2017 Kasım ayında aylık enflasyonun yüzde 50 barajını aşmasıyla hiperenflasyon sürecine girmesinden bu yana, ülkelere göre enflasyon oranlarında ilk sırada Venezuela yer alıyor. Ülkede önüne geçilemeyen enflasyon ve kur artışı sorunlarının yol açtığı sonuçlardan biri de ekonominin (gayrıresmi) dolarizasyonu yani para ikamesi oldu.
Artık Venezuela’da alışveriş merkezlerindeki en lüks mağazalardan sokaktaki işportacılara kadar hemen her yerde fiyatlar dolarla belirleniyor. Herhangi bir ürünün ya da hizmetin fiyatını soranlara dolar üzerinden yanıt veriliyor. Venezuela Merkez Üniversitesi’nden ekonomist Luis Crespo, bugün Venezuela’da alışverişin yüzde 65’inin dolarla yapıldığını belirtiyor.
VOA Türkçe’ye konuşan ekonomist Luis Crespo bugün ülkede yaşanan dolarizasyon sürecinin Venezuela Merkez Bankası’nın (BCV) bir politikası olmadığına; ulusal para bolivarın günlük hatta saatlik değer kaybından dolayı halkın ve ekonomik aktörlerin, ceplerindeki parayı ya da yatırımlarını korumaya yönelik geliştirdikleri fiili bir durum olduğunu söyledi.
Crespo “Bolivarın değerini yitirmesi, fiyatların sürekli artması, maaşların mutfak masraflarına bile yetemez hale gelmesi; esnafların sattıklarını yerine koyamamaları gibi sorunlar ekonominin dolarizasyonu sonucunu doğurdu” dedi.
Dolarizasyonun fiyat istikrarının sağlanması, üreticilerin ve ticaret yapanların sermayelerini muhafaza etmeleri, maaşların sürekli fiyat artışı karşısında korunması gibi olumlu etkileri olsa da ülkedeki sosyal adalet sorununu arttırdığını kaydeden ekonomist, maaşını dolarla almayan kesimlerin bu süreçte daha da yoksullaştığına dikkat çekiyor.
Bugün zanaatkar, tamirci, inşaat işçisi ya da işportada çalışanlar gelirlerini dolara endeksleyebilirken, başta devlet kurumlarında çalışan işçi ve memurlar ile emekliler olmak üzere, önemli bir kesim maaşını bolivarla alıyor ve maaşlara yapılan zamlar ülkedeki gerçek enflasyon oranından çok daha düşük olduğundan alım gücü azalıyor.
Ülkenin en tanınan araştırma şirketlerinden olan Datanalisis verilerine göre bugün halkın yüzde 42’sinin dolara doğrudan bir erişimi bulunmuyor.
