Türk Silahlı Kuvvetleri’nden emekli ve savunma alanında uzman akademisyen Metin Gürcan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Washington ziyareti arifesinde ABD yönetiminin IŞİD'le mücadele gerekçesiyle Suriye’deki YPG’ye silah verme kararını yorumladı.
Amerika’nın Sesi’nin sorularını yanıtlayan Gürcan, Türkiye’nin açıkça “PYD-YPG eşittir terör örgütü PKK” görüşüne rağmen neden ABD’nin Rakka operasyonu için YPG’ye ağır teçhizat vereceğinin mesajını verdi. Gürcan’a göre; ABD ile Türkiye arasındaki en üst düzeyde gerçekleşecek görüşmede Washington, Ankara'nın Fethullah Gülen ve Gülen hareketiyle ilgili taleplerine karşılık Ankara’dan “YPG ile ilişkileri normalleştirme” talep edebilir.
Gürcan, YPG'yle ilgili karar uyarınca ağır zırhlı araç olarak tank, görmeyerek ateş desteği sağlama özelliğine sahip çok namlulu roket gibi konvansiyonel harp silahları ve araçları verileceğini anımsattı. Gürcan, bu karara ilişkin dikkat çekici birinci husus olarak konvansiyonel harp silahları ve araçlarını kullanmak için ciddi askeri eğitim ve askeri tecrübe gerektiğini söyledi. Gürcan, “Bu noktada 'YPG’yi düzenli orduya geçiş planlaması mı söz konusu?' sorusu aklımıza geliyor. Bu konvansiyonel silahlar ve araçlar, askeri düzende harp sahasında ortak harekat gerektiriyor ve bu anlama geliyor. Dolayısıyla YPG’nin uzun süredir zaten eğitimden geçirildiği de düşünüldüğünde düzenli orduya geçiş konusu olabilir mi?” görüşünü paylaştı.
ABD’nin YPG’yi ağır silahlarla donatma kararında ‘zamanlama’ konusuna da dikkat çeken Gürcan, 16 Mayıs’ta Erdoğan – Trump görüşmesini ‘Kritik Zirve’ olarak değerlendirmek gerektiğini ifade etti. Trump’ın, Rakka operasyonunu mevsim koşullarındaki iyileşmeye rağmen yaklaşık 1,5 aydır ertelediğini belirten Gürcan, Türkiye içindeki siyasi dengeler nedeniyle ve belki halk oylaması süreci de dikkate alınarak ABD’nin bu kararını geciktirmiş olabileceği görüşünde. Türkiye’nin de epeydir ABD’nin Rakka Operasyonu’nu YPG ile yapmasına ayak dirediğini kaydeden Gürcan, ancak sahadaki askeri beklenti itibariyle de ABD’nin artık sürpriz olmayacak bir şekilde, YPG’yi ağır silahlarla donatma kararını aldığı düşüncesinde.
Rakka çevresinde askeri harekat temposu açısından ABD’nin askeri ilerleyişi destekleme ihtiyacı duyduğunu vurgulayan Gürcan, “Askeri ilerleyişi muhafaza amacıyla ABD’nin bu kararı bir an önce alması gerekiyordu, bunu yaptı. Sadece askeri zamanlama değil diplomatik açıdan da üstünlük sağlamak için Washington’daki görüşme öncesinde olması dikkat çekti. Bu noktada bazılarınca ifade edildiği üzere, Cumhurbaşkanı giderse bunu kabullenmiş olacak görüşü de ortaya çıkıyor. Trump da Cumhurbaşkanı da göz göze bakarak, birbirlerini ikna etmeye çalışacak görünüyor” dedi.
Trump’ın Erdoğan’ı yüz yüze ikna edebileceğini düşünüyor olabileceğini söyleyen Gürcan, “Trump, PYD ile ilişkilerini normalleştirme talebini masada Türkiye’nin önüne koyabilir mi? PKK ile iç çatışmalar devam ediyor olmasına rağmen Ankara’nın PYD’ye uyguladığı siyasi rezervini kaldırmasını isteyebilir mi? Bilmiyoruz ama Washington’daki görüşme gerçekten Türk-Amerikan ilişkilerinde belki de son 20 yıldaki en önemli görüşme olacak” diye konuştu.
Washington’da 16 Mayıs’ta kapalı kapılar ardında Türkiye’nin örneğin Gülen hareketi yapılanmasıyla ilgili taleplerine karşılık mı YPG meselesinde normalleşme adımı atabileceğini sorduğumuz Gürcan, bunun olasılıklardan birisi olduğunu kaydetti. “Ankara’ya Gülen’in iadesi, Sarraf Davası gibi konularda teklifler olabilir” diyen Gürcan, Ankara’nın ellerinde kozları olduğunu söyledi.
Neden ABD Türkiye’yi ikna etmeye çalışacak?
Washington’un Suriye konusundaki hamlesinde Türkiye’yi iknaya ihtiyacı olduğunu belirten Gürcan, “Rakka Operasyonu sürecinde 35-40 bin civarında YPG’li o bölgede olacak dolayısıyla Kobani ve Cezire kantonları boşalmış olacak. Bu noktada bölgedeki tugay gücü göze alındığında Türkiye’nin Amerikan bakışıyla bir delilik yapmaması gerekiyor. Bunun için de ABD’nin Ankara’yı rahatlatması lazım. Bu durum bir başka bakış açısıyla Amerika’nın nezninde Türkiye’yi dikkate alınması gereken bir ülke yapıyor” görüşünü aktardı.
Sadece Türkiye’nin bölgedeki askeri varlığı değil Suriyeli gruplar üzerindeki etkisi nedeniyle önemini vurgulayan Gürcan, “Suriye’deki sivil nüfus, ABD’nin açmazı. ABD’nin çatışma sonrasında Suriye’de yeniden inşaası için Türkiye’ye ihtiyacı var” ifadesini kullandı.
Ayrıca Ankara’nın elinde İran’ın yayılmacı politikasına karşı yeni seçenekler önerisiyle Washington ile pazarlık yapılabileceğini belirten Gürcan, gelecek en az 5 yılın Trump ile Erdoğan görüşmesi sonuçlarıyla etkileneceğini dile getirdi.
ABD medyasından ikili görüşmeye dair neler yazılacağını takip etmek gerektiğini belirten Gürcan, Mayıs ayında ise Rakka operasyonunaTürkiye’nin irtibat timleriyle orada olup olmayacağına bakmak gerektiğini de açıkladı. Gürcan, “Türk askeri gözlemci olarak eğer Rakka operasyonuna çağırılırsa iyiye işaret eder bu durum” görüşünü de sözlerine ekledi.
