Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, dün gece yaptıkları telefon görüşmesiyle, Doğu Akdeniz’de Türkiye - Yunanistan ilişkilerinde gerilime yol açan gelişmeleri değerlendirdi.
Görüşmede, Doğu Akdeniz ekseninde son dönemdeki durum üzerinde durulduğu ifade edildi. Kıbrıs Adası’nın da görüşme kapsamında konuşulduğu belirtilerek iki bakan arasındaki diyaloğa ilişkin ayrıntılı bilgi paylaşılmadı.
Doğu Akdeniz’de Ankara - Atina hattındaki gerilimi azaltmayı amaçlayan ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in 3 Eylül’deki çağrısıyla yürütülen askeri teknik müzakerelerde ikinci toplantı ise bugün yapılıyor. Savunma kaynaklarından alınan bilgiye göre, her ikisi de NATO üyesi olan Türkiye ve Yunanistan arasında “ayrıştırma yöntemleri” üzerine ilki 10 Eylül günü yapılan teknik müzakereler, bugün devam edecek. İlk toplantı gibi bugünkü toplantı da Brüksel’deki NATO karargahında, askeri heyetler arasında teknik düzeyle sınırlı olarak yapılacak.
Türkiye, Stoltenberg’in müzakere yapılacağını duyurması üzerine bu askeri görüşmelerle ilgili “Ayrıştırma (de-confliction) odaklı bu görüşmeler, Türkiye ile Yunanistan arasındaki ikili meselelerin çözümüne değil, esasen iki ülke askeri makamları arasında evvelce ikili düzeyde de ele alınan düzenlemelerle alakalıdır. Diğer taraftan, ülkemizin Yunanistan ile aramızdaki tüm meselelere, uluslararası hukuk çerçevesinde, adil ve hakkaniyete uygun kalıcı çözümler bulunması için, ön koşulsuz olarak diyaloğa hazır olduğunu bu vesileyle bir kez daha hatırlatmak isteriz” açıklaması yapmıştı.
Rusya'yla görüşmeler de sürüyor
Bu arada Türkiye ile Rusya arasında Libya ve Suriye konulu istişareler, bu kez Ankara’nın ev sahipliğinde bugün ve yarın yapılacak. Bu konudaki müzakereler, en son 31 Ağustos – 1 Eylül’de Moskova’da yapılmıştı.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal’ın başkanlığındaki bir heyetle yürüttüğü müzakerede, Rusya’yla “iyi niyet” konusunda mutabık olunması dışında Libya konusunda herhangi bir çözüme dair karar alınmadığı görülmüştü.
Moskova’daki görüşmelerin bitiminde Türk Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamada, Türkiye’nin, Libya’nın Sirte ve Cufra yerleşim yerlerinin askerden arındırılmasını talep ettiği anımsatılmıştı. Bu bölgede Rus paralı askeri birliklerince General Halife Hafter güçlerine destek verildiği biliniyor.
Suriye konusunda ise açıklamada, “Öncelikle İdlib sahasındaki durum ve ortak devriyelerin icrasına dair hususlar ele alınmıştır. Bu kapsamda, 5 Mart 2020 tarihli İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Muhtıraya Ek Protokol uyarınca müşterek çabalara devam edilmesi hususunda mutabık kalınmıştır” bilgisi verilmişti.
Ancak Türkiye’nin Suriye’de, PKK’nın kolu olarak kabul ettiği PYD-YPG unsurlarıyla ilgili Rusya’dan beklentilerine karşılık bulamadığı görülmüştü. Bu konuda Türkiye’nin Rusya’dan beklentisi, söz konusu açıklamada, “Tarafımızdan PKK/YPG güdümündeki sözde ‘Suriye Demokratik Konseyi’ unsurlarından oluşan bir grubun Rusya Federasyonu’na davet edilmesi ve Rus resmi makamları tarafından üst düzeyde kabul edilmesine ilişkin tepkimiz ifade edilmiş, bu gibi adımların Suriye’nin siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına hizmet etmeyeceği vurgulanmıştır” ifadeleriyle dile getirilmişti.
