Erişilebilirlik

Serebrenitza 25'inci Yılında Yeni Cenazelerle Anılıyor


Serebrenitza katliamının üzerinden 25 yıl geçti. Bosna’da hala öldürülen erkek çocuk ve yetişkinlerin cansız bedenleri ortaya çıkarılıyor ve yeniden gömülüyor. Ve bu acılı kente her yıl, çoğunluğu kadın katliamdan sağ kurtulanlar, babalarını, kardeşlerini, eşlerini ve oğullarını anmak için geliyor.

11 Temmuz 1995’te Srebrenitsa’nın Bosnalı Sırp güçlerin eline geçmesinden sonra, çoğunluğu Müslüman 8 binden fazla Boşnak erkek ve erkek çocuğu, silah zoruyla ormanlık alana kovalandı ve öldürüldü. Sırplar, kurbanlarını kent çevresindeki çeşitli çukurlara gömüldü.

İkinci Dünya Savaşı’ından bu yana Avrupa’da sivillere yönelik en kanlı eylem olarak görülen Serebrenitza katliamı, 1992-95 yılları arasındaki savaşta iki Birleşmiş Milletler mahkemesi tarafından soykırım olarak nitelenen tek olay olarak kayıtlara geçti.

Katliamın ilk günü olan 11 Temmuz’da her yıl olduğu gibi bu yıl da yaşamını yitirenler adına anma töreni düzenleniyor, mezarlıklar ziyaret ediliyor. Cumartesi günü yapılacak anma töreninde, Serebrenitza yakınlarındaki Potoçari’deki anıt mezarlığa, kısa bir süre önce naaşlarına ulaşılan dokuz kurban daha defnedilecek.

Bu kurbanlardan biri de kalıntıları geçen yıl Kasım ayında toplu mezarda ortaya çıkarılan ve DNA testiyle teyit edilen Bajro Salihoviç.

Salihoviç’in oğlu Bahrudin, “Sadece birkaç parça kemiğini bulabildiler ama annem ve ben onu bu yıl defnetmeye karar verdik ki mezarının nerede olduğunu, nerede dua edeceğimizi bilelim. Birazcık huzur bulmak için” dedi. Salihoviç kendisi de katliamdan kaçarak kurtulanlardan.

Yugoslavya’nın parçalanmasının ardından Sırplar, Hırvatlar ve Müslüman Boşnaklar arasında yaşanan Bosna Savaşı’nda, 1995’te varılan Dayton Barış Anlaşması’na kadar 100 binden fazla kişi yaşamını yitirdi.

1993’te siviller için Birleşmiş Milletler tarafından güvenli bölge ilan edilen Serebrenitza’da yaşananlarsa uluslararası toplum için büyük bir utanç olarak hafızalara kazındı.

Bosnalı Sırplar bu kasabaya, güvenli bölge ilan edilmesinden iki yıl sonra baskın yaptığında yaklaşık 15 bin Bosnalı Müslüman yetişkin erkek ve erkek çocuğu canlarını kurtarmak için ormanlık alana kaçtı. Bu sayının neredeyse iki katı kadar bölge sakini de BM karargahına sığınmaya çalıştı. Kentin girişindeki eski sanayi bölgesindeki karargahta Hollandalı BM barış gücü askerlerinin kendilerini koruyacağını umuyorlardı.

Ancak General Ratko Mladiç komutasındaki Sırp güçler yaklaşık 2 bin erkek yetişkin ve çocuğu öldürmek için karargahtan çıkardığında, barış gücü askerleri müdahaleyi çaresizce seyretmekten başka bir şey yapmadı. Ormanlık alana kaçanlar da birer birer Sırp askerleri tarafından öldürüldü.

Sırp askerler karargahtaki kadınları ve kız çocuklarını ise otobüslere doldurarak Bosna yönetimi altındaki bölgeye götürdü.

Katliamı yapanlar, soykırımın kanıtlarını ortadan kaldırma amacıyla ölüleri farklı noktalarda buldozerlerle açtıkları toplu mezarlara gömdü.

O yıldan bu yana bölgede hala yeni toplu mezarlar ortaya çıkıyor, DNA testleriyle kurbanların kimlikleri belirleniyor. Yaklaşık bin kişiyse hala bulunmuş değil.

BM Savaş Suçları Mahkemesi ve Balkan mahkemelerinde yaklaşık 50 Bosnalı Sırp katliamdan yargılanarak hüküm giydi. Bunlar arasında, o dönem savaştaki önde gelen Sırp lider Radovan Karaziç ve ‘’Bosna Kasabı’’ olarak bilinen Ratko Mladiç de vardı. Her ikisi de soykırım ve insanlara karşı suçlardan 700 yıldan fazla hapis cezasına çarptırıldı.

Kadınlarsa her yıl kaybettikleri yakınlarının yasını tutmak için Serebrenitza ziyaretlerini sürdürüyor.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG