Türk Silahı Kuvvetleri, 24 Ağustos 2016’da Cerablus’taki IŞİD güçlerine karşı başlattığı Fırat Kalkanı Harekatı’ndan bu yana Suriye sahasında.
Fırat Kalkanı Harekatı, 24 Şubat 2017’de bitirildiğinde Suriye’nin Mare, Azez, Cerablus, Çobanbey ve El Bab bölgelerini kapsayan 2 bin 15 kilometrekare büyüklüğündeki bir alan Türk Silahlı Kuvvetleri ve Özgür Suriye Ordusu güçlerinin kontrolündeydi.
Yedi ay süren harekatın sonunda IŞİD, kesin olarak Türkiye sınırlarından uzaklaştırıldı.
Türkiye, Suriye’deki ikinci askeri harekatına 20 Ocak 2018’de başladı.
Türk Silahlı Kuvvetleri ve destek verdiği Özgür Suriye Ordusu Afrin’i elinde tutan YPG güçlerine karşı yapılan operasyonun 64. gününde çevredeki köylerle birlikte yaklaşık 400 bin kişinin yaşadığı kentte hakimiyeti sağladı.
TSK güçlerinin Tel Rifat’ı da çatışmasız bir şekilde teslim almak için görüşmelerin sürdüğü belirtiliyor.
Türkiye, Menbiç ve Fırat’ın doğusuna yönelecek mi?
Peki, Türkiye bundan sonra ne yapacak? Fırat Kalkanı ile Zeytin Dalı Harekatı arasında verildiği gibi mesela dokuz aylık bir ara verecek mi yoksa uzun zamandır telaffuz ettiği gibi Menbiç ve Fırat’ın doğusuna yönelecek mi?
Dün dört saat yirmi dakika süren Milli Güvenlik Kurulu sonrasında yayınlanan bildiride, “Menbiç’teki teröristlerin bir an önce bölgeden uzaklaştırılması gerektiği, aksi takdirde Türkiye’nin, diğer bölgelerde olduğu gibi burada da bizzat inisiyatif kullanmaktan çekinmeyeceği belirtilmiştir.Fırat’ın doğusundaki Suriye topraklarında yuvalanan teröristlerle ilgili de aynı kararlılık içinde olduğumuz vurgulanmıştır” denildi.
Üstelik Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, geçtiğimiz hafta dile getirdiği Sincar ve Kandil konularına da bildiride yer verildi: “Suriye’nin yanı sıra, Sincar ve Kandil başta olmak üzere, Irak’ın çeşitli yerlerinde de ülkemize saldırmak üzere yerleşen bölücü terör örgütünün bölgedeki faaliyetlerinin, öncelikle Irak devleti tarafından önlenmesinin beklendiği, bunun mümkün olmaması halinde ise bizzat Türkiye tarafından engelleneceği ifade edilmiştir.”
Doçent Yalçın: “ABD çekilecek, Türkiye Menbiç’i ele geçirecektir”
İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Hasan Basri Yalçın, Türkiye’nin Menbiç hedefinden geri dönmesinin mümkün olmadığı görüşünde.
Amerika’nın Sesi’ne değerlendirmelerde bulunan Yalçın’a göre, mevcut konjonktür Türkiye’ye Erdoğan-Tillerson görüşmesinde kabul edilen koşulların daha ilerisini dahi Amerika Birleşik Devletleri’ne dayatabilme fırsatı sunuyor: “Türkiye, Menbiç’i ele geçirmek zorunda. YPG ve Amerikan güçleri çekilecek, Türkiye o bölgeye girecek. Fırat Kalkanı, yarma harekatıydı. Zeytin Dalı ise YPG’yi süpürme harekatıydı. Menbiç alınarak terör örgütü, Fırat’ın batısından çıkarılmalı. Çok büyük bir hata yapılmadığı sürece Amerikalılar’ın bu duruma razı olmak mecburiyetinde olduklarını düşünüyorum.”
“Irak seçimlerinden sonra Sincar’a operasyon yapılabilir”
Doçent Yalçın, tüm sınır bölgesini üç cephe olarak düşünüyor. Türkiye’nin Menbiç’le sonuçlanacak Fırat’ın batısındaki operasyonunun ardından Fırat’ın doğusundan önce Irak’ın Sincar bölgesine yönelmesi gerektiğini düşünüyor: “Ben Mayıs ayında yapılacak Irak seçimlerinden güçlü çıkacak bir İbadi’yle (Irak Başbakanı Haydar El Ebadi) bunun rahatlıkla müzakere edilebileceğini düşünüyorum. Türkiye veya Irak tek başına Sincar harekatı gerçekleştirebilir. Ama en iyisi iki ülkenin işbirliğiyle gerçekleştirdikleri bir harekat olur. Türkiye, böylelikle Irak’ta yüz kilometre derinliğe inmiş olur. Bunu hayalperestlik olarak kimse görmemeli. Türkiye’nin, bunu yapmaya kabiliyeti var. Ben buna cesaret edeceğini de düşünüyorum. Bu harekat olursa ardından da Kandil operasyonu yapılabilir. ”
Erol Başaran Bural: “İlk hedef, Rusya’ya anlaştıktan sonra Tel Rıfat olmalı“
21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Milli Güvenlik ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi Başkanı Erol Başaran Bural ise Türkiye’nin Suriye’deki kararlı tavrının bölgesel denklemde Ankara’nın elini güçlendirdiği kanaatinde.
Amerika’nın Sesi’nin soruları yanıtlayan Bural, “Afrin’de kazanılan askeri zafer Türkiye’nin masadaki elini de güçlendirdi. Daha harekat askeri açıdan tamamlanmadan Sincar da bir hareketlilik, Tel Rıfatlı halkın Azez’de gösteri düzenlemesi bu nedenle oldu. Bölge halkı PKK zulmünden yegane garantörünün Türkiye olduğunu anlamış durumda. Bu nedenle Türkiye’nin ilk ve müteakip hedefi Azez ile Afrin bölgesi arasında sıkışan Tel Rıfat bölgesi olmalı. Bu nedenle öncelikle Rusya ile Tel Rıfat bölgesi konusunda anlaşma sağlanması ve bu bölgenin ÖSO kontrolüne geçmesi gerekiyor ki Zeytin Dalı tam olarak amacına ulaşabilsin” dedi.
“ABD, Türkiye’yle Menbiç konusunda anlaşmazsa dünya dengeleri değişebilir”
Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Ümit Yalçın’ın 30 Mart’ta Washington’a yapacağı ziyaretin Türkiye’nin Suriye stratejisinde kritik önemde olduğunu söyleyen 21. Yüzyıl Enstitüsü Milli Güvenlik ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi Başkanı, Menbiç’in kontrolü konusunda ise Doçent Yalçın’dan farklı düşünüyor: “Büyük bir ihtimalle Menbiç konusunda diplomasi yürütülecek. Bunun sonucunda terör örgütü üyeleri Fırat’ın doğusuna çekilerek bu bölgenin kontrolü ABD ile Türkiye tarafından sağlanacak. Aksi pek mümkün görünmüyor çünkü Türkiye’nin kararlı duruşu karşısında ABD’nin Türkiye ile bu bölgede çatışmayı göze alması tüm dünya dengelerini değiştirebilir.”
“ABD, SGP hamlesiyle Fırat’ın doğusundan Türkiye’yi uzak tutmaya çalışacak”
Önceki gün Rakka’da kurulan Suriye’nin Geleceği Partisi’nin Fırat’ın doğusunda yeni bir süreç başlatacağını belirten Erol Başaran Bural, bunda hedefin Türkiye’yi bölgeden uzak tutmak olduğunu ifade etti.
Bural, “Fırat’ın doğusunda yeni bir oyun başlıyor. Dün itibarıyla (28 Mart) PYD’nin yeni bir yapılanmayla Suriye’nin Geleceği Partisi’ni Haseke’de kurduğunu, bu partinin içerisinde de tıpkı SDG’de olduğu gibi Araplar’ın da bulunacağını öğrendik. ABD Dışişleri, Esad rejiminin değişmesi kapsamında BM kararı çerçevesinde her türlü oluşumu desteklediklerini belirterek bu yeni partiyi yani SGP’yi desteklediğini açıkladı. ABD, PYD terör örgütüne SDG isim değişikliği gibi yeni parti görünümü vermişti. Bu da bir benzeri. ABD’nin bu hamleyle Türkiye’yi Fırat doğusundan uzak tutmaya çalışacağı anlaşılabiliyor” dedi.
