CNN Türk’te savunma muhabiri Kenan Şener’in bugün kamuoyuna özel haber olarak duyurduğu ve Milli Savunma Bakanlığı veya Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nca reddedilmeyen bilgilere göre; Çinli CPMIEC kuruluşundan füze alımı ihalesi iptal edildi.
Türkiye en başından beri NATO üyesi ülkeler yerine Çin’den alım kararını, “teknoloji transferi” olarak gerekçelendirmişti. Ancak 3,4 milyar dolar bütçeli ihale kapsamındaki görüşmelerde Çin’in teknoloji paylaşımı konusunda yeterince beklentileri karşılamaması üzerine iptal kararı alındığı bilgisi açıklandı. İddiaya göre, ihale iptali kararı gizli alındı ve hafta içerisinde Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından imzalandı.
İddialara göre; Türkiye, Çin’in rakibi Amerikan şirketi Raytheon veya Fransız-İtalyan ortaklığı Eurosam SAMP/T kuruluşlarından da alım yapılmasını gündeme almayacak. Türkiye, ROKETSAN ve ASELSAN kuruluşlarıyla milli üretim projesi planlayacak.
Peki Çin’le uzun menzilli füze alımı süreci nasıl başlamıştı?
Süreç, Türkiye Savunma Sanayii İcra Komitesi’nin, 26 Eylül günü yaptığı toplantıda uzun menzilli hava savunma sistemi ihalesini sonuçlandırarak, Çin'in devlet yönetimindeki CPMIEC (China Precision Machinery Import and Export Corporation) kuruluşuyla çalışılmasına karar verilmesiyle başlamıştı. O dönemki Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında Savunma Sanayii İcra Komitesi'nde karara bağlanan ihale, Türkiye'nin hava savunması açısından kritik öneme sahip olarak nitelendiriliyordu. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin mevcut askeri kapasitesini gösteren envanterinde uzun menzilli füze bulunmaması itibariyle karadan savunma açısından gerekli görülüyordu. Uzun menzilli füze ihalesinde, ABD'nin Patriot sistemi, Rusya'nın S300-S400 füzeleri, Çin'in FD-2000 füzesi ile İtalyan-Fransız ortaklığına ait Samp-T sistemi yarışıyordu. Çin'in ürettiği füzeler, 20 bin metre irtifa ve 100 kilometre menzil özelliklerine sahipti.
Türkiye’nin Çin ile askeri malzeme alımı işbirliğine gitmesine en sert tepki ise ABD ve NATO tarafından verilmişti. O dönemki Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise, Çin’den alınacak sistemde NATO’ya uyum sağlanacağı yönünde açıklamalarda bulunmuştu.
En geç 2014 yılı içerisinde Çin’le sözleşme imzalanacağı yönünde mesajlar verilmesine rağmen NATO’nun tepkisi de devam ederken Türkiye masaya oturmadı.
ABD’nin çok yakın takibine aldığı ve diplomatik-askeri temaslarını hızlandırdığı uzun menzilli füze alımı ihalesinde, sürekli gündemde olan “iptal” meselesi aradan iki yıllık süreç geçmişken gerçekleşti. İptal kararı, G-20 Liderler Zirvesi öncesinde alınmasıyla da dikkat çekti.
