Dünya gıda tedarikinin yüzde 75’i polen taşıyıcıların doğadaki rolüne dayanıyor. Bu görevi yapan arılar, kuşlar ve diğer taşıyıcılar ise tehdit altında. Hükümetler Arası Bilim Politikası Platformu’nın Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Servisi IPBES’in yayınlandığı rapor tehdidin arttığına işaret ediyor
On binlerce çeşit böcek, kuş ve yarasa doğal tozlaşma çemberinin birer parçası. Araştırma, bu türlerin önemli bir kısmının risk altında olduğunu ortaya koydu.
Aralarında kuş, yarasa ve diğer türler olan omurgalı polen taşıyıcılarının yüzde 16’sının nesli küresel olarak tükenme tehdidi altında. Darwin İspinozu gibi adalarda izole olan türlere yönelik tehdit, bu oranı ikiye katlanıyor.
Yerel olarak bakıldığında her topluluk içinde, arı ve kelebek gibi omurgasız hayvanların yüzde 40’ı da tehdit altında.
Böcek İlaçları ve GDO’lar
Rapor, polen taşıyıcıların azalmasına neden olan birçok nedene yer veriyor. IPBES Başkan Yardımcısı Sir Robert Watson, arazi kullanımında değişikliklerin asıl neden olduğunu söylerken, yoğun tarım uygulamaları ve böcek ilacı kullanımı, işgalci türlerin istilası, hastalık, haşerat ve iklim değişikliğini de diğer nedenler arasında sıralıyor. Özellikle de neonikotinoid türü pestisitlerin, arılar üzerinde olumsuz etki yaptığı düşünülüyor.
Araştırmacılar konuyla ilgili daha fazla araştırma yapılması gerektiğini düşünse de bağlantıların açık olduğunu söylüyor. Sao Paolo Üniversitesi’nden biyolog Vera Lucia Imperatriz-Fonseca, “Polen taşıyıcılarla ilgili bilgimiz eksik olsa da eyleme geçmek için yeterli veriye sahibiz” diyor.
Basit adımlarla önlemler alınabilir
IPBES uzmanları, riskleri azaltmak için birkaç kolay adım atılabileceğini ve bazı tehdit altındaki türlere yardımcı olunabileceğini düşünüyor.
Meyve ve sebzelerin tohumlanmasının üçte birinden sorumlu olan arılar için tarım alanlarında ve de kent yakınlarında daha çeşitli sahip yaşam alanları yaratılabilir. Pestisit kullanımını azaltmak da bir diğer önlem.
Rapor, Varroa kurdu gibi parazitlerin arı kolonilerini tamamen yok edebildiğini belirtiyor. Bu bilgiyi de, phoridea türü sineklerin, yumurtalarını bal arılarının kovanlarına bırakmasının kanıtlanmasına bağlıyor.
Araştırmacılar, elde ettikleri bulguların çiftçileri, bilim insanlarını ve tarım şirketlerini birleştirerek, dünyaya yılda 230 milyar dolarlık ürün satan bu sektörü korumaya yöneltmesini umuyor.
BM’nin Gıda ve Tarım Örgütü Genel Direktörü Jose Graziano da Silva, bu tür hizmetlerden dünyanın tüm çiftçilerinin ama özellikle de küçük çiftçinin yararlanacağını söylüyor. Yetkili, polen taşıyıcı yoğunluğunu ve çeşitliliğini korumanın mahsul verimini ve dolayısıyla gıda ve beslenme güvenliğini artırdığını dile getiriyor.
Yani sağlıklı arılar, BM verilerine göre yeterli beslenemeyen 800 milyon insan için daha fazla gıda anlamına geliyor.
