu bildirdi.
‘‘Rus bombardımanı devam ediyor’’
Ukrayna, Moskova'nın bu bölgelerdeki askeri operasyonları azaltma sözü vermesinden birkaç saat sonra, Kiev ve Çernihiv çevresindeki alanları vurduğunu bildirdi. Bombardıman, savaşı sona erdirmeyi amaçlayan müzakerelerde olası ilerleme konusundaki iyimserliği azalttı.
Rusya askeri faaliyetlerin azaltılmasının tam olarak neleri kapsayacağını belirtmemişti.
İngiltere Savunma Bakanlığı ağır yenilgilerin bazı Rus askerlerinin Belarus ve Rusya’ya dönmesine neden olduğunu, ancak Rusya’nın kara harekatındaki aksaklıkları topçu atışı ve hava bombardımanıyla telafi edebileceğini belirtti. Rus ordusu da son 24 saatte Ukrayna cephanelikleri ve yakıt depolarına yeni saldırılar düzenlediğini bildirdi.
“Kiev ve Çernihiv’de saldırılar sürdü"
Vali Viacheslav Chaus, askeri faaliyetlerin kısıtlanacağı sözüne rağmen Çernihiv’de gece boyunca hava saldırılarının sürdüğünü; sivil altyapının, kütüphanelerin, alışveriş merkezlerinin ve birçok evin tahrip olduğunu kaydetti.
Kiev askeri bölgesel yönetiminin lideri Oleksandr Pavliuk ise bugün yaptığı açıklamada Rusya’nın, başkent Kiev’in etrafındaki Bucha, Brovary ve Vyshhorod bölgelerini bombaladığını kaydetti.
Ayrıca Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Igor Konashenkov, ordunun Ukrayna’nın merkezindeki iki kasabada yer alan yakıt depolarını uzun menzilli füzelerle hedef aldığını bildirdi. Rus güçleri ayrıca güneydeki Mikolayiv bölgesinde Ukrayna özel birliklerine ait bir karargahı ve doğudaki Donetsk bölgesinde bir mühimmat deposunu vurdu.
Rusya sahada rotasını Donbas’a çeviriyor
Rus ordusu son yaptığı açıklamalarda savaşta rotasını ülkenin doğusunda endüstrinin merkezi olan Donbas bölgesine çevireceğini bildirmişti. Donetsk de bu bölgede yer alıyor. Rusya’nın desteklediği ayrılıkçılar burada 2014’ten beri Ukrayna güçleriyle savaşıyor.
Bazı uzmanlar Kremlin’in savaşta hedefini büyük kentlerden doğu bölgelerine çevirmesinin ve Kiev ile Çernihiv’de askeri faaliyetleri azaltacağını açıklamasının sahadaki ağır kayıplarından kaynaklanıyor olabileceği görüşünde. Bu durum bazı uzmanlar tarafından Kiev’in Ukrayna hükümetini düşürme amacından vazgeçmiş olabileceği şeklinde de yorumlanıyor.
