Erişilebilirlik

“Türkiye’de Çatışmasızlık Rotasına Girilme İhtimali Düşük”


Dünya çapında çatışmalı ihtilafların olduğu bölgeler üzerine saha araştırmaları yapan ve bunları raporlaştıran Uluslararası Kriz Grubu, Türkiye ve bölgedeki PKK bağlantılı çatışmalara ilişkin yeni bir rapor yayınladı. Raporda, “Türkiye’de milliyetçi yaklaşımlar ağır basarken çatışmasızlık rotasına girilme ihtimali düşük görünmektedir” görüşüne yer verildi.

“Grafik ve Haritalarla Türkiye'deki PKK Çatışması” başlıklı raporda, Türkiye ve PKK arasındaki çatışmaların ülkenin güneydoğusu ve Kuzey Irak’ta sürdüğü belirtildi. Kuzey Suriye’de ise Ankara, PKK, YPG arasındaki gerilimin devam ettiği vurgulanan raporda şu görüşlere yer verildi: “Suriye ve Kuzey Irak'ta belirsizlik devam ederken ve Türkiye’de milliyetçi yaklaşımlar ağır basarken çatışmasızlık rotasına girilme ihtimali düşük görünmektedir.”

Türkiye ile PKK arasında 40 yıla yakın zamandır süren çatışmaların en kanlı safhasının çatışmasızlık sürecinin 2015 yılının Temmuz ayında sona ermesiyle başladığına dikkat çekilen raporda, “2016’nın ilk yarısında benzeri görülmemiş şekilde Güneydoğu'daki bazı kentsel merkezlere ve batıdaki metropollere sıçrayan çatışma daha sonra kademeli olarak tekrar kırsal alanlara kaymıştır” denildi.

Verilerin de yer aldığı raporda Temmuz 2015'ten 20 Ocak 2021’e kadar çatışmalarda en az 5.229 kişinin hayatını kaybettiği vurgulandı. Rapordaki verilere göre ölenlerin 539’u sivil. ICG bu sivilleri şöyle tanımlıyor: “Kriz Grubu tarafından silahlı çatışmalara katılmayan kişiler olarak tespit edilen bu grup, çoğunlukla Güneydoğu'daki kentsel yerleşim alanları ile TAK (“Kürdistan Özgürlük Şahinleri”) tarafından büyük şehirlerde gerçekleştirilen bombalı saldırılarda hayatını kaybetmiştir.”

Rapordaki verilere göre ölenler arasında “Tanımlanamayan Kişiler” kategorisinde 226 kişi yer alıyor. Bunlar “Ağırlıklı olarak sokağa çıkma yasaklarının ilan edildiği kentsel bölgelerde ölen 16-35 yaş arasındaki kişileri kapsar. Özellikle kentsel yerleşim alanlarında çatışmaya katılmayanlar ile sivil kıyafetli militanlar arasındaki çizginin net olmaması sebebiyle bu gruptaki kişiler sivil veya militan olarak tanımlanamamaktadır” şeklinde niteleniyor.

Olaylarda 1.266 güvenlik görevlisi hayatını kaybederken, PKK’nın kayıpları 3.198 olarak belirlendi.

Raporda dikkat çeken noktalardan biri de PKK ve güvenlik güçleri arasındaki güç dengesi oldu. Güç dengesine raporda şu ifadelerle yer verildi: “Güvenlik güçleri ile PKK militanları arasındaki çatışmalar 2015/2016 kış aylarında iyice tırmandı. Bu dönemde çatışma PKK’nın gençlik yapılanmasının barikat ve hendekler vasıtasıyla hakimiyet kurmaya çabaladığı bazı kentsel ilçelere sıçradı. Haziran 2016’dan itibaren güvenlik güçleri bu bölgelerde “kamu düzenini yeniden tesis ettikten” sonra, çatışma yeniden kırsal alanlara kaydı. Ölen PKK militanlarının ölen güvenlik gücü mensuplarına oranı çatışmanın değişen güç dengesi ile ilgili iyi bir göstergedir. Temmuz 2015’ten beri her bir güvenlik gücü mensubu başına ölen PKK militanlarının sayısı neredeyse dört kat artmıştır.”

ICG verilerine göre Türkiye’nin Kürt sorununa çözüm aradığı 2013-2015 yılları arasına can kaybı en düşük düzeydeydi. Can kayıplarını Suriye’deki gelişmelere bağlayan ICG, “Kriz Grubu verileri Ocak 2011 ve Haziran 2015 arasında en az 153 sivil, 327 güvenlik gücü mensubu ve 558 PKK militanının çatışmalarda öldüğünü göstermektedir. Mart 2013’te başlayan ve Temmuz 2015’te sona eren çatışmasızlık süresince en az 63 sivil, 25 güvenlik gücü mensubu ve 25 PKK militanı öldü. Ekim 2014’te artış gözlenmesinin sebebi ülke çapında Kürt hareketini destekleyen grupların 6-8 Ekim tarihlerinde Ankara’nın Kobani’deki IŞİD (Irak Şam İslam Devleti) kuşatmasına tepkisiz kalmasını protesto etmek amacıyla yaptığı gösterilerdi. Bu olaylarda 42 sivil hayatını kaybetti” dedi.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG