Türkiye’de işsizlik oranı Temmuz’da da Haziran seviyesini korudu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün açıkladığı verilere göre işsizlik oranı yüzde 13,4 olurken Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 369 bin kişi azalarak 4 milyon 227 bin kişi oldu.
TÜİK’in açıkladığı veriler geçen yılın aynı dönemine göre işsizlik oranında azalma olduğunu gösterse de bu düşüşte işgücü piyasasından çıkışın rolü olduğu açık. Zira son bir yılda çalışabilir nüfus, 61 milyon 507 binden 62 milyon 626 bine yükselirken işgücü piyasasında olanların sayısı 33 milyon 113 binden 31 milyon 491’e gerilemiş. Bu tablo 2 milyon 741 bin kişinin çeşitli gerekçelerle işgücü piyasasının dışında kaldığını gösteriyor.
2019 yılının Temmuz ayında yüzde 53,8 olan işgücüne katılım oranı ise bir yıl sonra yüzde 3,5 azalış ile yüzde 50,3’e geriledi.
DİSK-AR: ‘‘Geniş tanımlı işsizlik yüzde 29,1’’
TÜİK’in işsizlik hesaplama tekniğine en büyük itiraz yine Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK) araştırma ekibinden geldi. DİSK-AR’dan yapılan açıklamaya göre, geniş tanımlı işsizlik ve iş kaybı sayısı 10 milyon 397 bine yükseldi.
DİSK-AR açıklamasında ‘‘Covid-19 gibi bir salgının etkilerini yansıtmaktan uzaktır. TÜİK, sadece araştırmanın yapıldığı referans haftasından geriye doğru 4 hafta içinde iş arayanları işsiz sayıyor. Oysa Covid-19 döneminde işten çıkarma yerine yaygın olarak kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği uygulanması nedeniyle milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözükmektedir. TÜİK’in yöntemine göre, kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği alan işçiler iş aramadıkları için işsiz sayılmıyor. Bugüne kadar yaklaşık 3,5 milyon işçi kısa çalışma ödeneği ve 1,9 milyon işçi de ücretsiz izin ödeneği (nakdi ücret desteği) aldı. Ancak TÜİK bu işçileri işsiz saymıyor. ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) metodolojisinden yararlanarak yaptığımız hesaplamaya göre Temmuz 2020’de revize edilmiş geniş tanımlı işsiz ve iş kaybı sayısı Temmuz 2019’a göre 627 bin artarak 10 milyon 397 bine yükseldi. 35 milyon 782 bin olarak hesapladığımız geniş işgücüne göre revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik (istihdam kaybı dahil) oranı ise yüzde 29,1 olarak hesaplandı’’ dendi.
DİSK-AR son bir ayda ümitsiz işsiz sayısının da 721 bin kişi artarak 1 milyon 335 bine ulaştığını belirtti.
Genç istihdamı bir senede yüzde 4,5 azaldı
Genç işsizlik verilerinde de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,2’lik nispi bir düşüş görülse de işgücüne katılımdaki gerileme daha bariz.
Bir yıl önce işgücüne katılım yüzde 47,8 iken bu yılın aynı ayında bu oran yüzde 41’e gerilemiş.
Gençlerin istihdam piyasasındaki ağırlığı da 2020 yılının Temmuz ayında düşmüş. Bir önceki yıl bu yaş grubundaki gençlerin yüzde 34,9’u istihdam edilirken bu oran bu yıl yüzde 30,4’e gerilemiş.
Bu yaş grubunda kadın istihdamı ise sadece yüzde 19,3.
Kubilay: ‘‘15-29 yaş grubunda ne eğitim alan ne de çalışan (staj gören) genç sayı 5 milyon 903 bine çıktı’’
Genç İşsizler Platformu da üniversiteden yeni mezun olan gençlerin önemli bir bölümünün iş bulma ümidini kaybettiğini savunuyor.
Genç İşsizler Platformu Sözcüsü Murat Kubilay, ‘‘15-34 yaş grubundaki işsizlerin yanı sıra 10 milyon 974 bin genç iş gücünün dahi içinde yer almamaktadır. 24,1 milyon gençten yalnızca %44,1’i çalışmaktadır. Çalışan her genç en az 1 gencin daha ekonomik sorumluluğunu taşıyor gözükmektedir. Üniversite mezunu 992 bin kadın yüksek eğitim düzeylerine rağmen iş aramamakta ve işsiz sayılmamaktadır. 15-29 yaş grubunda ne eğitim alan ne de çalışan (staj gören) genç oranı %33,1’e ulaşmış; toplam sayı 5 milyon 903 bine çıkmıştır. Bu sayı Ankara il nüfusu kadardır. Üniversite mezunlarının iş arama süreleri de uzamaktadır. 1 yıldan fazla süredir iş arayan üniversiteli sayısı son 1 yılda 191 binden 217 bine çıkmıştır. Yeni mezunlar; KYK kredilerini ödeme fırsatı bulamamakta, yükselen faizler nedeniyle borçları artmakta ve bazı durumlarda haciz ile karşı karşıya kalmaktadırlar’’ dedi.
CHP’li Öztrak: ‘’13 milyon yurttaşımızın işi gücü yok’’
Cumhuriyet Halk Partisi de istihdam kaybını vahim buluyor.
Bugün MYK toplantısı sonrasında gazetecilere açıklamalarda bulunan CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak, ‘‘Böyle bir durumla daha önceki krizlerde hiç karşılaşmadık.
TÜİK ’in makyajlı rakamlarına göre dahi, son bir yılda işini kaybeden yurttaşlarımızın sayısı, 1 milyon 254 bini buluyor. Son 21 ayın 19’unda, istihdamda kayıp var. Böylesine yapışkan, sürekli bir istihdam kaybıyla, daha önce hiç karşılaşmadık. İstihdamda göründüğü halde iş başında olmayan, 2 milyon 574 bin yurttaşımız var. Bunları da dahil edersek yaklaşık 13 milyon yurttaşımızın işi, gücü yok’’ dedi.
