Latin Amerika ülkesi Venezuela'da yıllardır süregelen ve giderek derin bir toplumsal ve insani krize dönüşen ekonomik-siyasi istikrarsızlık, ülkedeki yüksek öğrenimi de olumsuz etkiliyor. Ülkeden göçen 4 milyon Venezuelalı’nın %80’inin genç ve eğitimli nüfus olduğu ve birçoğunun da üniversite eğitimlerini yarıda bırakan gençler olduğu tahmin ediliyor.
Venezuela’daki ağır ekonomik krizden etkilenen kurumlardan biri de üniversiteler.
Bundan 300 yıl önce kurulan, ülkenin en köklü ve saygın devlet üniversitesi olan Venezuela Merkez Üniversitesi (UCV) Genel Sekreteri Amario Belmonte devlet üniversitelerinin, çalışanların maaşlarını güçlükle ödeyebildiğini ve bu koşullarda bilgi üretemediklerini söylüyor.
Belmonte, “Venezuela’da hükümet yasal olarak üniversitenin talep ettiği bütçenin %100’ünü tahsis etmek zorunda olsa da, bu yıl bize geçen yıl ayrılan bütçenin sadece %30’u verildi. Bu kaynak da büyük oranda üniversite personelinin maaşlarına gidecek. Araştırmalara ya da yenileme çalışmalarına kaynak aktaramıyoruz. Geçen yıl, krizden dolayı 35 bin öğrencimizin 9 bini okulu bırakmak zorunda kaldı ve 8 bin olan akademisyen sayımız da 3 bin azalarak 5 bine düştü.Hükümet tasarruf yaptığını düşünse de üniversiteleri işlevsizleştirmenin bedeli topluma çok pahalıya mal olacak” diyor.
Geçtiğimiz günlerde akademisyenler düşük maaşları protesto amacıyla bir günlük boykot düzenledi. Öğretim Görevlileri Dernekleri Federasyonu Başkanı Lourde Ramirez, akademisyenlerin Birleşmiş Milletler standartlarına göre aşırı yoksulluk koşullarında yaşadığını söylüyor.
Ramirez, “Bugün Venezuela’da bir akademisyenin kazanabileceği en yüksek maaş 150 bin bolivar, yani yaklaşık 7 dolar ve bu maaşla bırakın bilgi üretmeyi, en temel ihtiyaçlarınızı bile karşılamanız mümkün değil. Birçoğumuz ek iş yapıyor, sağlık güvencemizde ve aldığımız sosyal yardımlarda da kesintiye gidilmesi gibi nedenler, birçok arkadaşımızın istifa etmesine ya da ülkeyi terk etmesine neden oldu. Üniversitelerde ciddi bir akademisyen açığı yaşanıyor” ifadelerini kullanıyor.
Üniversite öğrencilerinin durumu da zor, birçoğu çalışıyor. Ayrıca ekonomik nedenlerle okulunu donduranların ya da bırakanların sayısı da az değil. Isabela Jauregui adlı öğrenci de durumdan çok şikayetçi.
Jauregui, “Bugün yaşadığımız ekonomik zorluklar, nakit sıkıntısı ve ulaşım sorunu gibi nedenler yüzünden üniversiteye devam etmekte zorlanıyoruz. Bu yüzden birçok arkadaşımız okulu bıraktı, ben fakülteye girdiğimde 600 öğrenci varken bugün bu sayı 350’ye düşmüş durumda. Ayrıca üniversitelerin yetersiz bütçeleri yüzünden aldığımız eğitim de kısıtlı. Örneğin ben eczacılık okuyorum ancak laboratuvarlarımızda gerekli kimyasallar olmadığı için deney yapamıyoruz” diyor.
Metropol Üniversitesi Rektörü Benyamin Sherif ekonominin, temel kamu hizmetlerinin ve devlet kurumlarının çökmeye yüz tuttuğu ağır kriz ortamından özel üniversitelerin de nasibini aldığını söylüyor.
Sherif,“Özel üniversitelerde gelirin ana kaynağı öğrencilerin ödediği ücretler ancak krizle birlikte gelirlerin azalması yüzünden birçok aile çocuklarının üniversite eğitimini karşılayabilecek yeterli ekonomik güce sahip değil. Biz üniversite olarak kriz sürecinde yerli ve yabancı şirketlerle bazı anlaşmalar yaptık ve neredeyse yarısı yurtdışında olan mezunlarımızın yaptığı bağışlardan edindiğimiz gelirleri öğrencilerimizin %30’una burs için ayırdık. Bu yüzden diğer üniversitelerle kıyaslandığında bizim öğrenci sayımız çok düşmedi ama Venezuela’da yaşayıp da kriz koşullarından ve hükümetin yanlış politikalarından etkilenmemek mümkün değil” ifadelerini kullanıyor.
Yakın tarihin en ağır ekonomik krizlerinden birini yaşayan Venezuela, krizin açtığı derin yaraları iyileştirmek için eğitimli bireylerin yaratıcı çözümlerine ve nitelikli işgücüne ihtiyaç duyuyor ancak yüksek öğrenimde yaşanan sorunlar, bu ihtiyaca cevap vermekten uzak görünüyor.
