İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından Ipsos araştırma şirketine yaptırılan bir online anket, 28 ülkede beş kişiden en az üçünün ‘‘katil robot’’ olarak bilinen insan müdahalesi gerektirmeyen ve hedefini kendi belirleyen silah sistemlerine karşı olduğunu ortaya koydu. Ankete göre bu silahlara en çok karşı olan ikinci ülke yüzde 73’le Türkiye.
2020 yılının Aralık ayında yapılan ankette katılımcıların yüzde 62’si ölümcül otonom silah sistemlerinin kullanılmasına karşı olduklarını, yüzde 21’i ise bu sistemleri desteklediklerini belirtti. Katılımcıların yüzde 17’si ise çekimser kaldı.
Anket 19.000 kişiyle ve katılımcı 28 ülkenin her birinden 500 ile 1.000 arası kişiyle yapıldı. 18 ülkede katılımcılar genel halktan seçilirken geri kalan ülkelerde refah düzeyi yüksek, internet bağlantısı olan kişiler seçildi. Bu silahlara en çok karşı olan ülke yüzde 76 ile İsveç olurken onu yüzde 73’le Türkiye ve yüzde 70’le Macaristan izledi.
Kadınların yüzde 63’ü ve erkeklerin yüzde 60’ı ‘‘katil robotların’’ kullanılmasına karşı çıkarken erkeklerin yüzde 26 ile kadınlara göre bu silahları daha çok desteklediği görüldü. Kadınlar arasında destek oranı yüzde 16 olarak tespit edildi.
Otonom silah sistemlerine karşı çıkanların yüzde 54’ünün 18-35 ve yüzde 68’inin 50-64 yaşları arasında olduğu görüldü.
Ankette bu silahlara karşı çıkanlara gerekçeleri de soruldu. Yüzde 66 bu silahların ahlaki sınırı aştığını ve makinelerin insan öldürmemesi gerektiğini söyledi. Yüzde 53 ise ‘‘katil robotların’’ güvenilmez olduğunu kaydetti. Yüzde 42 ise robotların teknik arızaya maruz kalabileceklerini belirtti.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Mary Wareham ‘‘Kamuoyunun tamamen otonom silahlara karşı olma oranı azalmadı. Şimdi güçlü önlemler alma zamanı, diplomatik eylemsizlik zamanı değil’’ diye konuştu.
2018 yılının Aralık ayında yapılan benzer bir ankette de otonom silah sistemlerine karşı çıkanların oranı yüzde 61’di.
