Türkiye’nin, Afrin’de Suriye Ordusu ile karşı karşıya gelme ihtimali gündemdeyken Ankara–Moskova–Tahran arasında diplomasi trafiği de sürüyor.
İstanbul’da en geç Mart ayı başında gerçekleştirilmesi planlanan liderler zirvesi öncesinde Türkiye, Rusya ve İran dışişleri bakanları Astana’da buluşacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yle telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile İran’da düşen yolcu uçağı nedeniyle taziye amaçlı telefonda görüştü.
Bu diplomatik temaslarda, Suriye’nin geleceği konusunda, Rusya, Türkiye ve İran arasında yapılacak üçlü liderler zirvesi de gündemdeydi. Telefon trafiği sonrasında İstanbul’da yapılacak ikinci liderler zirvesi öncesinde Kazakistan’ın başkenti Astana’da dışişleri bakanları düzeyinde üçlü toplantı yapılacağı duyuruldu. Çavuşoğlu, Zarif ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un 14 Mart'ta biraraya geleceği açıklandı.
Soçi’de geçen yıl 22 Kasım’daki Suriye konulu ilk üçlü liderler zirvesi öncesinde de Türkiye, Rusya ve İran dışişleri bakanları 19 Kasım’da Antalya’da buluşmuştu. Liderlerden 1 gün önce 21 Kasım’da da Soçi’de üç ülke Genelkurmay başkanları görüşmesi gerçekleşmişti. Şimdi ise Genelkurmay başkanlarının görüşmesinin olup olmayacağı merak konusu.
Erdoğan ile Putin ne konuştu?
Erdoğan - Putin arasındaki telefon görüşmesine ilişkin ilk açıklama, Türkiye tarafınca yapıldı. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından alınan bilgilere göre; iki lider Suriye’nin sıcak çatışma bölgeleri niteliğindeki İdlib ve Afrin'deki gelişmeleri görüştü. Cumhurbaşkanlığı kaynakları, Erdoğan ile Putin’in telefon görüşmesinde, 'terörle mücadele' konusunda işbirliği ve eşgüdüm içinde hareket etmeyi sürdürme kararlılığı teyit edildiğini bildirdi. Kaynaklar, görüşmede, İdlib'te Çatışmasızlık Bölgesi’nde yeni gözlem noktaları oluşturma sürecine de değinildiği ifade edildi. Bunun yanı sıra ikili ve bölgesel konularda yakın temasta olmaya devam etmenin önemi de vurgulandı.
Resmi açıklama dışında CNNTürk, Cumhurbaşkanlığı kaynaklarını adres göstererek, Erdoğan’ın Putin’e, Suriye Ordusu konusunda uyarıda bulunduğunu iddia etti. CNNTürk’ün haberine göre; Erdoğan’ın Putin’e, “Suriye rejimi bu yola girerse sonuçları olur” dediği iddia edildi.
Rusya Cumhurbaşkanlığı’ndan görüşmeye ilişkin kısa yazılı bir açıklama yapıldı. Kremlin Sarayı’nın açıklamasına göre; görüşmede, Rusya ve Türkiye arasındaki işbirliğinin pozitif dinamikleri vurgulanarak, kısa zaman içerisinde farklı düzeylerdeki temaslara devam edilmesi konusunda uzlaşıldı. Suriye’nin durumuna ilişkin Astana Süreci formatında interaktif şekilde müzakerelerin sürdürülmesi de konuşuldu. Liderler tarafından yakın koordinasyon içerisinde, Rusya, Türkiye ve İran’ın, ateşkes bölgeleri, politik süreç ve Soçi’deki Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’nde sağlanan uzlaşmanın ileriye taşınmasına çaba sarf etmeye devam edeceği de kaydedildi. Görüşmede, Türkiye’nin Afrin yakınında yürüttüğü askeri operasyon da dahil olmak üzere Suriye’nin kuzey batısındaki durumun konuşulduğu da bildirildi.
Rusya’nın resmi açıklamasında, iki lider arasındaki görüşmede, Suriye Ordusu’nun Afrin’in kontrolünü ele alması ihtimalinin konuşulup konuşulmadığı noktasında ise bilgi verilmedi.
Erdoğan Ruhani'yle de görüştü
Cumhurbaşkanlığı kaynakları Erdoğan’ın İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yle de telefonda görüştüğünü belirtti. Görüşmede Suriye’deki son gelişmeler, İdlib ve Afrin konularının ele alındığı kaydedildi.
Aynı kaynak, iki liderin Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde yürüttüğü askeri operasyonu da görüştüğünü ve terör unsurlarına yönelik savaşta işbirliğinin önemine de vurgu yaptıklarını kaydetti.
İran–Rusya da temastaydı
Üçlü diplomatik temaslar öncesinde İran Dışişleri Bakanı Zarif ile Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov Moskova’da buluştu.
İran İslam Cumhuriyet Haber Ajansı’nın (IRNA) haberine göre; Zarif, Moskova’daki Valdai Konferansı’nda Suriye’yi gündeme taşıdı. Zarif, ABD’nin Suriye’de bazı azınlıkları araçsal kullandığını ve bunun Suriye halkı belleğinde tarihi izler bırakarak tehlikeli gerginlikleri arttıcağını ifade etti.
