İskoçya’nın Birinci Bakanı ve İskoçya Ulusal Partisi lideri Nicola Sturgeon, İngiltere’den ayrılma yolunda yeni bir adım daha attı. Sturgeon, İskoçya’da yeniden bağımsızlık referandumu yapmak üzere yasal süreci başlatacağını açıkladı.
Nicola Sturgeon, Edinburgh’da düzenlediği basın toplantısında, Brexit yani İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasından sonra İskoç halkına kendi fikirlerini ifade etme fırsatı tanımanın doğru olacağını düşündüğünü söyledi. İskoçya’nın en büyük siyasi partisi olan İskoçya Ulusal Partisi Genel Başkanı Sturgeon, Brexit’in İskoçya ekonomisini ve Avrupa’yla olan bağlarını tehdit ettiği bir ortamda eli kolu bağlı duramayacağını, buna kayıtsız kalamayacağını belirtti.
Geçen hafta Kuzey İrlanda’da yapılan seçimlerde, Sinn Fein’in oy oranını büyük ölçüde arttırdığı gözleniyor. Nicola Sturgeon’un açıklamaları sürpriz niteliği taşımasa da Brexit referandumunun sonuçlarına bir yenisini daha ekliyor. İngiltere’deki muhafazakar hükümetin bu sonuçları dizginlemekte zorlandığı görülüyor.
İngiliz Sky News’un siyaset editörü Faysal İslam, Sturgeon’un konuşmasından sonra ”Tüm bu olan bitenin nereye varacağını kimse bilmiyor” şeklindeki sözleriyle, aslında çok sayıda İngiliz gazetecinin hislerine tercüman oldu.
Siyaset yorumcusu Nick Cohen, niyeti İngiltere’yi korumak olan Brexit’in aslında ülkeye zarar verdiğini söyledi.
Referandum iki yıl içinde yapılacak
İskoçyalı yetkili Nicola Sturgeon, oylamanın 2018 yılı sonbaharı ve 2019 ilkbaharı arasında yapılmasını istiyor. Sturgeon’a göre İngiliz Parlamentosu, Brexit referandumundan bu yana sesini daha çok yükseltmeye başladı. Sturgeon, Muhafazakar Parti Başkanı Theresa May’in Brexit oylamasından önce İskoçya’nın fikrini almamasını eleştirdi. İngiltere, Brexit’le birlikte Avrupa Birliği’yle olan siyasi üyeliğini sona erdirmekle kalmıyor, aynı zamanda Avrupa pazarından çekilerek çok ciddi ekonomik sonuçlara neden oluyor.
İskoç kamuoyu, Brexit referandumunda yüzde 38’e yüzde 62‘yle AB’de kalma yönünde oy kullanmıştı. Sturgeon, referandumdan sonra yaptığı açıklamada, Brexit’in şartları değiştirdiğini, bu nedenle İskoçya’da ikinci bir bağımsızlık referandumuna ihtiyaç olduğunu söylemişti. İskoçya, 2014 yılı Eylül ayında yapılan referandumda Birleşik Krallık’ın parçası olarak kalmaya karar vermişti.
Nicola Sturgeon, bağımsızlık referandumu için onay almak amacıyla önümüzdeki hafta İskoçya Parlamentosu’na başvuracak. Ancak son sözü İngliiz Parlamentosu söyleyecek. Başbakan Theresa May’in bağımsızlık referandumuna ikinci kez onay verip vermeyeceği net değil. Bu durum, iki güçlü kadın lideri karşı karşıya getirebilir.
Theresa May, Birleşik Krallık’ı korumak için mücadele edeceğini açıkça dile getirmişti. Ancak May, İskoçya’nın yeniden bağımsızlık referandumuna gitme girişimini engellemesi halinde zor duruma düşebilir. İskoç Parlamentosu’nun büyük çoğunluğu Birleşik Krallık’tan ayrılmayı destekliyor.
Theresa May’in sözcüsü, Nicola Sturgeon’un bağımsızlık referandumuyla ilgili açıklamasını kınadı ve İskoç halkının büyük çoğunluğunun ikinci kez referanduma gitmek istemediği yönünde kanıtlar olduğunu öne sürdü.
İngiliz Hükümeti: ”Yeni referandum toplumu böler”
Sözcü, ”İskoç halkı bundan sadece iki yıl önce İskoç Hükümeti’nin ‘nesilde bir’ yapılan bir oylama olarak tanımladığı referandumda Birleşik Krallık’ta kalma yönünde oy kullandı. Yeni bir referandum halkı böler ve olabilecek en kötü zamanda çok ciddi ekonomik belirsizlik yaratır” dedi.
İngiltere’deki muhalefet partileri de Sturgeon’u eleştiriyor, ancak İskoçya Parlamentosu’nun onay vermesi durumunda bağımsızlık referandumunu engellemeyeceklerini bildiriyor. İşçi Partisi Lideri Jeremy Corbyn, ”Eğer İskoçya Parlamentosu karar verirse İşçi Partisi olarak bu demokratik kararın önünde engel oluşturmayacağız” dedi.
Bir İngiliz yetkiliye göre Theresa May, ikinci bir bağımsızlık referandumuna, AB’yle yürütülen Brexit müzakereleri sona erdikten sonra izin verecek. Müzakerelerin 2019 yılı Nisan ayında sona ermesi bekleniyor. Sturgeon ise referandumun bu tarihten önce yapılmasında ısrarlı. Bunun nedeni, İskoçya’nın AB’ye yeniden hızlı bir şekilde katımasını sağlamak ve hatta üye olarak kalma olanağının önünü açmak.
Birçok uzman, Theresa May ve Nicola Sturgeon arasındaki mücadelenin referandum yapılıp yapılmamasıyla değil, referandumun ne zaman yapılacağıyla ilgili olduğunu söylüyor.
