Manaf Tlass: 'Suriye’de Tehlikeli Dönüm Noktasındayız'

PARİS —  Suriye’de çatışan muhalif grupların Antalya’daki üç günlük toplantısının ardından Katar’a yakın bir isim olarak bilinen Selim İdris, birleşen bu yeni ‘Yüksek Askeri Konsey’in komutanı olarak seçildi. Özgür Suriye Ordusu’nun başındaki Riyad El-Esad bu toplantıya katılmadı. Esad’a karşı çıkarak muhaliflerin safına katılan en yüksek rütbeli komutan olan, Esad’ın çocukluk arkadaşı, Sünni kökenli Manaf Tlass, kendisinin de bu toplantıya davet edilmediğini belirterek, “Yüksek Askeri Konsey Sünniler’den kurulu. Aleviler’in operasyon odasına alınması şart. Aksi takdirde Esad direnecektir,” dedi.

Suriye’de dönüm noktasına gelindiğini vurgulayan Tlass, yeni askeri yapı, Esad’ın elindeki kimyasal silahlar ve Aleviler’in durumu ile ilgili konuştu:

“Suriye’de dönüm noktasındayız”

VOA: “İlk söyleşimizde bize yol haritanızı anlatmıştınız. Şimdi muhalifler önce siyasi olarak Doha’da, ardından Antalya’da askeri yüksek konsey kurdu. “

MANAF TLASS: “Evet Özgür Suriye Ordusu’nun yeniden yapılanması gerektiğini söylemiştim. Suriye ordusuna karşı bir denge oluşturması için. Ben iki ordunun birbiriyle çatışmasına, Suriyeli’nin Suriyeli’yi öldürmesine karşıyım. Suriye uçağı düşürüldüğünde çok üzüldüm. Ölen de Suriyeli bir pilottu. Ama aynı zamanda bu pilotun da kendi halkını öldürmesi için verilen emre uyması beni inanılmaz üzüyor. Bir eski asker olarak, bu askeri teçhizatın Suriyelileri öldürmesini görmekten çok üzgünüm. Ordu insanların üzerine silah sıkmamalı. Bu güç, öldürmeye odaklanmamalı. Devrim ılımlı bir yapıya ulaşmalı. Eğer Özgür Ordu güçle donatılmazsa bu olmaz. Ama şu anda Özgür Ordu’da düzensizlik ve kargaşa hakim. Her iki tarafın da aşırı uçları temizlenmeli. Bu savaşın kazananı olmaz. Suriye kazanmalı. Herkes nerede duracağını bilmeli.”

“Aşırılar yapıdan uzaklaştırılmalı”

VOA: “Ama şimdi bu noktada değiliz. Siz olması gereken konusunda uyarı yapıyorsunuz.”

MT: “Her iki tarafın aşırıları ülkeyi intihara, felakete sürüklüyor. Bu savaşın kazananı yok. Herkes nerede duracağını bilmeli. Aşırıları ikna etmek için askeri bir güç gerekir. Barışçıl çözüm için Özgür Suriye Ordusu’nun da en az Suriye ordusu kadar güçlü olanaklarla donatılması gerekir.”

VOA: “Esad’ın kimyasal silah tehdidi var. Siz hala NATO müdahalesine karşı mısınız?”

MT: “Eğer Özgür Ordu’ya güç verirsek o alanı dengeleyecektir. Muhaliflere verilecek silahların nitelik olarak caydırıcı olması lazım.”

VOA: “Antalya’da askeri bir yapılanma toplantısı oldu. Gittiniz mi o toplantıya?”

MT: “Kimse beni davet etmedi.”

VOA: “Neden davet edilmediniz, doğrudan ordunun yapılanmasında görevli değil misiniz?”

MT: “Ben bir yol haritası önerdim ve onu izliyorum. Şu anda bölge ülkelerinde de büyük bir kaos var. Özgür Ordu kimdir, sınırları nereye kadar gider? İstikrarsızlık var, büyük bir kaos var.”

“Aleviler bekliyorlar”

VOA: “Koalisyon ardından askeri birlikler, muhalifler daha iyi organize olmaya başladılar diyebilir miyiz?”

MT: “Biz iki ordunun çarpışmasına karşıyız. Suriye ordusu da barış sürecine katılmalı. Bunun için de Suriye ordusu kadar güçlü bir Özgür Ordu olmalı. Aleviler de yeni yapılanmada etkin rol almalı. Operasyon odasında, yani muhalefetin askeri yönetim odasında Aleviler de olmalı. Bu çarpışmanın şiddetini azaltacak bir amortisör etkisi yapar. Bunu daha önce size de, tüm bölge ülkelerine de anlatmıştım. Aleviler şimdilik kendilerini bu yapı içinde görmüyorlar. Bekliyorlar. Eğer bu koalisyonun operasyon odası onlara da etkin rol verirse, umutlarıyla uyumlu bir gelişme olursa, onlar da bu hareket içinde yer alacaktır.”

“Suriye’de önemli dönüm noktasındayız”

VOA: “Aleviler içinde ordudan muhaliflerin geçişi yok olma noktasında. Bunda cihat yanlılarının etkisi var mı?”

MT: “Bizim projemizde aşırı uçlar ön planda değil. İşte bu nedenle Alevilere umut vermeli. Önemli bir dönüm noktasındayız. Suriye için dönüm noktasındayız. [Durum] çok tehlikeli. Her etnik grup kendi içine kapanmaya başladı. Aleviler, Hıristiyanlar ve diğerleri. İşte bu yeni yapılanmalarda bu kesimlere hitap edecek, güvenilen isimler olmalı.”

VOA: “Yeni yapılanmada bu isimler var mı?”

MT: “Yüksek Askeri Konsey içinde sadece Sünniler var. Esad’ın etrafında olup, kendilerine pencere açılmasını bekleyen insanlar var. Bu insanlara da bir pencere açmak lazım. İki ordu arasında muhtemel bir çatışmanın şiddetini azaltmak lazım.

VOA: “Rusya’nın tavrını izliyor musunuz?”

MT: “Amerika ve Rusya anlaşmış görünüyor. Sanıyorum onlar da bu çarpışmanın şiddetini azaltma konusunda anlaştılar. Her iki tarafın aşırılarını frenleme konusunda anlaşma var.”

VOA: “Cihat yanlılarını mı kastediyorsunuz?”

MT: “Belli ki, Ruslar rejimi, Amerikalılar da muhalefeti buna doğru çekmeye çalışıyor. Elbette Ruslar’ın rejimi, Amerikalılar’ın da muhalifleri tümüyle kontrol ettiğini söyleyemeyiz. Ama çarpışmanın şiddetini azaltmak istiyorlar. Ve bu işe yarayacaktır. Rejim gitmeli, Suriye devleti ve kurumları ayakta kalmalı. Sünni, Alevi, Hıristiyanlar, her grup bu yapı içinde yer almalı.

VOA: “Esad’ın sonu yaklaştı mı? Son zamanlar da bu da söylenmeye başladı?”

MT: “Bugün önemli olan topraklarda neler olduğu ve burada koalisyon birliklerinin ne kadar güçlü olduğu. Önemli olan bu. Özgür Ordu bir şeyleri harekete geçirebilir mi, kontrol altına alabilir mi, bu önemli. Bir de bu hareket içinde Alevilerin olması önemli. Eğer koalisyon tüm Suriye’yi temsil eder ve sokakta herkes birleşirse diğer taraf, çatışmadan gider. Esad gitmeli. Devlet kalmalı. Bunun için çok fazla insanın da gitmesine gerek yok. Ailesi, istihbarat şefleri, bir iki isim giderse, ardından yeniden ulusal birleşme sağlanır. Rövanş almaya girişmeden insanlar birleşir.”

VOA: “Esad rejimi neden hala bu kadar dayanabiliyor?”

MT: “Alevilerin korkusu sayesinde. Alevilere alternatif proje sunulmak zorunda. Bir çözüm olduğunu görseler onlar da gelirler. “

VOA: “Alevileri mi ikna etmek gerekiyor yani?”

MT: “Hayır onlar zaten çoktan ikna oldu. Ama çıkış göremiyorlar.”

VOA: “Esad’ın Latin Amerika ülkelerine başvurusu olduğu yazıldı.”

MT: “Bütün bunlar hedef şaşırtan açıklamalar. Doğru değil.”

VOA: “Türkiye’nin bölgedeki politikası ‘Yeni Osmanlıcılık’ eleştirisi alıyor. Katılıyor musunuz?”

MT: “Türk devleti doğrudan muhaliflerin silahlanması için devrede değil. Topraklarında muhaliflere yer veriyor. Erdoğan da Suriye halkına destek verdiğini söylüyor. Ben bunda bir yanlış görmüyorum. Ama bütün bunların önüne geçebilmek için yeniden söylüyorum, Esad ve cihat yanlıları aynı anda gitmeli. Sen onları çıkar ben bunları çıkarayım olmaz. Aynı anda çıkarılmalı. Alevilerin de Esad ile intihar etmesine izin verilmemeli.”

“Esad kimyasal silah kullanabilir”

VOA: “Esad’ın kimyasal gücü nedir. Gerçekten bir tonun üzerinde kimyasal silah var mı elinde?”

MT: “Esad kimyasal silah kullanabilir. Ağır silahları gönderen, kimyasal silahları da gönderebilir. Ama ne zaman, hangi şartlar altında kim bilebilir ki? Bugüne kadar istihbarat birimleri bu konuda tam bir bilgi sahibi olmadılar.”

VOA: “Gerçekten elinde bir ton kimyasal silah mı var?”

MT: “Esad’ın elinde fazla miktarda kimyasal silah var. Son zamanlarda bu artarak devam etmişti. Bu benim uzmanlık alanım değil. Tam miktarını bilemem. Ama bunu kullanma ihtimalini söyleyebilirim. Evet bu mümkün.”

VOA: “Neden mümkün? Esad’ı iyi tanıdığınız için mi, yoksa askeri stratejiyi bildiğiniz için mi?”

MT: “Yaşananların ilerleyişi bunu gösteriyor. Esad’ın halkına uyguladığı şiddetin seviyesine baktığınızda, çoktan durması gerekiyordu. Fosfor gazı da kullandı. Fosfor kimyasal silahın kuzeni. Evet kullanacak diyemem. Bölgede değilim, istihbarat ajanı değilim. Ben sadece düşüncesinin mantığını söyleyebilirim.”

VOA: “Obama’nın açıklamasını bu bağlamda nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu psikolojik savaş mı, yoksa Amerika tehlikeyi mi sezdi?”

MT: “Amerika, Esad’ın kimyasal silahların yerini değiştirdiğini söylüyor. Esad bunu silahları güvence altına almak için mi yaptı yoksa kullanmak için mi bilmiyoruz. Amerikalılar bizim bildiğimizden fazlasını biliyor olmalılar.”

Tlass Savunma Bakanı mı?

VOA: “Bir yandan muhalefet organize olurken, bir yandan da geçiş hükümeti söylentileri yayılıyor. Sizin adınız bir kaç isimle beraber Savunma Bakanlığı için geçiyor. Ne diyorsunuz?”

MT: “Benim aday olduğumu size kim söyledi ki?”

VOA: “Peki Esad sonrası sizin isteğiniz ne?”

MT: “Orduda kalmayı tercih ederim.”