Amerika Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın, Ukrayna, Fas ve Türkiye’ye ziyaretlerinde iki önemli konu üzerinde durması bekleniyor. Bunlar Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi ve IŞİD’le mücadele.
Rus tanklarının Ukrayna’ya girmesi, Eylül ayında ilan edilen ateşkesi tehdit ediyor. Ayrılıkçıların yeni bir taarruza hazırlandığı konuşulurken, Başkan Yardımcısı Biden Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko ile görüşecek.
Steven Pifer Amerika’nın eski Ukrayna Büyükelçisi: “Duruma bakılırsa Rusya’nın Minsk’te imzalanan anlaşma üzerinden bir çözüme gitmek yerine “donmuş çatışma”yı sürdürmeyi tercih edeceği anlaşılıyor."
Brookings Enstitüsü uzmanı Pifer, Rusya’nın Ukrayna’daki askerlerini çekmeyi reddetmesine, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı temsilcilerinin sınırı denetlemesine karşı çıkmasına ve ayrılıkçıların elindeki bölgelerde yapılan seçimeverdiği desteğe dikkat çekiyor.
Steven Pifer, “Ne yazık ki Rusya tarafında barışçı bir çözüm isteği göremiyoruz. Bunun Batı için anlamı Batı’nın ekonomik yaptırımları sürdürmesi demek. Bu yaptırımların önemli bir ekonomik etkisi olduğunu gösteren bulgular var,” diyor.
Başkan Yardımcısı Biden Türkiye’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’la Suriye ve Irak’ta IŞİD militanlarına karşı yürütülen savaşı konuşacak.
Bu, Biden’ın geçen ay yaptığı bir konuşmada Ankara’nın yabancı savaşçıların Türkiye’den Suriye’ye geçişine izin vererek IŞİD’in yükselişine yol açtığı yorumundan sonra gerçekleşecek ilk görüşme. Erdoğan, Biden’ın yorumuna kızgınlıkla cevap vermişti.
Bu, aynı zamanda Amerika’nın Suriye’deki Kürt savaşçılara havadan askeri ve sivil yardım göndermesinden sonraki ilk görüşme.
Uluslararası ve Stratejik Araştırmalar Merkezi’nden Bülent Alirıza asıl anlaşmazlık noktasının Türkiye’nin Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat’ın en kısa zamanda düşürülmesi isteği olduğunu söylüyor: “Batılı güçler ve Türkiye Esat’ın düşürülmesi için etkin bir program başlatıncaya kadar bu sorunlar sürecek. Şu anda Washington’un politikası, ‘Evet biz de Esat’sız Suriye istiyoruz ama şimdi IŞİD’le mücadeleye yoğunlaşmalıyız.”
Görüş ayrılıkları IŞİD’le mücadele konusunda olsa da Biden aynı zamanda geçtiğimiz hafta 3 Amerikalı askerin İstanbul’da aşırı milliyetçiler tarafından saldırıya uğraması konusunu da gündeme getirebilir.
Uzmanlar iki ülke arasındaki ilişkilerin gergin olduğunu söylese de geçmişte de böyle zorlukların üstesinden gelindiğini hatırlatıyor. 2003 yılında Türkiye’nin, Amerikan askerlerinin Irak’a girmek için topraklarını üs olarak kullanmasını reddetmesi üzerine ilişkiler gerilmişti.
