ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, geçen Kasım ayında San Francisco’dan Hong Kong’a giden bir ticari uçağın yolcularının Kuzey Kore’nin denediği kıtalararası balistik füzeyi görebildiğini söyledi.
Kanada’nın Vancouver kentinde Kuzey Kore hakkında bazı ülkelerin dışişleri bakanlarıyla düzenlenen toplantıda konuşan Tillerson, Kim Jong Un rejiminin füze denemeleriyle sivil hava trafiğini tehlikeye attığını belirterek, bunu “pervasızlık” olarak niteledi.
Kuzey Kore, 28 Kasım’da kıtalararası balistik füze denemişti. Amerikan Federal Havacılık Dairesi’ne (FAA) göre, ticari uçak füzenin vuruş noktasından 280 deniz mili uzaklıktaydı ve o sırada bu menzilde 9 başka uçak bulunuyordu.
Tillerson, “Savunma Bakanlığı’na göre, o gün içerisinde tahmini olarak 716 uçuş o bölgeden geçecekti. FAA, bu 716 uçaktaki toplam koltuk sayısının 152 bin 110 olduğunu açıkladı. Bu, çok sayıda çok sayıda kişinin sorumsuzca balistik füze denemelerince risk altına sokuluyor demek” dedi. Amerikalı bakan, Kuzey Kore’nin bir füzesi ya da füze parçalarının sivil bir uçuşu etkilemesinin gerçek bir potansiyel olduğu uyarısında bulundu.
Tillerson, “havada Kuzey Kore kıtalararası balistik füze parçalarını” gören yolcuların hangi havayollarıyla uçtuğu ya da uçağın bu durum üzerine rotasını değiştirip-değiştirmediği konusunda bilgi vermedi.
Rex Tillerson, “Geçmişteki pervasızlıklarını temel alırsak, Kuzey Kore’nin füzelerinden biri ya da parçalarının önüne neyin çıkabileceği konusuna dikkat etmesini bekleyemeyiz” ifadesini kullandı.
Kuzey Kore’nin nükleer çabalarını son dönemde ilerletmesi ışığında dünyanın şu anda “hassas bir aşamada” olduğunu belirten Tillerson, Amerika ve diğer ülkelerin Kuzey Kore’nin asla bir nükleer güç olmayacağı noktasında “kararlı” olduğunu kaydetti.
ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson ve Kanada Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland’ın ev sahipliğini yaptığı Vancouver toplantısı, Kuzey Kore üzerindeki yaptırımların nasıl daha iyi uygulanacağı ve bu ülkenin BM’nin getirdiği yaptırımları ihlal etmesinin nasıl engelleneceği konularını ele almak üzere 20 civarında ülkeden yetkilileri biraraya getirdi. Toplantıya Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da katıldı.
1950-53 Kore Savaşı sırasında Güney Kore’yi destekleyen ülkelerin bir araya geldiği Vancouver toplantısının amacı Washington liderliğindeki “maksimum baskı” kampanyasının etkisini arttırmak ve Pyonyang’ın yaptırımlardan kaçma çabasıyla mücadele etmek.
Çin ve Rusya ise toplantıya davet edilmedi.
Toplantının ardından yayınlanan ortak açıklamada, ülkelerin Kuzey Kore’ye tek taraflı yaptırımların değerlendirilmesi ve uygulanmasına yönelik adımlar atılması ve BM Güvenlik Konseyi kararlarının gerektirdiklerinin ötesinde diplomatik adımlar atılması yönünde mutabakata vardığı bildirildi.
Washington ayrıca, ülkelere, Kuzey Kore’nin yasadışı faaliyetlerini engellemek için küresel boyutta denizlerde tecrit operasyonlarını güçlendirici adımlar atmaları çağrısında bulundu.
Tillerson, Kanada Dışişleri Bakanı Freeland’la ortak basın toplantısında, “Bugün, yaptırımların daha etkili biçimde uygulanması ve bunlara uyulmasının sağlanması yoluyla Kuzey Kore üzerindeki baskıyı artırmanın yollarını konuştuk. Ülkeler bunu nasıl yapmayı planladıkları konusunda öneriler getirdi. Çin ve Rusya başta olmak üzere BM üyesi ülkelerin üzerinde mutabık kalınan yaptırımları tam olarak uygulamasının, bu yaptırımların başarılı olması açısından çok önemli olduğunu vurguladık. Yaptırımlardan kaçma ve kaçakçılık faaliyetlerine karşı birlikte çalışmasının önemini konuştuk” dedi.
Freeland da, dünyanın Kuzey Kore’ye kanmaması gerektiği uyarısında bulundu.
Kanadalı bakan, “Kuzey ve Güney Kore’nin geçen hafta askeri görüşmeler yapma ve Kuzey Kore’nin gelecek ayki Kış Olimpiyatlarına katılma kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Bunlar cesaret verici işaretler. Ama net ifade etmek gerekirse; Kuzey Kore izlediği yolu değiştirmedikçe ve tüm kitle imha silahlarından doğrulanabilir ve geri dönülemez şekilde vazgeçmedikçe Kore yarımadasında istikrarsızlığa çözüm bulma konusunda gerçek ilerleme sağlanamaz” diye konuştu.
