Washington’un Türkiye’de üç bakan ve iki bakanlığa yönelik açıkladığı yaptırımların beklenenden hafif olması sebebiyle Türk Lirası üzerindeki etkisinin korkulandan daha az oldu. Ancak piyasalarda mevcut yaptırımları daha sert önlemlerin takip edebileceği kaygısı da etkisini hissettiriyor.
Yaptırım beklentisiyle yoğun baskı altındaki bir haftayı geride bırakan piyasalarda Washington’dan gelen açıklamayla kısmen de olsa rahatlama görüldü. Bunda yaptırımların Türkiye’deki bankaları ve ABD-dolar finanas piyasasını kapsayan ölçekte olmaması etkili oldu.
Ancak yine de Alman otomobil üreticisi Volkswagen firması Türkiye’de yeni fabrika açma konusundaki nihai kararını son gelişmeler ışığında ertelediğini açıkladı.
Piyasaların açıldığı ilk saatlerde, Türk Lirası yüzde 0,7 oranında değer kazandı ancak ilerleyen saatlerde hemen hemen aynı ölçüde kayıp yaşadı. Öğle saatlerinde Türk Lirası, ABD’den sert yaptırım beklentisiyle dolar karşısında 5.92’yi gördüğü Pazartesi günkü kapanış değerine kıyasla yüzde 0.4 oranında değer kazanarak 5.90’a düştü.
Reuters haber ajasnına konuşan Ata Invest yatırım firmasının varlık yönetimi direktörü Cem Tözge “Yaptırımlar bankacılık sektörüyle ilişkili değil. Piyasalar bunu olumlu algılayacaktır” dedi ancak ABD-Türkiye ilişkilerinde devam eden gerginliğin bu pozitif havayı gölgeleyebileceğini de ekledi.
Cem Tözge, “Baskı biraz gevşeyecektir ancak askeri harekat ve uluslararası olumsuz haber akışı devam ettiği sürece liranın hızlı bir şekilde değer kazanması beklenemez” ifadelerini kullandı.
BIST100 endeksi Salı günü yüzde 1,3 yükseldi. Dolar devlet tahvillerinde özellikle de uzun vadeli varlıklarda artış görüldü. Kamu borcu sigorta maliyetleri ise düştü.
Berat Albayrak ABD’ye gelmiyor
Washington Türk Savunma, Enerji ve İçişleri Bakanlarını yaptırımlara tabi tutarken Hazine Bakanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’ın ismi yaptırım listesinde yer almıyor. Reuters’a konuşan konuya yakın bazı kaynaklar Albayrak’ın bu hafta Washington’da yapılacak IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantılarına katılmayacağını yerine yardımcısı Bülent Aksu’nun vekalet edeceğini söyledi.
Trump ayrıca Türkiye’den çelik ithalatına uygulanan gümrük vergisinin Mayıs ayından önceki seviyede yani yüzde 50 oranında vergi uygulanacağını, Türkiye ile 100 milyar dolarlık ticaret anlaşması görüşmelerinin de derhan durdurulacağını açıklamış, “Türk liderlerin bu tehlikeli ve yıkıcı yolda ilerlemeye devam etmesi halinde Türkiye ekonomisini hızlı bir şekilde yok etmeye tamamen hazır olduğunu” ifade etmişti.
Türk lirası geçen yıl yaşanan kriz sırasında neredeyse yüzde 30 oranında değer kaybetmişti. Lira’nın bu ayki kaybı ise yüzde 5’i buldu. Ancak Reuters’a konuşan uzmanlar durumun kötüye gidebileceğini söyledi. Zira geçen haftanın başından bu yana kamu bankaları liranın düşüşünü yavaşlatmak için milyarlarca dolar satarak müdahalede bulundu.
Reuters’a açıklama yapan bir borsacıya göre sadece Pazartesi günü 2 milyar dolar harcandı. Lira da Mayıs ayından bu yana en zayıf seviyesinde. Türk Lirası Ekim ayında Rus rublesiyle birlikte dünyada en kötü performans sergileyen para birimi olarak kayıtlara geçmişti.
Askeri harekatın ilk ekonomik zayiatı merkez bankasının faiz indirimi beklentisi olarak değerlendiriliyordu. Ancak Reuters’a açıklama yapan üç işlemci Swap verilerinin artık indirim beklentisine işaret etmediğini söyledi.
