150 yazar, akademisyen ve sanatçı kaleme aldıkları açık mektupta, tartışma yaratan görüşlere tolerans gösterilmediği için ifade özgürlüğünün tehdit altında olduğunu savundu. Trans bireyler konusundaki yorumları daha önce eleştirilen Harry Potter serisinin yazarı J. K. Rowling’in ifade özgürlüğünü savunan mektubu imzalaması ise tartışmaya yol açtı.
Akademisyen ve yazarların imzaladığı ‘’Adalet ve Özgür Tartışma Üzerine Bir Mektup’’ başlıklı 530 kelimelik açık mektup Harper’s Magazine adlı dergide yayımlandı. Mektupta dilbilimci ve aktivist Noam Chomksy’nin yanı sıra feminist Gloria Steinheim, dijital platformda yayınlanan bir diziye de uyarlanan Handmaid’s Tale (Damızlık Kızın Öyküsü) kitabının yazarı Margaret Atwood’un da imzası bulunuyor.
Amerika’da son dönemde polis şiddeti, ırkçılık ve sosyal adaletsizliğin protesto edildiği gösterilere destek veren 150’den fazla yazar, akademisyen ve sanatçı, toplumda daha geniş kapsamlı eşitliğin sağlanması çağrısında bulundu.
Mektupta, ‘’illiberalizmin tüm dünyada güç kazandığı ve demokrasiye yönelik gerçek bir tehdit teşkil eden Donald Trump’la birlikte güçlü bir müttefik bulduğu’’ savunuldu. ‘’Ancak sergilenen bu direnişin de sağ kanatta demagoji yapan kesimler tarafından kötüye kullanılan bir baskı ve dogma aracına dönüşmesine izin verilmemesi gerektiği’’ vurgulandı.
Mektup linç kültürünün tartışıldığı bir döneme rastladı
Yazarların kaleme aldığı mektup, toplumda tanınan isimlerin tartışmalı ya da bazı çevreler tarafından hoş karşılanmayan fikir ya da yorumlarını paylaştıkları için özellikle sosyal medya ve dijital platformlarda hedef alındığı durumları anlatmak için kullanılan ‘’linç ve boykot kültürü’’nün tartışıldığı bir döneme rastladı.
Mektupta, ‘’İstediğimiz demokratik kapsayıcılığa yalnızca tüm taraflarda kendini gösteren hoşgörüsüz ortama karşı sesimizi yükseltirsek ulaşabiliriz’’ ifadesi kullanıldı.
Yazar ve akademisyenler imzaladıkları mektupta, ‘’liberal bir toplumun can damarı olan bilgi ve fikir alışverişi özgürlüğünün gün geçtikçe daha da kısıtlandığını’’ vurguladı.
‘’Kötü fikirleri yenmenin yolu susturmak değil’’
Mektupta, ‘’Tartışma ortamının gerek baskıcı bir hükümet gerekse hoşgörüsüz bir toplum tarafından kısıtlanması elinde gücü olmayanlara zarar veriyor ve herkesin demokratik süreçlere katılım imkanını azaltıyor. Kötü fikirleri yenmenin yolu bu fikirleri susturmaya çalışmak ya da ortadan kaybolmalarını arzulamaktan değil tartışmaktan geçer. Birlikte var olması gereken adalet ve özgürlük arasında yapılacak her türlü yanlış tercihi reddediyoruz’’ ifadeleri kullanıldı.
Mektubun son bölümünde, ‘’Yazarlar olarak bize deneyimleme, risk alma ve hatta hata yapma alanı tanıyan bir kültüre ihtiyacımız var. Ağır mesleki sonuçlarla karşılaşmadan iyi niyetli görüş ayrılıkları yaşanması imkanını korumamız gerekiyor. Çalışmalarımızın dayandığı zemini savunmazsak, kamunun ya da devletin bu zemini bizim adımıza savunmasını bekleyemeyiz’’ denildi.
J.K. Rowling’in mektubu imzalamasına tepki
Ancak herkes için ifade özgürlüğünü savunan bir dille kaleme alınan mektubu, daha önce trans bireylerle ilgili yorumları yüzünden tepki çeken Harry Potter serisinin yazarı J.K. Rowling’in de imza atması tartışmaya yol açtı.
J.K Rowling, hormon tedavisini bireyin cinsel yönelimini psikolojik veya ruhsal müdahalelerle değiştirme uygulamaları olarak bilinen dönüşüm terapisine benzettiği ve yalnızca kadınların adet gördüğünü söylediği açıklamalarının ardından LGBT aktivistleri tarafından transfobi ile suçlanmıştı.
J.K Rowling, açık mektubu imzaladığını açıkladığı Twitter paylaşımında, ‘’Liberal bir toplumun, özgür tartışma ortamının, düşünce ve ifade özgürlüğünün temelini oluşturan ilkeyi savunmak üzere bu mektubu imzalamaktan çok gurur duydum’’ dedi.
İngiliz yazar bir süre önce Twitter’dan paylaştığı mesajlarda, trans bireylerin haklarını desteklediğini ancak biyolojik cinsiyetin silinmemesi gerektiğini düşündüğünü belirtmişti.
Yazar geçtiğimiz ay kaleme aldığı 3.600 kelimelik makalesinde, trans bireyler konusunda görüşlerini korkusuzca ifade etme hakkını savunmuş, konuya kadının güvenliği açısından baktığını, görüşlerinin geçmişte yaşamış olduğu aile içi şiddet ve cinsel saldırı deneyimlerinden kaynaklandığını ifade etmişti.
Harry Potter serisinin filmlerinde rol alan Daniel Radcliffe gibi oyuncular yazarın bu yorumlarına tepki göstermiş, yazarla aynı görüşte olmadıklarını ifade etmişlerdi. Görüşlerinin arkasında duran J.K. Rowling uzun süre sosyal medyada tepkilerin hedefi olmuştu.
Trans birey çocukları ve ailelerini destekleyen bir yardım kuruluşu olan Mermaids’in sözcüsü, J.K Rowling’in mektubu imzalamasına tepki göstererek, ‘’Milyonlarca takipçisi bulunan dünyaca ünlü bir yazarın sürekli olarak görmezden gelinen, yanlış yansıtılan, hor görülen ve aşağılanan bir grup tarafından susturulduğu imasında bulunmasının iki yüzlülük olduğunu düşünüyoruz’’ dedi.
Mektupta imzası bulunan trans yazar ve aktivist Jennifer Finney Boylan, mektubu imzaladığı için pişman olduğunu söyleyerek ‘’Mektubu başka kimin imzaladığını bilmiyordum. Biraz muğlak da olsa sosyal medya üzerinden linç girişimlerine karşı iyi niyetli bir mesaja onay verdiğimi düşündüm. Bunun sonuçlarından ben sorumluyum. Çok üzgünüm’’ ifadelerini kullandı.
