ABD ve Türkiye’nin karşılıklı vizeleri askıya alma kararı en çok siyasetle hiç ilgisi olmayan iki ülke vatandaşlarını etkiledi.
Yıllardır ABD’yle Türkiye arasında başta eğitim, sanat, kültür ve ticaret olmak üzere kurulan köprüler, iki ülkenin aldığı son kararla büyük zarar gördü.
ABD, almış olduğu son kararda Türk vatandaşlarına vize yasağı getirmedi. Yalnızca Türkiye’deki temsilciliklerinden Türk vatandaşlarına sağladığı göçmen olmayan vize uygulamalarını askıya aldı. ABD bir şekilde Türkiye dışındaki temsilciliklerinde Türklere göçmen olmayan vize verilmesinin yolunu tamamen kapatmadı.
Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın emriyle aldığı kararda ise ABD’nin Ankara Büyükelçiliği tarafından alınan kararın neredeyse aynı cümleleri kullanıldı. ABD vatandaşlarının kapıda ve elektronik olarak aldığı vizelerin tamamının askıya alındığı açıklandı.
Amerikalılar Türkiye’ye giremeyecek
İki ülkenin uyguladığı farklı vize politikaları yüzünden alınan bu kararlar sonrasında Amerikan vatandaşlarının nerdeyse tamamına Türkiye’ye giriş yasağı getirildi.
Bu karar sonrasında Türkiye’ye girişte verilen çoğunlukla tek seferlik ve kısa süreli vizeler nedeniyle Amerikan vatandaşlarının ülkeye yeniden girişi engellenmiş oldu. ABD ise şimdiye kadar Türk vatandaşlarına verdiği yüzbinlerce uzun süreli vizenin iptali yönünde bir karar almayıp daha önce vize almış Türk vatandaşlarının ülkeye girişine herhangi bir kısıtlama getirmedi.
Türkiye’ye gitmek için daha önce uçak bileti ve otel rezervasyonu yaptıran çok sayıda Amerikan vatandaşı, iki ülke arasında yaşanan vize krizinin mağduru oldu. Rezervasyonuyla birlikte vize alan Amerikalı turistlerin durumuyla ilgili belirsizlik halen devam ediyor. Türkiye’den vize kısıtlamalarıyla ilgili ilk yumuşama kararı Amerikalı basketbol oyuncuları için geldi.
Uluslararası basketbol turnuvalarında oynayan Amerikalı basketçiler için Türk Dışişleri Bakanlığı ve Basketbol Federasyonun uzlaşması sonrasında sporculara Türkiye’ye girişi vizesi verileceği açıklandı.
‘Kararın uzun sürmeyeceği umut ediliyor’
ABD’de 35 yıldır turizmcilik yapan Prime Tour’un sahibi Selim Kesedar, karar sonrası bir panik yaşansa da Amerikalı turistlerin henüz çok büyük rezervasyon iptallerine gidilmediğini belirtti.
Birçok müşterilerinin vize krizi sonrasında kendilerini aradığını belirten Kesedar, ABD’de yaşayan bazı Türk vatandaşlarının sadece Amerikan pasaportu taşıdıkları için seyahatlerini iptal etmek zorunda kaldıklarını veya Türk pasaportu çıkardıktan sonra ülkelerine yeniden gitmeyi planladıklarını belirtti.
Kesedar, “Panik var ama iki ülke tarafından karşılıklı olarak alınan bu kararın uzun sürmeyeceği konusunda umut var,” dedi.
İki ülkenin karşılıklı almış olduğu karar sonrasında büyük belirsizlikler yaşandığını belirten Kesedar, Türk Havayolları’nın bilet satışlarından ortaya çıkabilecek mağduriyetleri giderdiğini ve bu krizden zarar gören yolcuların parasını iade ettiğini söyledi.
Türk Havayolları daha önce iki ülke arasında seyahat için alınan bilet paralarını iade edeceğini açıklasa da diğer havayollarından bilet mağdurları konusunda henüz her hangi bir açıklama yapılmadı.
ABD’deki 500 bin Türk vize krizi mağduru
ABD’de yaşayan yaklaşık 500 bin Türk ise vize gerginliğinin en büyük mağdur kitlesi oldu. ABD’de yaşayan Türklerden bir kısmı Amerikan vatandaşı, Yeşil Kart sahibi olarak bir kısmı da çeşitli statülerle belirlenen vizelerle yaşıyor.
Bazı durumlarda ABD ve başka ülkelerde yenilenebilen bu tür vizelerin bir kısmı da sadece Türkiye’de yenilenebiliyor. Birçok Türk, vizelerinin yenilenmesi konusunda büyük endişeler taşıyor.
Amerika’da yaşayan Türkler yakınlarının, gezi, sağlık, hamilelik gibi çok daha önceden ABD’ye yapacağı ziyaretlerini planladıklarını vurgulayıp alınan karar sonrasında büyük şok yaşadıklarını belirtiyorlar. ABD’de yaşayan Türkler arasında yasadışı kalan kişilerin vize krizi sonrasında sınır dışı edilme endişesi taşıdığı ifade ediliyor.
‘Türk vatandaşlarına kısıtlama gelmedi’
Amerika’nın Sesi’ ne konuyla ilgili görüşlerini açıklayan New York Barosu Avukatı Arda Beşkardeş, ABD’nin göçmen olmayan vizeleri askıya alma kararının Türk vatandaşlarına getirilen bir kısıtlama olmadığını savundu.
Beşkardeş, “ABD’nin almış olduğu bu karar sadece Türkiye’deki temsilciliklerini kapsıyor. Türk vatandaşlarına getirilmiş bir yasak yok. Türkler vizelerini diğer ülkelere gidip yenileyebilir. ABD’de bir vize statüsü olan Türk vatandaşı Kanada’daki ABD temsilciliklerinden randevu alıp vizesini yeniletebilir” dedi.
Beşkardeş, Türkiye’nin almış olduğu vize kararıyla ilgili de, “Amerikalılar vizeleriyle 90 gün Türkiye’ye kalabiliyorlardı. Bu vizeler engellendi. İş için veya bir kongre için Amerikalılar artık Türkiye’ye gidemeyecek. Amerikalı diplomatların vizeleri beş yıllık onlar bu kısıtlamadan fazla etkilenmeyecek” diye konuştu.
Çelik’in 29 Ekim konseri iptal
Beşkardeş, ABD’de halen vize ile çalışan kişiler ve öğrencilerin durumuyla ilgili ise “ABD’de bulunan Türkler vize statülerini değiştirebilirler. Vizelerini başka ülkelerde yenileyebilirler. Türkiye’den yapılan öğrenci başvuruları en fazla Kasım ile Şubat aylarında yapılıyor. O zamana kadar bir çözüm yolu bulunacağına inanıyorum” dedi.
Vize krizinin sanatsal ve kültürel etkinlikleri de vurduğunu ifade eden Beşkardeş, “ABD’de konser verecek Türk sanatçılarda bu krizden etkilendi. Çelik 29 Ekim’de yapılacak Chicago konserini iptal etti” diye konuştu.
Amerika’ya yatırım yapan işadamları şokta
New York Barosu Göçmenlik avukatlarından Cahit Akbulut, Türk işadamlarının yatırımları için gerekli paraları ABD’ye getirdikleri ancak alınan son karar sonrasında yatırımcı vizelerinin verilmesi için aldıkları randevularının iptal edilmesiyle büyük bir şok yaşadıklarını ifade etti.
Akbulut, iki ülkede yaşayan Amerikalı ve Türk vatandaşlarından, öğrencilerin, sporcuların, akademisyenlerin, işadamlarının, her meslek gurubundan kişilerin ve turizm amaçlı herkesin zarar gördüğünü söyledi. Akbulut, ABD’de yaşayan 500 bin Türk’ün büyük mağduriyet içerisinde olduğunu vize krizi sonrasında derin endişeler duyduklarını ifade etti. Akbulut, en büyük şokuysa E1- E2 gibi çeşitli yatırımcı vizeleriyle Amerika’da yatırım yapan işadamı Türklerin yaşadığını belirtti.
‘Karar iki ülke vatandaşlarına ceza’
New York Barosu Göçmenlik avukatı Ayhan Öğmen ise ABD ve Türkiye’nin karşılıklı almış oldukları bu kararın iki ülke vatandaşları için bir cezaya dönüştüğünü öne sürdü.
Öğmen, ABD’de yaşayan Türklerinde bu konuda mağdur olduğunu yakınlarını getiremediğini, vizelerinin uzatılması konusunda endişeler yaşadığını dile getirdi.
Öğmen, bu kararın ABD’ye olan güveni de sarsacağını belirterek, “Düşünün bu ülkeye güvenip para yatırıyorsunuz. Gerekli evrakları tamamlıyorsunuz bir anda randevunuz iptal ediliyor. ABD’de birkaç yüz bin dolardan başlayan yatırımlarınız bir belirsizlik içerisine giriyor. Burada faaliyet gösteren Türk şirketler içinde aynı şey söz konusu. Çalıştıracağınız nitelikli kişileri Türkiye’den getirtmek yaptığınız tüm çabalar randevuların iptal edilmesiyle bir anda sona eriyor. Eğer bu uygulama kısa zamanda sona erdirilmezse iki ülke halkı için de bir cezaya dönüşür. İki ülke de ekonomik olarak ciddi yaralar alır. En azından randevusu olanların işlemi yapılabilirdi. Alınan bu kararlar siyasi. Siyasi kararlarla iki ülke halkı cezalandırılıyor” diye konuştu.
