Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi Başkanı Mariano Grossi, Ukraynalı yetkililerle görüşmek ve ülkedeki nükleer tesislere yönelik teknik destek sağlamak üzere Ukrayna’ya gitti. Daire tarafından yapılan açıklamada, Grossi’nin ziyaretinin amacının Ukrayna’daki nükleer tesislerin güvenliğinin sağlanması olduğu belirtildi.
Açıklamada, öncelikli olarak görülen tesislere Atom Enerjisi Dairesi uzmanlarının gönderilmesi ve hayati önemdeki desteklerin sağlanmasının hedeflendiğine işaret edildi. Ancak ‘öncelikli tesis’ ifadesiyle kastedilen nükleer tesislerin hangileri olduğu belirtilmedi. Ukrayna’da şu anda 4’ü aktif olarak çalışan 15 nükleer reaktör bulunuyor.
Bu kapsamda Grossi’nin nükleer tesislerden birini de ziyaret edeceği açıklandı ancak bu tesisin hangisi olduğu bilinmiyor. Rusya, Ukrayna’ya yönelik saldırılarının başlamasının ardından 1986 yılında bir patlamanın ve bu patlamadan kaynaklanan doğal felaketin yaşandığı Çernobil’deki nükleer tesisin bulunduğu alanla, ülkenin aktif durumdaki en büyük nükleer tesisi olan Zaporijya’daki nükleer tesisin de denetimi ele geçirmişti.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi Başkanı Grossi, hem Ukrayna hem de Rus yetkililere nükleer tesislerin güvenliğinin sağlanması için uzun süredir baskı yapıyor. Grossi, bu ay başında iki ülke dışişleri bakanlarıyla Türkiye’de biraraya gelmişti. Grossi, bugün yaptığı açıklamada, tesislerin güvenliği açısından Ukrayna’nın yardım talep ettiğini, kendilerinin de bu talebe karşılık vereceklerini söyledi.
Grossi, “Askeri çatışmalar Ukrayna’nın nükleer enerji tesislerini ve radyoaktif maddeler içeren diğer tesislerini benzeri görülmemiş bir tehlikeye sokuyor. Dolayısıyla bir kaza halinde Ukrayna ve diğer ülkelerde ciddi sağlık ve çevre sorunlarına neden olacak bir nükleer kaza riskini azaltmak ve bu tesislerin güvenli şekilde işlemelerini sağlamak adına acil önlemler almak zorundayız. Sınıra gelmiş durumdayız ve daha fazla zaman kaybedemeyiz. Çatışmalar ciddi yıkım ve sivil kayıplarına neden oluyor. Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi'nin uzmanlığı ve olanaklarına bir nükleer kazanın önlenmesi için de ihtiyaç var” dedi.
Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi, Çernobil nükleer sahasındaki personel eksikliğine dikkat çekmiş ve buradaki personelin uzun saatler çalışmasının da ciddi tehlikeler yaratacağına işaret etmişti. Daire son dönemde Çernobil’de bulunan gözlem cihazlarından veri alamadığını da açıklamıştı. Ancak kurumun Ukrayna’daki diğer nükleer santrallerdeki gözlem ve kontrol cihazlarının çalıştığı açıklandı.
Pazartesi günü itibarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi, Ukrayna’daki 15 reaktörden 8’inin işlemeye devam ettiğini, diğerlerininse normal bakım süreçlerinde olduğunu açıkladı. Halen işler durumdaki reaktörler arasında Rusya’nın denetimindeki Zaporijya nükleer santrali de bulunuyor.
