Türkiye’deki 17-25 Aralık yolsuzluk davasının kilit ismi Rıza Sarraf, önümüzdeki günlerde, tutuklandığı Miami’den New York’a Federal Mahkeme’de devam edecek yargı süreci için nakledilmeyi bekliyor.
1 Nisan’da Miami Federal Mahkemesi’nin aldığı karar sonrasında Sarraf’ın gerekli sevk işlemlerin tamamlanmasının ardından yakın bir zamanda New York’a gönderileceği öğrenildi. Sarraf, çok yakın bir zamanda New York’ta tutuklanması için yargı sürecini başlatıp, hakkındaki iddianameyi hazırlayan savcı Preet Bharara ile de karşı karşıya gelecek.
Sarraf hakkındaki iddianamesiyle Türkiye’de bir anda üne kavuşan Bharara’nın, sosyal medya paylaşımları büyük ilgi gördü, çok sayıda Türk takipçi kazandı. Amerikan medyası da davanın aslı yerine Türkiye’de fenomen olan Bharara’ ya Türklerin ilgisini haberleştirdiler.
Savcı Bharara kimdir?
Savcı Bharara, 1968 yılında Hindistan’ın Forezopur kentinde Sih bir babanın ve Hindu bir annenin oğlu olarak dünyaya geldi. Sonradan ABD’ye göç eden ailesiyle birlikte çocukluk yıllarını New Jersey’de geçirdi. Oldukça başarılı bir eğitim geçmişi olan Bharara, Harvard Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra, hukuk eğitimini de New York’ta Columbia Üniversitesi’nde tamamladı.
Mafya ile mücadelesi yıldızını parlattı
Bharara, bir süre New York Senatörü Chuck Schumer’in baş danışmanı olarak çalıştı ve ardından New York Güney Bölgesi savcı yardımcılarından biri olarak beş yıl hizmet verdi. Yıldızı bu görevdeyken yürüttüğü, mafya aileleri Gambino ve Colombo ile Asyalı suç çeteleriyle ilgili başlattığı soruşturmalarla parladı ve New York Güney Bölgesi Başsavcılığı’nın önü açıldı.
15 Mayıs 2009 tarihinde Başkan Barack Obama tarafından New York Güney Bölgesi Savcılığı görevine atandı. Bharara’nın görevlendirilmesi 7 Ağustos’ta Amerikan Senato’su tarafından onaylandı ve Bharara 13 Ağustos 2009’da yemin ederek son görevine başladı. Bir süre sonra Adalet Bakanı olacağı yönünde iddialar ortaya atıldı.
Emrinde 220 savcı yardımcısı var
Sarraf, davasının savcısı Preet Bharara, bilinenin aksine bu davada tek başına çalışmıyor. Bharara, Sarraf iddianamesiyle ilgili soruşturmasını çok sayıda savcı yardımcısıyla birlikte sürdürüyor. Bharara’nın emrinde soruşturmalarını birlikte yürüttüğü 220 savcı yardımcısı görev yapıyor. Savcı Bharara soruşturduğu davaların büyüklüğü nedeniyle medyada ‘Wall Street’in Şerifi’ ve ‘Süper Savcı’ olarak da anılıyor.
Bharara’nın görev alanları ise başta New York Manhattan olmak üzere, Bronx, Westchester, Dutchess, Orange, Putnam, Rockland ve Sullivan bölgelerini de kapsıyor.
Wall Street’in korkulu rüyası
Bharara, en üst düzey suçlarla mücadele eden bir savcı, uluslararası terörizm, uyuşturucu kaçakçılığı, uyuşturucuyla bağlantılı terörizm, silah kaçakçılığı, kamuya karşı işlenmiş yolsuzluk davaları, çeteler, organize suç çeteleri, uluslararası kara para aklama, sivil haklara karşı işlenen suçlar ve beyaz yakalıların işledikleri suçlar ve özellikle ‘Wall Street’ ile alakalı çeşitli finansal yolsuzluklarla boğuşuyor. Savcı Bharara’nın bu tür soruşturmalarda adı bilinen en önemli davaları da JP Morgan, Bank of America ve Citigroup, Deutsche Bank, Citi Mortgage, Cohen davaları yer alıyor.
Mafya ve suç çetelerini adalet önüne çıkarttı
Bharara’nın yönetimindeki ekip New York kentinde birçok usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarını, adı karışan kişileri görevleri ve makamlarına bakmaksızın, soruşturuyor. Savcı Bharara mafya ve organize suç çetelerinin de korkulu rüyası. Bharara’nın bu suç çetelelerine karşı verdiği mücadelede 500 kişiyi adalet önüne çıkarttığı ifade ediliyor.
Uluslararası soruşturmalar
Bharara, kendine bağlı savcılarla birlikte 25 ayrı ülkede suçluların peşine düştü. Uyuşturucu kaçakçıları, silah kaçakçıları ve teröristleri yakalayıp Manhattan’da Federal Mahkeme’nin karşısına çıkarttı. 11 Eylül saldırılarının ardından terörle agresif bir şekilde mücadele edilmesi gerektiğini savunan Bharara, uluslararası soruşturmalarında agresif bir yol izlemiş ve izlediği yöntemleri de oldukça eleştiriliyor; bu tür soruşturmalarda bazen yetkilerinin dışına çıktığı iddia ediliyor.
ABD ile Rusya arasında diplomatik kriz
Bharara’nın düzenlediği sınır ötesi soruşturma operasyonları yüzünden başı pek çok ülke ile derde girdi. Bazı ülkeler ile çeşitli diplomatik krizler de yaşandı. 2011 yılında Rus vatandaşı Viktor Bout, uluslararası terör örgütlerine silah sattığı iddiasıyla Tayland'da gözaltına alınmasının ardından New York'a getirilmişti. Bout, New York’ta yapılan mahkeme sonrasında 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Rusya ile ABD arasında bu yüzden diplomatik kriz yaşandı. 13 Nisan 2013’te Rusya Federasyonu, yayınladığı listede Bharara’nın ülkeye girişini insan haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle yasakladı, Rusya o dönemde Bout'un ABD'ye gönderilmesini uluslararası hukuka aykırı olarak nitelemiş ve kararı protesto etmişti.
Time dergisine kapak oldu
Bharara'nın 2009 ile 2012 yılları arasında Wall Street ile ilgili başlattığı soruşturmalarda finans kuruluşlarının üst düzey yöneticilerini yaptıkları usulsüzlükler nedeniyle adalet karşısına çıkartması içeriden bilgi alarak borsada yapılan haksız kazanç elde eden ünlü finans devlerini yakalaması savcının ününe ün kattı. Bharara, Amerikan ve dünya kamuoyunda oldukça tanınan kişi haline gelmeye başladı. ‘Time’ dergisi Bharara’yı Wall Street soruşturmaları nedeniyle kapağına taşıdı.
BM’de rüşvet skandalı
Birleşmiş Milletler 70. Genel Kurulu, rekor sayıda devlet ve hükümet başkanının katılımıyla gerçekleşmiş, ilk kez Papa’yı ağırlamış, gündeminde yer alan mültecilerin dramı, Suriye, IŞİD terörü ile ilgili tartışmalar ile tüm dünyanın ilgisini çekmişti. Tam Birleşmiş Milletler’in imajı düzeliyor derken Bharara ortaya çıkıp, “Rüşvet, BM’de iş yapmak için genelde kullanılan bir yöntem mi?” diye soruyordu.
Bharara, Birleşmiş Milletler’de rüşvet iddialarına da el atmış, Çinli işadamı Ng Lap Seng’in Birleşmiş Milletler’de işlerini kolaylaştırmak için üst düzey görevlilere dağıttığı rüşveti ortaya çıkartmıştı. BM 68. Dönem Genel Kurul Başkanı John Ashe ve Antigua’nın Dominik Cumhuriyeti BM Daimi Temsilcisi ile dördü Çin’de iş yapan kişileri rüşvet suçlamasıyla tutuklanmıştı.
Bharara, “Bu kişiler kurdukları rüşvet ağıyla, BM’yi bir kazanç elde etme kurumuna çevirmeye çalışmışlar” diye açıklama yaparak dünyaya en büyük küresel organizasyon olan BM’deki rüşvet olaylarının takipçisi olacağının mesajını da veriyordu.
Bruce Springsteen hayranı
Özel yaşantısında mütevazi bir hayat tarzını seçtiği bilinen Bharara tam bir müzik tutkunu olarak biliniyor. Savcı Bharara, ünlü şarkıcı Bruce Springsteen hayranı. Sanatçının 2012 yılında Connecticut eyaletinin Hardford kentindeki konserine giden Bharara burada büyük bir sürprizle karşılaşmış. Sanatçı konserinde ‘Death to My Hometown’ adlı yeni şarkısını savcıya adamış ve sahnede “Bu şarkı Preet Bharara” için diye anons ederek savcıya duyduğu hayranlığı dile getirmişti.
