İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, İran'ın ülkesine yönelik saldırısının ardından 32 ülkeye mektup göndererek, İran'a yaptırım uygulamasını istedi.
Katz, eski adı Twitter olan X sosyal medya hesabından bu sabah yaptığı paylaşımda,"İran'a yönelik diplomatik saldırıya öncülük ettiğini" ifade ederek, şunları yazdı:
"Bu sabah 32 ülkeye mektup gönderdim ve onlarca dışişleri bakanı ve dünyanın önde gelen isimleriyle görüşerek İran'ın füze projesine yaptırım uygulanması ve İran'ı frenlemenin ve zayıflatmanın bir yolu olarak Devrim Muhafızları'nı terör örgütü ilan edilmesi çağrısında bulundum. İran çok geç olmadan, şimdi durdurulmalıdır."
İsrail: "Karşılık verilecek"
Ortadoğu'daki çatışmanın tırmanmaması için uluslararası kamuoyunun itidal çağrısı artarken, Başbakan Benjamin Netanyahu "İsrail topraklarına bu kadar çok füze, seyir füzesi ve insansız hava aracı fırlatılmasına bir karşılık verilecektir" dedi.
Reuters’a konuşan bir hükümet kaynağı, Netanyahu'nun savaş kabinesini 24 saatten kısa bir süre içinde dün ikinci kez toplayarak İran'ın haftasonu gerçekleştirdiği füze ve insansız hava aracı saldırısına verilecek yanıtı değerlendirdiğini söyledi.
İsrail'in misilleme ihtimali, 2022-23 yıllarındaki protestolardan bu yana zaten ekonomik sıkıntı çeken ve daha sıkı sosyal ve siyasi kontrollere maruz kalan pek çok İranlı’yı endişelendirdi.
İran Öğrenci Haber Ajansı'na göre Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani’ye, İran'ın çıkarlarına karşı her türlü eyleme karşılık vereceğini söyledi.
İran saldırıyı, İsrail'in 1 Nisan'da Şam'daki büyükelçilik yerleşkesine düzenlediği hava saldırısına misilleme olarak gerçekleştirdi ve gerilimi daha fazla tırmandırmak istemediğinin sinyalini verdi.
Misilleme saldırısı can kaybına yol açmasa da, uzun süredir düşman iki ülke arasında savaş endişesini arttırdı ve Gazze savaşına dayanan şiddetin yayılabileceği kaygısını körükledi.
ABD Başkanı Joe Biden haftasonunda Netanyahu'ya, İsrail'in İran saldırısını engellemesine yardımcı olan ABD'nin İsrail'in karşı saldırısına katılmayacağını söyledi.
Gazze'de savaşın başladığı Ekim ayından bu yana İsrail ile İran'a bağlı gruplar arasında Lübnan, Suriye, Yemen ve Irak'ta çatışmalar patlak verdi. İsrail, dört askerinin gece boyunca Lübnan topraklarının yüzlerce metre içinde yaralandığını söyledi.
İsrail ile Lübnan'ın silahlı grubu Hizbullah arasında birçok kez ateş teatisi yaşanmış olmasına rağmen, Gazze savaşının patlak vermesinden bu yana bilinen ilk olay olduğu anlaşılıyor.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby dün yaptığı açıklamada Biden'ın 13 Nisan gecesi yaptığı görüşmelerde Netanyahu'yu İran'a karşı itidalli davranmaya çağırıp çağırmadığını söylemekten kaçındı.
"İran ile bir savaş görmek istemiyoruz. Bölgesel bir çatışma görmek istemiyoruz" diyen Kirby, nasıl karşılık vereceğine İsrail'in karar vereceğini sözlerine ekledi.
ABD Maliye Bakanı Janet Yellen, İran'ın eylemlerinin Ortadoğu'da istikrarı tehdit ettiğini ve ekonomik yayılmalara neden olabileceğini söyledi.
ABD'nin İran'ın "kötü niyetli ve istikrarı bozucu faaliyetlerini" engellemek için yaptırımları kullanacağını ve müttefikleriyle birlikte çalışacağını da sözlerine ekledi.
Ancak bazı analistler, Biden yönetiminin petrol fiyatlarını artırma ve en büyük alıcı Çin'i kızdırma endişesi nedeniyle İran'ın petrol ihracatına yönelik dramatik yaptırım eylemlerine girişme ihtimalinin düşük olduğunu söyledi.
Çin devlet medyasına göre, Çin ve İran dışişleri bakanları arasında yapılan telefon görüşmesinde Çin, İran'ın egemenliğini ve onurunu korurken "durumu iyi idare edebileceğine ve bölgeyi daha fazla kargaşadan kurtarabileceğine" inandığını söyledi.
Rusya, müttefiki İran'ı kamuoyu önünde eleştirmekten kaçındı ancak itidal çağrısında da bulundu.
Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov "gerilimin daha da tırmanması kimsenin çıkarına değil" dedi.
G7 İran’a yaptırımları tartışıyor
İran'ın 300'den fazla füze ve insansız hava aracını içeren misilleme saldırısı İsrail'de mütevazı hasara yol açtı ve 7 yaşındaki bir kız çocuğunu yaraladı.
Füzelerin çoğu İsrail'in Demir Kubbe savunma sistemi ve ABD, İngiltere, Fransa ve Ürdün'ün yardımıyla düşürüldü.
Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre İsrail saldırılarında 33,000'den fazla Filistinli’nin hayatını kaybettiği Gazze'de İran'ın eylemi alkış aldı.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, yedi büyük demokrasi grubunun İran'a karşı koordineli bir önlem paketi üzerinde çalıştığını söyledi.
Sunak, parlamentoda yaptığı konuşmada "G7 lideri arkadaşlarımla konuştum, bu saldırıyı kınama konusunda birleştik" dedi.
G7 dönem başkanlığını yürüten İtalya, yeni yaptırımlara açık olduğunu söyledi ve önlemlerin bireyleri hedef alacağını belirtti. İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Reuters'a verdiği bir mülakatta tüm G7 üyelerinin yeni yaptırımları desteklemesi gerektiğini söyledi.
İran'ın saldırısı, en az bir düzine havayolu şirketinin uçuşlarını iptal etmesi ya da yeniden yönlendirmesi ve Avrupa'nın havacılık düzenleyicisinin havayolu şirketlerinin İsrail ve İran hava sahasında dikkatli olmaları yönündeki tavsiyesini teyit etmesiyle seyahatleri aksattı.
Forum