Türkiye’nin İstanbul Boğazı’ndan Ukrayna’ya bir tahıl koridoru açılması konusunda Rusya ile müzakereler yürüttüğü bildirildi. Reuters haber ajansı, müzakereleri üst düzey bir Türk yetkiliye dayandırdı.
Görüşmeler gizli yürütüldüğü için adını açıklamayan yetkili, Reuters’a yaptığı açıklamada Türkiye’nin Ukrayna’nın tahıl ihracatı konusunu hem Rusya hem de Ukrayna ile görüştüğünü söyledi.
Yetkili, Türkiye’de açılacak bir koridorla bu tahılların hedef piyasalara ulaştırılması talebi olduğunu ve bu konudaki görüşmelerin hala sürdüğünü belirtti.
Ukrayna’nın Karadeniz limanları Rusya’nın Şubat ayında işgale başlamasında bu yana kapalı. 20 milyon tondan fazla tahıl ambarlarda kilit altında.
Rusya ve Ukrayna küresel buğday tedarikinin neredeyse üçte birini oluşturuyor. Ukrayna’nın ihracat yapamaması küresel ölçekte artan gıda krizini kötüleştiriyor.
Reuters haber ajansına göre konuyla bağlantılı iki isim daha Türkiye’nin tahılların Ukrayna’dan çıkartılmasına yardım edeceği söylentilerini doğruladı. Bu kaynaklardan biri Türkiye’nin NATO üyesi olmasına rağmen Rusya’ya karşı diğer Batılı üyelere kıyasla daha ‘‘tarafsız’’ görüldüğünü söyledi.
‘’Türkiye Karadeniz’de çok güçlü’’
Üst düzey bir Avrupalı diplomat ise Türkiye’nin bu ihracatın Odesa’dan Karadeniz’e taşınmasının takibini yapmaya katkı sağlayacağını, çünkü Türkiye’nin Karadeniz’de çok güçlü olduğunu ve yardıma hazır olduğunu söyledi.
Merkezi İstanbul’da bulunan Bosphorus Observer Danışmanlık başkanı Yörük Işık, Türkiye'nin Karadeniz'de halihazırda iki fırkateyn, iki denizaltı ve yarım düzine devriye ve hızlı saldırı gemisine sahip olduğunu ve çok daha fazlasının böyle bir görev için hızla çağrılabileceğini belirtti.
Işık, Türkiye’nin gıda koridoru rotalarında devriye gezmesinin ve ayrıca bölgeye döşenen mayınları temizlemesinin mümkün görüldüğünü söyledi.
Cumhurbaşkanlığı Ofisi ise Reuters’ın konuyla ilgili yorum talebine henüz yanıt vermedi.
Rusya Dışişleri Bakan Vekili Andrey Rudenko’nun dün, Batı’nın koyduğu bazı yaptırımların kaldırılması karşılığında Moskova’nın gıda taşıyan tankerlere bir koridor sağlamaya hazır olduğunu söylediği belirtilmişti.
Türkiye, Karadeniz’de hem Rusya hem de Ukrayna’yla komşu. Ankara Rus işgalini kınasa da iki ülkeyle de iyi ilişkilerini sürdürmeye çalışıyor.
Birleşmiş Milletler de devrede
Öte yandan geçen ay Moskova ve Kiev'i ziyaret eden Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya, Ukrayna, Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği ile temas halinde, hem Ukrayna’nın gıda ihracatını hem de Rus gıda ve gübre ihracatını yeniden başlatmak için bir ‘‘paket anlaşmaya’’ arabuluculuk etmeye çalışıyor.
Ancak yetkililer ve uzmanlara göre konuyla ilgili bazı engeller var. Bunlar arasında Rusya’nın bazı yaptırımların kaldırılması talebi, mayınlar ve deniz yollarının güvence altına alınmasının yüksek maliyeti yer alıyor.
