Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Uygur Türkleri'nin durumunu yerinde incelemek için Çin hükümetinin daveti üzerinde Şincan'a gözlem heyeti göndereceklerini açıkladı.
Ziyareti Twitter hesabından açıklayan Mevlüt Çavuşoğlu, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’yle enerji ve yatırımlar başta olmak üzere ikili konuları görüştüklerini söyledi ve “Uygur Türkleri'nin durumunu ele aldık. ÇHC’nin daveti üzerine Şincan’a bir gözlem heyeti gönderiyoruz" ifadelerini paylaştı.
Tayland’da 52. Güneydoğu Asya Uluslar Birliği ASEAN Dışişleri Bakanları toplantısına katılan Çavuşoğlu, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada da "Bizim beklentimiz tek Çin çatısı altında Uygur kardeşlerimizin huzur ve barış içinde yaşamalarıdır. Cumhurbaşkanımızın ziyareti sırasında Çin Devlet Başkanı, Türkiye'den bölgeye bir heyet göndermemizi teklif etmişti. Daha sonra 24 Temmuz'da Çin Büyükelçiliği Bakanlığımıza gelerek bu daveti resmi bir şekilde iletti. Bugün de bu konuyu konuştuk. Bu davete Cumhurbaşkanımız prensip olarak olumlu yanıt vermişti. Şimdi o bölgeye Çin'in daveti üzerine değişik kurumlardan oluşan yaklaşık 10 kişilik bir heyetimizi göndereceğiz ve oradaki durumu arkadaşlarımız yerinde görecekler" dedi.
Çavuşoğlu, ASEAN Genel Sekreteri Lim Jock Hoi ve Tayland Dışişleri Bakanı Don Pramudwinai ile yaptığı Türkiye-ASEAN Sektörel Diyalog Ortaklığı Üçlü Toplantısı'na da katıldı. Dışişleri Bakanı toplantıda Tayland’daki Fethullah Gülen yapılanmasını da gündeme getirdiklerini açıkladı.
Çin Devlet Konseyi’nin geçen hafta açıklanan "Şincan’ı İlgilendiren Tarihi Konular" başlıklı raporda Uygurların, Türkler'in soyundan olmadığı ve İslamiyet'i din savaşları ve yönetici sınıfın zorlamasıyla kabul ettiği iddiası yer almıştı.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre raporda Uygurların, tarihte Türkler'in baskılarına maruz kaldığı ve bölgede yaşayan Türklerin "köleleştirme" tutumlarına karşı direnmek için farklı etnik gruplarla birleştiği öne sürülmüştü.
10 Temmuz’da 20’nin üzerinde ülke BM İnsan Hakları Konseyi’nde yayınladıkları bir mektupla, Çin’e Şincan bölgesindeki etnik Uygur azınlığa yönelik kitlesel gözaltıları sona erdirmesi çağrısı yapmıştı. Konsey böylece, bu meseleyle ilgili ilk kez ortak bir adım atmıştı.
BM uzmanları ve aktivistler en az 1 milyon Uygur’un ve diğer Müslümanlar’ın ülkenin batısındaki eyalette gözaltı merkezlerinde tutulduklarını söylüyor. Çin bu merkezleri öğrencilerin aşırı eğilimlere karşı eğitildikleri ve yeni beceri edindikleri merkezler olarak tanımlıyor.
