Eski Devlet Bakanlarından Driton Lajci, bağımsız Kosova’nın bütün etnik azınlıklarını kucaklayacağını söyledi.
Driton Lajci ve Balkanlar'da uzun süre çalışmış olan Amerikalı gazeteci David Binder, Kosova'nın bağımsızlığı ve beklentilerle ilgili olarak Devrim Çubukçu’nun sorularını yanıtladı:
VOA: Kosova’nın bağımsızlık ilanının başka ülkelerde yaşayan azınlıklar için bir örnek oluşturacağı, onlara cesaret vereceği söylenebilir mi?
LAJCI: Bölgedeki ve dünyanın diğer yerlerindeki krizlere kıyasla Kosova’nın durumu farklı. Dolayısıyla başkalarıyla kıyaslamak zor. Kosova, dağılan Yugoslavya’nın tarihinde son sayfadır. Diğer gruplar şimdiye kadar bağımsızlıklarını ilan etti ve dünyaca tanındı. Bu yüzden durumumuzun farklı olduğunu düşünüyoruz.
VOA: Priştine ve Prizren gibi kentlerde halk bağımsızlık konusunda neler hissediyor?
LAJCI: Halk, Kosova’nın bağımsızlık girişiminden mutlu. Ülkedeki bütün azınlıkları Balkanların ve dünyanın en genç devletinin parçası olmaya davet ediyoruz. Herkes olumlu düşünüyor ve olumsuzluk için bir neden ve ortam yok. Kosova böyle bir havada bağımsızlık ilan etti.
VOA: Kosova’daki Sırp azınlık da bu ortama dahil mi? Onlar ne düşünüyor?
LAJCI: Bağımsızlık yalnızca Kosovalı Arnavutların projesi değil. Batı ve Amerikalılar da bağımsızlığı destekliyor. Batı yanlısı bütün Kosova vatandaşları bağımsızlıktan yana olmalı ve bundan çekinecek, korkacak bir şey yok. Devletimiz demokratik olacak ve Sırp azınlık dahil hepimizin çıkarlarını koruyacak.
VOA: Kosova’da işsizlik ve ekonomik sıkıntılar da çok ciddi sorunlar. Kosovalıların, Sırpların olası misillemeleri dahil, çıkacak sorunlara karşı birlik içinde olduğu söylenebilir mi?
LAJCI: Amerika dahil uluslararası toplum Kosova’daki durumu yakından izliyor. Bağımsızlıkla uluslararası finans kurumlarına üye olabileceğiz. Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu’ndan destek almamız mümkün olacak. Ekonomimizi geliştirebilir bütün Kosova vatandaşları için fırsatlar yaratabiliriz. Amacımız, etnik kimliği ne olursa olsun, herkes için istihdam yaratmak ve iyi bir hayat sunabilmek.
VOA: Kosovalıların sorunlar karşısında birlik olduğunu söylüyorsunuz.
LAJCI: Tabii. Başka bir seçenekleri yok. Yapmamız gereken ekonomik ve demokratik kurumlara yatırımdır. En kısa zamanda Avrupa Birliği’ne de girmeliyiz. Hem coğrafi açıdan, hem de sahip olduğumuz değerler bakımından kendimizi Avrupa Birliği’nin parçası olarak görüyoruz.
Binder: 'Çatışma Çıkacağını Sanmıyorum'
David Binder 2004 yılındaki emekli oluncaya kadar 43 yıl New York Times Gazetesi için Orta ve Doğu Avrupa’yı izlemiş bir gazeteci. Berlin, Bonn ve Belgrad’da uzun yıllar muhabirlik yapan Binder, Kosova’nın bağımsızlık ilanıyla ilgili olarak sorularımızı yanıtladı:
VOA : Balkanlar’da yıllar geçirdiniz. Bölgeyi iyi tanıyorsunuz. Sizce bağımsızlık ilanı yeni çatışmalara yolaçabilir mi?
BINDER: Yeni çatışma çıkacağını sanmıyorum. Sırp komutanlar ve siyasi liderler de zaten bu yönde açıklamalar yaptı.
VOA: Uluslararası toplum sizce Kosova’nın bağımsızlığının taşıdığı riskin bilincinde mi?
BINDER: Avrupa Birliği’nin içinde ve dışında bunu anlamış ülkeler var. Buna örnek, bağımsızlık isteyen Açe bölgesiyle sorun yaşayan Endonezya’dır. Benzer durumda başka ülkeler de var. Buralarda bağımsızlık arzusu son derece güçlü. Kosova’nın bağımsızlığı, aynı mücadeledeki azınlıklara güç verecek.
VOA: Kosova’nın bağımsızlığı konusunda Prizner ya da Belgrad sokaklarındaki hava hakkında neler söyleyebilirsiniz?
BINDER: Birkaç ay önce Belgrad’daydım. En çok dikkatimi çeken şey Sırplar’ın Kosova’dan bu kadar çok söz etmesi oldu. Daha önce böyle değildi. Kosovaya gelince, bağımsızlığın herkesin aklında olduğunu biliyorum.
VOA: Kosova’nın bağımsızlıktan öte sorunları var. İşsizlik, ekonomik aktivitenin azlığı bunların başında geliyor. Bağımsızlıktan sonra Kosovalıların Sırplar’ın olası misillemesi dahil bu sorunlara karşı tek yumruk olabileceklerini düşünüyor musunuz?
BINDER: Belgrad’ın ekonomik ya da başka türlü bir misilleme yapıp yapmayacağını bilmiyoruz. Ancak Kosova’da yapılan son seçimlere Arnavut çoğunluğun katılım oranının çok düşük olması, bence, halkın, yolsuzluklar, suçlarla mücadele ve ekonomik fırsat yaratma konularında siyasi liderlere güven duymadığını gösteriyor. Kosova’da önde gelen siyasi liderler ve partilerin hemen hemen hepsi yolsuzluklara bulaşmış durumda.
