Erişilebilirlik

Yeni ‘Türkevi’ Ne Zaman Hizmete Girecek?


2006 yılında yıkılıp yeniden yapılacağı belirtilen ancak bir türlü yıkım çalışmaları ve yeniden inşaatı başlamayan New York Türkevi konusunda açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı, yıkım ve inşaat çalışmalarına bu yıl başlayacağını açıkladı.

Tamamen boşaltıldıktan sonra tam üç yıldır boş duran ve henüz yıkım çalışmalarına başlanmayan Türkevi projesi konusunda özellikle üç yıldır başka binalara ödenen milyonlarca dolar tutarındaki kira bedelleri eleştirilere hedef oluyordu.

2018 yılında 32 katlı yeni Türkevi binasının hizmete gireceğini belirten Dışişleri Bakanlığının son açıklaması şöyle; “Küresel siyasi, ekonomik ve kültürel faaliyetlerin en önemli merkezlerinden biri olan ve aynı zamanda Birleşmiş Milletler Genel Merkezi Binasına da ev sahipliği yapan New York şehrinde, BM Daimi Temsilciliğimiz ve New York Başkonsolosluğumuzun artan ihtiyaçlarına cevap verebilecek, ayrıca ABD’deki Türk Toplumu dahil, geniş bir kitleye hizmet verebilecek çok amaçlı “Yeni Türkevi Projesi”nin hayata geçirilmesi için çalışmalar sürmektedir. Bu kapsamda, New York şehrinin en mutena bölgelerinden birisi olan BM Genel Merkezi’nin hemen karşısındaki mevcut Türkevi binasının yıkılarak, yerine Devletimize uzun yıllar hizmet verecek 32 katlı bir gökdelen inşa edilmesi planlanmaktadır. Mevcut Türkevi binasının yıkım işlemlerinin 2016 yılı içinde gerçekleştirilmesi, Yeni Türkevi Binasının yapımına ise aynı yıl içinde başlanıp, projenin 2018 yılında tamamlanması öngörülmektedir. Yeni Türkevi Binasında, BM Daimi Temsilciliğimiz ile New York Başkonsolosluğumuzun hizmet alanlarının yanı sıra, konferans salonları, oditoryum ve lojmanlar yer alacaktır. Başta ABD’deki Türk Toplumu olmak üzere, milletimiz için bir gurur vesilesi olmasını arzu ettiğimiz bu proje, New York’taki temsilciliklerimizin hizmetlerini daha etkin ve verimli bir şekilde sürdürmesine yardımcı olacak, böylece ülkemizin tanıtımına, prestijine ve görünürlüğünün artmasına katkıda bulunacaktır” denildi.

2006’dan beri gündemde

New York’ta Birleşmiş Milletler’ in tarihi binasının tam karşısında bulunan Türkevi’nin yıkılıp yerine yeni çok katlı binanın yapılması uzun yıllardan beri Türk Dışişlerinin gündeminde olan bir konu. Türkevi projesinin hayata geçmesi için ilk ciddi girişim 2006 yılında yapıldı. Dönemin Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) adına Zafer Çağlayan tarafından imzalanan bir protokolle yeniden yıkılıp yerine bir gökdelen yapılacağı açıklandı. Ancak uzun süre kamuoyunu meşgul eden proje konusunda bazı görüş ayrılıkları çıkınca TOBB ile yapılan protokoller iptal edildi ve proje hayata geçirilemedi.

TOKİ Devrede

2012 yılına gelindiğinde ise Türkevi için Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) devreye girdi. TOKİ’nin New York’ta yeni bir Türkevi yapmak için de çalışmalara başladığı açıklandı. TOKİ eski başkanı Ahmet Haluk Karabel, Türkevi inşaatında teknik danışmanlık hizmeti vermek üzere Dışişleri Bakanlığı ile protokol imzaladıklarını açıkladı. Karabel, "Müşavir ihalesi tamamlandı. Bunun dışında proje seçim ihalesini de 2013'ün ocak ayında yapmayı planlıyoruz.

Türkevi yıkılarak, çevredeki imar şartları neye elveriyorsa 25-30 katlı bir bina yapılacak. Daha önce de New York Belediyesi'ne yaptığımız bir ziyarette bu konuda bize yardımcı olacaklarını ve çevreden de alacağımız onay doğrultusunda 30 kata kadar çıkmamıza izin verebileceklerini söylediler. New York'ta yapacağımız Türkevi'nde de Osmanlı-Selçuklu mimarisini kullanacağız.'' diye konuşmuştu. Konuyla ilgili Dışişleri tarafından yapılan açıklamada projenin kiminle ve nasıl yapılacağının detayları tam olarak verilmedi.

Yıkılacak acil taşınıyoruz’

2012 yılının başlarında mevcut Türkevi binasının 2012 yılında yıkılacağı için konsolosluk yetkilileri Manhattan’da geçici olarak taşınacakları bir yer aramaya başladı. Yıl sonuna gelindiğinde ise aranan binalar bulundu ve aracı emlak şirketleriyle ve bina yönetimleriyle kira sözleşmeleri imzalandı. Türkevi’ nde bulunan New York Başkonsolosluğu ve Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği’ne bağlı ofisler yıkım çalışmalarının hemen başlayacağı gerekçesiyle aynı bölgede bulunan bir kaç ayrı binanın değişik katlarında kiralanan yeni ofislerine hızla taşınmaya başladı. Dönemin New York Başkonsolosu Levent Bilgen, taşınma ve yıkım ile ilgili düzenlediği basın toplantısında, Türkevi binasının yıkılacağı için acilen taşınmak zorunda olduklarını belirti. Proje konusunda ise gerekli ayrıntıları daha sonra açıklayacağın söyledi. Türkevi’ nde bulunan tüm temsilcilikler, konsolosluk hizmet birimleri ve ataşelikler kademeli olarak kiralanan yeni binalara taşındı.

Üç yıldır astronomik kiralar veriliyor

2013 yılının ilk aylarında yıkımına başlanacağı belirtilen Türkevi’ nin inşaatı bir türlü başlayamadı. Proje ve inşaat ile ilgili çeşitli yolsuzluk iddiaları ortaya atıldı. Türkevi’nin yıkımına başlanmamasına en büyük engel ise New York Belediyesi oldu. Aynı sokak içerisinde ve binanın karşısında yer alan ABD’nin en büyük Yahudi örgütlerinden biri olan ADL (Anti Defamation League) binası aynı yıl yıkılmış ve yerine yeni bir gökdelen yapılması için ruhsat alınmıştı. New York Belediyesi kamu güvenliği için aynı sokak içerisinde iki karşılıklı binanın aynı anda yıkılıp inşa edilmesine izin vermiyordu. İhmal edilen bu küçük ayrıntı tam üç yıl boyunca başlanamayan yıkım çalışmaları ve inşaat yüzünden pahalı binaların bazı katlarına taşınan Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi temsilciliklerinin milyonlarca dolar tutarında astronomik kira bedelleri ödemesine neden oldu. Amerika’nın Sesi konuyla ilgili iddiaları ve projenin detaylarını New York Başkonsolosluk yetkililerine de sordu. Bir açıklama ve yorum yapmayan yetkililer Dışişleri Bakanlığının son yaptığı açıklamanın dışına çıkamayacaklarını belirtti.

CHP Türkevi için soru önergesi vermişti

New York’ta yıkımı ve inşaatı yıllardır bir türlü başlayamayan Türkevi konusundaortaya atılan çeşitli iddiaların medyada yer almasının ardından TBMM’ de tartışılmıştı. Washington eski Büyükelçisi ve milletvekili Faruk Loğoğlu, bir yıl önce verdiği soru önergesinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na, ‘ 2012 yılında başlaması planlanan Türkevi inşaatının bugüne kadar neden başlamadığını ve Türkevi binasının yapımı için bir şirkete ihale verilip verilmediğini, bu ihalenin geçerli olup olmadığını, İptal edildi ise hangi gerekçeyle iptal edildiğini ve yeni Türkevi’ nin ne zaman hizmete gireceğini sormuştu. Loğoğlu, soru önergesinde “ Türkevi projesine ilişkin sürmekte olan belirsizliğinprojenin maliyetini de arttırdığını öne sürmüş bunun da Türkiye’nin ABD’de itibarını olumsuz etkilediğini iddia etmişti.

Çağlayangil 3 Milyon Dolara almıştı

IBM şirketinin idare merkezi olarak kullanılan bina 1977 yılında dönemin Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil tarafından 3 milyon dolara satın alındı. Daha sonraki yıllarda ise çok katlı bir gökdelen inşa edebilmek için mutlaka satın alınması gerektiği önerilen yan komşu bir bina da uzun yıllar süren pazarlıkların ardından satın alındı. Türkevi binası uzun yıllar Türk Cumhurbaşkanları, Başbakanları ve hükümet heyetleriyle diğer ülke liderlerini ağırladığı yoğun diplomatik temasların gerçekleştiği tarihi bir yer oldu. 11 katlı binada Türkiye’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Temsilciliği, Merkez Bankası New York Temsilciliği ve ateşelikler yer aldı. Türkevi uzun yıllar bir çok Türk etkinliklerine ev sahipliği yaptı. Çok sayıda sivil toplum kuruluşu panel, konferans gibi bir çok etkinlikleri ile sanatçıların sergi ve konserleri tarihi binada düzenledi. TADF (Türk Amerikan Dernekleri Federasyonu), Türk çocuklarına eğitim veren Atatürk Okulu faaliyetlerini uzun yılar Türkevi’nde sürdürdü.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG