AB Dış Politika Şefi Federica Mogherini, Fransa, İngiltere ve Almanya ile birlikte İran’ın 2015 yılında imzalanan uluslararası nükleer anlaşmayla belirlenen sınırların dışına çıkmasının ardından ortak açıklama yaptı.
Açıklamada İran'a 2015 tarihli nükleer anlaşmaya bağlı kalması çağrısı yapıldı.
Mogherini ve E3 adı altındaki üç ülke BM tarafından yeniden uygulanabilecek yaptırımların önüne geçmek amacıyla bir çözüm mekanizması oluşturmayı değerlendireceklerini kaydetti.
Üç ülkenin ortak açıklamasında İran’a son eylemlerinin Avrupa ülkelerinin bölgedeki gerilimi azaltma yönündeki çalışmalarını tehlikeye atığı uyarısı yapıldı.
Açıklamada İran’ın Ferda nükleer tesisinde uranyum zenginleştirmeye yeniden başlamasından duyulan kaygı da dile getirildi ancak acil yaptırım çağrısı yapılmadı.
Açıklamada “İran’ın anlaşmayla gelen yükümlülüklerine uyması konusuna çözüm getirmek için aralarında tartışma çözümleme mekanizmasının da bulunduğu tüm mekanizmaları değerlendirmeye hazırız” ifadeleri kullanıldı.
İran’ın uluslararası nükleer anlaşmayla gelen yükümlülüklerini yerine getirmesini denetleyen BM’ye bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Pazartesi günü yayımladığı bir raporda İran’ın Ferda yeraltı nükleer tesisinde uranyum zenginleştirmeye başladığını ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini hızla yaygınlaştırdığını doğrulamıştı.
Washington’un İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan geçen yıl çekilmesinin ve yaptırımları yeniden devreye sokmasının ardından Tahran anlaşmanın sınırlarını zorluyor.
E3 ülkeleri açıklamada “Ortadoğu’da tansiyonun düşürülmesini sağlamak için gerekli koşulları oluşturma konusunda diplomatik çabalara devam edeceğiz” denildi ancak bu çabaların İran’ın son eylemleriyle son derece zora girdiği de vurgulandı.
Mogherini ve E3 ülkeleri UAEK denetçilerinden birinin Ekim ayında gözaltına alınması ve bir süre ülkeden çıkmasına izin verilmemesini hatırlatarak İran’a UAEK ile tam işbirliği yapması çağrısında da bulundu.
İran kısa süreliğine UAEK denetçilerinden birini gözaltına almış ve seyahat belgelerine de el koymuştu. Bu uluslararası nükleer anlaşmanın imzalandığı 2015 yılından bu yana ilk kez olmuştu.
