Erişilebilirlik

Türk Devletleri Bölgesel Barış ve İşbirliğini Hedefliyor 


Türk Konseyi ya da diğer adıyla Türk Keneşi 8. Zirvesi bugün artık Demokrasi ve Özgürlükler Adası olarak adlandırılan Yassıada’da yapıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Taayyip Erdoğan’ın evsahipliğini yaptığı zirveye Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ile gözlemci ülke Macaristan'ın Başbakanı Viktor Orban da katıldı.

1992 yılında Türkçe Konuşan Ülkeler Zirvesi olarak kurulan yapı, 2009 yılında Türk Konseyi olarak adlandırılırken örgütün sekizinci zirvesine Türkmenistan, ilk kez devlet başkanı düzeyinde gözlemci ülke olarak katıldı.

Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov da ilk kez diğer liderlerle birlikte fotoğraf verdi.

Erdoğan: ‘‘Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi’ni uygulamaya alacağız’’

Zirvede konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konseyin adını
Türk Devletleri Teşkilatı olarak değiştirdiklerini açıkladı.

Erdoğan, ‘‘Bu tarihi değişikliğin sadece sözde kalmaması, fiiliyata da dönüşmesi gerekiyor. Bu manada, Dışişleri Bakanlarımızın 27 Eylül’de Afganistan konusunda yaptıkları olağanüstü toplantı bir ilki teşkil etmiştir. Türk Devletleri Teşkilatı olarak gözlemci üyemiz Macaristan’la birlikte salgın karşısında verdiğimiz ortak mücadele de bir diğer başarı örneğidir. Bugün ayrıca değerli katkılarınızla hazırlanan Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi’ni uygulamaya alacağız. Bu belge, ufkumuzun sadece üye ülkelerle sınırlı kalmadığını gösterecek, barış, huzur ve refahı tüm bölgemize yayma irademizin tezahürü olacaktır’’ dedi.

Erdoğan: ‘‘Ticari Kolaylaştırma Strateji Belgesi bir an evvel imzalanmalı’’

Türk Devletleri Teşkilatı’nın birbirleriyle yaptıkları toplam ticaret hacminin yaklaşık 21 milyar dolar düzeyinde seyrettiğine ve bu rakamın, dünyanın geri kalanıyla olan toplam ticaret hacminin sadece yine yaklaşık yüzde 3’üne tekabül ettiğine dikkat çeken Erdoğan, karşılıklı ticaret ve yatırımların süratle arttırılmasını ümit ettiğini dile getirdi.

Cumhurbaşkanı, ‘‘Bu rakamın yüzde 10’lara taşınması gerekli. Ülkelerimiz arasındaki ticaretin önündeki tarife dışı tüm engelleri kaldırmalıyız. Bu maksatla Ticareti Kolaylaştırma Strateji Belgesi’nin imzalanmasına özellikle önem veriyorum. Ancak, kara, hava ve deniz yollarıyla birbirimize sımsıkı bir şekilde bağlanamazsak, istediğimiz sonuçları elde edemeyiz. Transit geçiş belgelerini artık gündemimizden çıkarmalı, gümrük mevzuat ve uygulamalarımızı uyumlaştırmalı, geçiş ücretlerini rekabetçi bir düzeye çekmeliyiz. Bu doğrultuda, Uluslararası Kombine Yük Taşımacılığı Anlaşması’nı bir an önce imzalamalıyız. Böylelikle, Hazar Geçişli Uluslararası Doğu-Batı Orta Koridor başta olmak üzere, aramızdaki tüm yolları bu coğrafyanın ana arterleri haline getirebiliriz. Azerbaycan-Nahçıvan bağlantısı da bu anlamda hayati nitelik arz ediyor’’ diye konuştu.

‘‘Zengozur koridoru Türk dünyasının kesintisiz ulaşım hattı olacak’’

2010-2014 yılları arasında Türk Konseyi’nin genel sekreterliğini yapan emekli büyükelçi Halil Akıncı, konseyin her geçen gün güçlendiğini ve bunun hem bölgesel ticarete hem de bölgesel barışa olumlu etkisi olduğunu söyledi.

VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Akıncı, ‘‘Türk devletleri ve özelde Türkler Akdeniz’den Pasifik’e doğru bir kuşak. Burada tabii siyasi sınırlarla etnik sınırlar tam uyuşmuyor ama bu coğrafyada kimi yerde azınlık kimi yerde çoğunluk olmak üzere Türkler var. Tabii değişik devletlere dağılmış olarak. Bu örgüt Türk devletlerinin ortak çıkarlarını barışçıl bir şekilde korumak için kuruldu. Genç devletler olmalarına rağmen Azerbaycan ve Kazakistan ile özellikle eğitimden, doğal afetlere mücadeleye kadar birçok alanda işbirliği yapılıyor. Elbette Türkiye NATO üyesi, Kazakistan ise Şanghay İşbirliği Örgütü’ne üye ama birbirlerinin taahhütlerine kimse karışmıyor. Bu durum işbirliği yapmaya ya da nakliyatı Türk dünyası üzerinden yapmalarına engel değil. Türk Konseyi üyeleri arasında işbirliğini arttırmak için en önemli konu Azerbaycan-Türkiye arasındaki Zengezur koridoru. Orası açılırsa Türk dünyası, Gürcistan ve İran üzerinden geçmeden-- Hazar Denizi aracılığıyla Akdeniz’den Avrasya içlerine kadar uzanacak ve bu kesintisiz bir ulaşım hattı olacak’’ dedi.

‘‘Türk kuşağı Pasifik’te de çatışmaları engelleyici bir role sahip olabilir’’

Son dönemde Türk Devletleri Teşkilatı üyeleri arasında işbirliğinin arttığına dikkat çeken Türk Konseyi’nin eski genel sekreteri yeni dönemde Türk dünyasının dünya siyasetinde etki alanının da genişleyebileceğine işaret etti.

Emekli Büyükelçi Akıncı, ‘‘Bir kere turizm ve COVID’le mücadelede işbirliği çok hızlı gelişti. Bütün devletler Türkiye’de mal mülk alıyor. Karşılıklı uçak seferleri her yıl artıyor. Eylül ayında Afganistan konusunda toplantı çok önemliydi. Burada problem dışardan devletlerin karışması. Afganlar ve Türkler uzun süredir haşır neşiriz. Afganistan’ın istikrarı herkesten fazla bizi ilgilendiriyor. Taliban’ı 1996’da bazı Batılı ülkeler destekliyorlardı. Ben o zaman kendilerine söyledim, ‘Bir hastalığa başka bir hastalıkla tedavi edemezsiniz’ ama dinlemediler. Biz barış içinde yaşamak istiyoruz. Orta Asya’da nüfuzu devam eden Rusya’yı engellemeye kalkışmadık. Özbekistan yeni girdi konseye. Diğer ülkeler kabile federasyonu iken Özbekler hanlık geçmişine sahip. O yüzden güçlü bir devlet gelenekleri var. Kerimov, Türkiye’de muhalifler var diye uzak duruyordu. Şimdi o sorunlar aşıldı. Türkmenistan da uzaktı şimdi gözlemci olarak devlet başkanları geldi. Burada oluşturulacak Türk kuşağı yalnız bölgede değil Pasifik’te de çatışmaları engelleyici bir role sahip olabilir. Türk devletleri son 200 yılda siyasi ağırlığını yitirdi ama gelenekleri itibariyle bunu hak etmiyorlar’’ dedi.

Aliyev’e büyük nişan verildi, Yıldırım Aksakal olarak atandı

Bu arada zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e Türk Dünyası Ali Nişanı’nı takdim etti.

Eski başbakanlardan Binali Yıldırım, Aksakallar Konseyi’ne Türkiye Aksakalı olarak dahil edildi.

Türk Konseyi zirvede Afrika ülkelerine 2,5 milyon doz COVID aşısı gönderme kararı aldı. Bu aşıların 2 milyonu Türkiye tarafından tedarik edilecek.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG