Libya Milli Birlik Hükümeti Başbakanı Abdülhamid Dibeybe ve beraberindeki bakanların Ankara ziyaretinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde iki ülke arasında kapsamlı ve yakın işbirliği mesajları verildi. Erdoğan ve Dibeybe, Türkiye ve Libya’nın 27 Kasım 2019’da imzaladığı deniz yetki anlaşmasına bağlı kalacaklarını bildirdi.
Yunanistan ve AB’nin iki ülke arasındaki deniz yetki alanları ve askeri işbirliği antlaşmalarını iptal etmesi talebini götürdüğü Libya’daki yeni hükümet, bugün Ankara yönetimiyle yakın ilişkileri sürdürme mesajı verdi.
Libya heyetinin Ankara ziyareti sırasında, Milli Birlik Hükümeti Başbakanı Abdülhamid Dibeybe ve Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında, “Türkiye – Libya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 1. Toplantısı” yapıldı. Sonrasında Libya hükümetindeki bakanlar Türk bakanlarla detaylı görüşmeler yaptı. Bu toplantı sonrasında iki ülke tarafından özellikle 27 Kasım 2019 tarihli Doğu Akdeniz’deki deniz yetki anlaşmasına bağlılık mesajları verilmesi dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Libya Başbakanı Dibeybe ile ortak basın toplantısında, Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’in tanıdığı Libya Milli Birlik Hükümeti’nin yardımına koştuğunu ve yapılan uluslararası yardım çağrısına karşılık verdiklerini söyledi. “Biz meşru hükümetin yanında yer alırken, başkaları darbeci Hafter’i silahlandırmaya devam ettiler. Libya’ya verdiğimiz destek Trablus’un düşmesini engellemiş, yeni katliamları önlemiş, siyasi süreci canlandırmıştır” diyen Erdoğan, artık yeniden oluşturulmuş Libya’daki meşru hükümeti desteklemeye devam edeceklerini vurgulayarak, uluslararası kamuoyuna da Libya’nın yeniden yapılanmasına ve kalkınmasına destek olma çağrısında bulundu.
Dibeyde’yle kararlılıkla ilişkileri güçlendirme kararı alındığını kaydeden Erdoğan, “Deniz yetki anlaşmasına bağlılığımızı teyit ediyoruz. Türk özel sektörünü Libya’ya geri döndürecek adımları hızlandırmak konusunda da fikir birliğindeyiz. Ticari yatırımları yarın işadamlarımızla da ele alacağız. Yerel yönetimler, eğitim, kültür gibi sahalarda da işbirliğimizi ilerletecek adımları da atacağız. Salgın koşulları bakımından 150 bin doz aşıyı da kendilerine teslim edeceğiz. Aşı dışında ilaç ve sağlık alanındaki tecrübelerimizi de aktaracağız. Bingazi’deki başkonsolosluğumuzu da şartlar olgunlaştığında yeniden faal haline getirmeyi düşünüyoruz” diye konuştu.
Dibeyde Türkiye’ye teşekkürler etti ve anlaşmaya bağlılık mesajını vurguladı
Libya Başbakanı Dibeybe, komşu ve dost ülkelerle gerçekten stratejik ilişkiler kurma arzusunda olduklarını ve özellikle Türkiye’yle de işbirliği içerisinde olmayı arzu ettiklerini dile getirdi. Dibeybe, “Libya’nın egemenliğine saygı ülkelerle yaptığımız işbirliğinin temelini oluşturmaktadır. Türkiye’ye Libya’daki seçimlerin belirlenen takvimde yapılmasına ilişkin desteğinden dolayı müteşekkiriz. Türkiye’ye yine Libya’da kalıcı bir ateşkese desteğinden dolayı da teşekkür ediyoruz. Bizler her türlü terör olayına karşı mücadelemizi sürdüreceğiz. Bizler yasa dışı göç alanında çalışmalarımızı yoğunlaştıracağız. Deniz yetki anlaşmamız konusunda da her iki ülkenin çıkarına olduğuna inanıyoruz ve diğer ülkeler çıkarına da ilişkiler kurabileceğini vurguluyoruz” dedi.
Dibeybe, Türk Hava Yolları’nın da yakın zamanda Libya’yla uçuşlarını başlatmasını beklediklerini açıklayarak, ticaret, enerji ve salgınla mücadele gibi başlıklarda Türkiye’yle çalışmalar yürüteceklerini ve “Türkiye – Libya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi 2. Toplantısı”nı da Trablus’ta yapmak istediklerini söyledi.
Libya’yla savunma ve enerji alanında ortak çalışma mesajı
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, konsey toplantısı öncesinde Dışişleri Bakanı Necla Manguş ile görüştüklerini açıklayarak, “Türkiye-Libya dostluğunun ve işbirliğinin güçlendirilmesine yönelik ortak kararlılığımızı vurguladık. Bu tarihi süreçte kardeş Libya’ya desteğimiz devam edecek” vurgusunda bulundu.
Libya Milli Birlik Hükümeti’nde Başbakanlık görevi yanı sıra Savunma Bakanlığı’nı da üstlenmiş olan Abdülhamid Dibeybe, ayrıca Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile askeri işbirliği bakımından detaylı bir toplantıya katıldı. Bu görüşmeye ilişkin Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Libya’daki son durum ele alınırken, “Akar’ın, Türkiye’nin, toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini sağlamış, barış, huzur ve istikrar içerisinde yaşayan bir Libya’nın oluşumuna katkıda bulunmayı amaçladığını söylediği” duyuruldu. Görüşmede, “Türkiye’nin Libya’ya verdiği askeri ve güvenlik alanlarındaki eğitim, yardım ve danışmanlık desteğine devam edeceğini ifade eden Akar’ın, istikrarlı, bağımsız ve egemen bir Libya’yı desteklediğini kaydettiği” açıklandı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da, Libya İçişleri Bakanı Halid et-Ticani Mazin ile yaptığı görüşmede, Libya’yla kadim bir mirasa sahip olduklarını belirterek, iki ülke arasında coğrafi, tarihi, kültürel ve dini olmak üzere bağlarını geliştirmek istediklerini anlattı. Mazin ise Türkiye ile Libya arasındaki dostluğun uzun yıllara dayandığını belirterek görüşmeden dolayı teşekkürlerini iletti.
Enerji Bakanı Fatih Dönmez de, “Libya Milli Birlik Hükümeti Petrol ve Gaz Bakanı Sayın Muhammed Ahmed Oun ile verimli bir toplantı gerçekleştirdik. Petrol ve doğalgaz başta olmak üzere iş birliğimizi geliştirme kararı aldık” açıklaması yaptı.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan da, Libya Ekonomi ve Ticaret Bakanı Muhammed Ali El-Huveyc ile Libya Planlama Bakanı Fahir Miftah Ebuferna başkanlığındaki heyetle çalışma toplantısı gerçekleştirdi. Pekcan, “ekonomik ve ticari ilişkilerimizi ele alan çok verimli bir görüşme gerçekleştirdik” ifadesini kullandı.
Libya’dan “Türk müteahhitleri bekliyoruz” çağrısı
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Türkiye ile Libya arasındaki ticaret hacminin 2013 yılında 3,6 milyar dolar düzeyinde olduğunu belirterek, “2020 yılı itibarıyla bunun tekrar 3,6 milyar dolar seviyesine ulaştığını memnuniyetle görüyoruz. İnşallah önümüzdeki dönemde de ekonomik ve ticari ilişkilerimizi daha da fazla geliştirerek ticaret hacmimizin çok daha iyi rakamlara ulaşmasını birlikte sağlayacağız” bilgisini verdi. Pekcan, "Türkiye, Libya’nın yanında yer almaya devam edecektir. Libya’nın yeniden yapılandırılması sürecinde sanayiden alt ve üstyapı yatırımlarına, sağlıktan enerjiye, eğitimden bankacılığa kadar her alanda yatırım ve teknik işbirliğine yönelik işbirliğimiz devam edecek. Türkiye, bu alanlarda sorumluluk almaya hazırdır. Geçmişten kaynaklanan sorunların çözümü, hem Libya’nın hem de firmalarımızın geleceğe daha umutla bakmasına yardımcı olacaktır. Firmalarımızın Libya’nın ihtiyaçları ve güvenlik koşulları dikkate alınarak belli projeler çerçevesinde tekrar işbaşı yapmaları ve Libya’nın ihtiyaçlarını karşılayacak yeni projelere başlamaları, Libya’daki istikrar ve gelişme sürecini de destekleyecektir ve Türkiye-Libya dayanışmasını tüm dünyaya göstermek açısından da bir zemin olacaktır” dedi.
Libya Ekonomi ve Ticaret Bakanı Muhammed Ali El-Huveyc de tarihi ilişkiler kapsamında işbirliğine devam edileceğini kaydetti. Planlama Bakanı Fahir Miftah Buferne de müteahhitlik sektöründe geçmiş sorunların çözülmesi amacıyla Ağustos ayında Libya ile Türkiye arasında mutabakat zaptını yürürlüğe koyduklarını ve bu kapsamda Türk firmalarından tekrar çalışmalarına başlamasını beklediklerini söyledi.
Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Libya Maliye Bakanı Halid El-Mabrouk Abdullah ile biraraya geldi. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Libya Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırmalar Bakanı İmran Muhammed Abdünnebi ile görüştü. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Libya Sanayi ve Madenler Bakanı Ahmed Ali Ebu Heyse ve Libya Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırmalar Bakanı İmran Muhammed Abdünnebi ile ayrı ayrı ikili görüşme gerçekleştirdi. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Libya Yerel Yönetimler Bakanı El-Tumi ile İskan ve İmar Bakanı El-Gavi ile ayrı ayrı biraraya geldi.
Libya’da 16 Mart’ta Başkanlık Konseyi Başkanlığı’nı devralan Muhammed el Menfi ve Konsey Üyesi Abdullah Hüseyin El Lafi’nin yer aldığı heyet dün de İstanbul’u ziyaret etmişti.
