Türkiye ve Amerika arasında Ankara’nın Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alması yüzünden F-35 restleşmesinin yaşandığı günlerde ABD’li senatörlerden bir girişim daha geldi. Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörler, ABD Konsolosluğu çalışanları ve ABD vatandaşlarının Türkiye’de tutuklu bulunmasıyla ilgili olarak Türk yetkililere yaptırım uygulanmasını öngören bir tasarı sundu.
İlk aşamada Cumhuriyetçi Senatör Roger Wicker ve Demokrat Senatör Ben Cardin’in sunduğu tasarıya daha sonra Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio dahil olmak üzere hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat Parti’den 4 senatör daha destek verdi.
Tasarı, eski NASA çalışanı Serkan Gölge dahil ABD vatandaşları ve ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu çalışanları Metin Topuz ve Mete Cantürk’ün tutuklanmasından sorumlu olan bütün üst düzey Türk yetkililere yaptırım uygulanması çağrısında bulunuyor.
Tasarı bu üst düzey Türk yetkililere ABD’ye seyahat yasağı getirilmesini ve bu kişilerin ABD’deki mal varlıklarının dondurulmasını kapsıyor.
Tasarıda aynı zamanda ABD Başkanı Donald Trump’a da Türkiye’yi temel özgürlüklere saygı göstermeye teşvik etmesi çağrısı yer alıyor.
Tasarıyı sunan senatörlerden Ben Cardin, “Türk hükümetinin Amerikalıları ve Türkiye’de ABD tarafından çalıştırılan Türk vatandaşlarını cezaevinde tutması bu kişilerin insan haklarının ağır şekilde ihlal edilmesidir. Sunduğumuz tasarı Amerika’nın bu davalarda Türkiye’nin yıllardır devam eden dik başlılığını tolere etmeyeceğini net şekilde ortaya koyuyor” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de tutuklu bulunan Serkan Gölge’nin ve ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu çalışanlarının durumu Türkiye ve Amerika arasındaki ilişkileri uzun süredir geren problemli konu başlıkları arasında bulunuyor.
Washington 2017 yılının Ekim ayında Türkiye’de tutuklu bulunan ABD vatandaşları sebebiyle Türk vatandaşlarına göçmen olmayan vizeleri askıya almış, Ankara da benzer adımla karşılık vermişti.
ABD o dönem Amerikalı rahip Andrew Brunson’ın Türkiye’de tutuklu bulunması sebebiyle iki bakana yaptırım uygulamış, Brunson’ın serbest kalmasının ardından bu yaptırımlar kaldırılmıştı.
Tasarının sponsorları arasında bulunan Cumhuriyetçi Senatör Thom Tillis, “Türk hükümeti rahip Brunson’ın serbest bırakılmasıyla doğru yönde bir adım atmış olsa da Türkiye’nin iyi niyet göstermesi ve NATO müttefiki gibi davranması için daha fazla şey yapılması gerekiyor” dedi.
ABD ve Türkiye vatandaşı olan eski NASA çalışanı Serkan Gölge silahlı terör örgütüne üye olmaktan suçlu bulunmuş ve 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
ABD’nin İstanbul Başkonsolosluğu çalışanı Metin Topuz’un da 15 Mayıs’taki duruşmaya kadar tutukluluğunun devamına karar verilmişti.
Tasariya destek veren Cumhuriyetçi Senatör Marco Rubio, “Erdoğan hükümeti Amerikan vatandaşlarını ve ABD’nin diplomatik misyon çalışanlarını hedef alarak Türkiye’de hukukun üstünlüğünün altını oymaya devam ediyor. Türk hükümeti taahhütlerini yerine getirmeli ve NATO müttefiki gibi muamele görmek istiyorsa o şekilde davranmalıdır” ifadelerini kullandı.
Tasarıda imzası bulunan Senatör Roger Wicker da, “Türk yetkililer derhal vatandaşlarımıza ve personelimize yönelik bu tacize son vermeli. Sunduğumuz bu tasarı Türkiye’ye ya bu davaları hızlı bir şekilde sonuca ulaştırıp vatandaşlarımızı ve çalışanlarımızı serbest bırakabileceği ya da bunu yapmadığı takdirde sonuçlarına katlanması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor” dedi.
Tasarıya destek veren Senatör Dick Durbin de “Bu keyfi tutuklamalar Türkiye’de otokrat Cumhurbaşkanı Erdoğan yönetiminde demokrasi ve insan haklarına saygının gittikçe kötüleştiğinin bir diğer örneği” ifadesini kullandı. Durbin, “Erdoğan’ın ABD vatandaşını cezaevinde tutmaya devam etmesi ve Venezuela’da Maduro’ya destek vermesi Trump yönetimi tarafından daha güçlü bir adım atılmasını gerektiriyor” dedi.
Senatör Chris Van Hollen da “Türkiye’nin Amerikan vatandaşlarının ve ülkedeki diplomatik personelin haklarını hiçe sayması kabul edilemez. Bu tasarı Türkiye’ye statükoyu kabul etmeyeceğimizin mesajını vermis oluyor. Üst düzey Türk yetkililere hızlı bir şekilde yaptırım uygulanması ve Türkiye’nin haksız bir şekilde hapiste tutulan bu kişilerin serbest bırakılması için ciddi bir baskı uygulanması amacıyla Senato’ya bu tasarıyı derhal gündeme alması çağrısı yapıyorum” dedi.
