ABD’nin altı ay önce Bağdat’ta İranlı general Kasım Süleymani’yi hedef aldığı saldırı Irak’ta tepkiye neden olmuş, ABD askerlerinin tamamının ülkeden çekilmesi çağrıları yükselmişti.
Ortadoğu’daki ABD güçlerinin en üst düzey komutanı olan ABD Merkez Kuvvetler Komutanı General Frank McKenzie, Irak’ta eskisine göre daha küçük ancak kalıcı bir grup asker tutuma konusunda iyimser konuştu.
McKenzie, Salı günü Irak’ın yeni başbakanı Mustafa Kazımi ile yaptığı görüşmenin ardından Iraklılar’ın IŞİD’in ülkeyi yeniden kontrol altına almasını önlemek için çalışan ABD’yi ve koalisyon birliklerini memnunlukla karşılayacaklarını düşündüğünü söyledi.
Görüşmenin ardından gazetecilere telefondan açıklama yapan McKenzie,‘‘Hemen ayrılmamızın istendiği bir durum sezmiyorum ve bundan da oldukça eminim’’ dedi.
McKenzie, ‘‘Irak’ta yabancı asker varlığına ihtiyaç var. Bu, şu anki kadar fazla sayıda mı olur bilmiyorum, çünkü bu nihai olarak askeri değil, siyasi bir karar. Ancak bence Iraklılar, onlar için yaptıklarımızı biliyor, bunu memnunlukla karşılıyor ve buna değer veriyor’’ diye konuştu.
McKenzie, kaç ABD askerinin kalmasının planlandığını söylemedi, ancak Irak askerlerinin artık kendi kendilerine faaliyet gösterebildiklerini kaydetti. ABD ve koalisyon güçleri, Irak askerlerini eğitmeye ve Iraklı komandolarla birlikte terörle mücadele operasyonları yürütmeye devam ediyor. McKenzie, alınacak nihai kararın Irak hükümetiyle müzakere edileceğini bildirdi ve Iraklı askerler daha yetkin oldukça ülkede daha az koalisyon askerine ihtiyaç kalacağını söyledi.
ABD ve Irak arasındaki gerilim, Ocak ayında ABD tarafından Bağdat havaalanı yakınlarında İHA ile düzenlenen bir saldırıda İranlı general Kasım Süleymani ve Iraklı milis lideri Ebu Mehdi El Mühendis’in öldürülmelerinin ardından tırmanmıştı.Irak meclisi üyeleri, ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin tamamının ülkeden çıkarılmasını öngören, bağlayıcılığı olmayan bir tasarıyı geçirmişti.
İran, Süleymani’nin öldürülmesinin ardından 8 Ocak’ta Irak’taki El Esat hava üssüne balistik füze saldırısı düzenlemiş, 100’den fazla ABD askeri beyin travması geçirmişti. ABD savaş uçakları, bundan iki ay sonra da bu saldırıdan sorumlu olduğu sanılan İran destekli Şii milislerin hedef alındığı beş ayrı sahayı vurmuştu.
Başkan Donald Trump, göreve geldiği ilk günlerden itibaren ‘‘ABD’nin sonu gelmeyen savaşları’’ dediği savaşları sonlandırma ve askerleri geri çekme sözü vermişti.
Ancak Trump, İran destekli milislerin Irak’taki Amerikalılar’a saldırması halinde sert yanıt verileceği uyarısında da bulunmuştu.
ABD askerleri, ABD’nin Irak’ı 2003’te işgal etmesinin ardından ülkeyi 2011’de terk etti. ABD güçleri, IŞİD’in ülkede geniş alanları kontrol altına almasının ardından 2014’te Irak topraklarına geri döndü.
McKenzie, Irak’ı en son Şubat ayında, ABD karşıtlığı tırmanıştayken ve şiddet içeren protesto gösterileriyle roket saldırıları ABD Büyükelçiliği’ni hedef alırken ziyaret etmişti.
Mayıs ayında Kazımi’nin başbakanlık koltuğuna oturmasının ardından ilişkiler yeniden düzeldi. Bu süreçte İran destekli Fetih grubu gibi meclisteki bazı gruplar ABD askerlerinin çekilmesi çağrılarına devam etse de ABD ve Irak arasındaki ilişkilerin geleceği konusunda diyalog ortamı doğdu.
McKenzie, ABD’nin hükümet içindeki tüm grupları idare etmek ve ABD ile İran arasındaki ilişkileri korumak isteyen Kazımi’nin durumunun zor olduğunun farkında olduğunu kaydetti.
ABD, Irak hükümetini, ABD güçlerine saldırılar düzenleyen İran destekli milisleri kontrol altına alamamakla eleştiriyor. Kazımi ise göreve gelmesinin ardından ABD askerlerini ve ABD’ye ait tesisleri saldırılardan koruma sözü vermişti.
ABD ve Irak arasında bu ay yapılması planlanan ve ikili ilişkilerle Irak’ta yakın gelecekte tutulacak ABD askerlerinin sayısı, süregelen milis saldırıları ve Bağdat’ın ekonomik krize daha çok odaklanması gibi konuların ele alınacağı görüşmelerin, Corona virüsü salgını nedeniyle yüz yüze yapılmama olasılığı da mevcut.
Irak’ta şu anda 5.000 ile 6.000 arasında ABD askeri bulunuyor.
