ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, Rusya ile ilişkilerin tarihin en kötü dönemlerinden birini yaşadığını ancak yine de aradaki iletişim kanallarını kapatacak adımlar atılmaması gerektiğini söyledi.
Tillerson, Trump yönetiminin diplomatik ve dış yardımlar bütçesinde büyük kesintiler öngören planını desteklediğini de belirtti.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nda Dışişleri Bakanlığı bütçesinin ele alındığı oturumda konuşan Tillerson, “Bu programların etkinliğini azami seviyeye çıkarabileceğimize ve Amerika’nın yardım elini dünyaya uzatmaya devam edebileceğimize ikna oldum” dedi.
Oturumda bazı Cumhuriyetçiler dahil komisyon üyeleri Bakanlığın yürüttüğü programlarda üçte bir civarında kesinti yapılması planlarını sert eleştirdi.
Komisyonun başkanı Cumhuriyetçi Senatör Bob Corker, bütçenin Kongre’de onaylanma sürecinde Trump’ın bütçe teklifinde ciddi değişiklikler yapılabileceği tahminini dile getirerek, “Sunulan bütçe, üzerinde çalışacağımız bütçe olmayacak” ifadesini kullandı.
Tillerson, bu yılın sonuna kadar Dışişleri Bakanlığı’nın yeniden yapılandırmadan geçirilmesi yönünde bir plan hazırlamayı hedeflediklerini, bu bağlamda hem bakanlık hem de ABD Uluslararası Kalkınma Dairesi’nin yapılanmasına yönelik bir gözden geçirme çalışması yürüttüklerini kaydetti.
Trump’ın Ekim ayında başlayacak yeni mali yıl için sunduğu bütçe teklifi, ordu dışı harcamalarda ciddi kesintiler öngörüyor. Teklife göre, Amerikan diplomasisi ve yardım bütçelerinin yüzde 32, yani 19 milyar dolar civarı düzeyinde kesilmesi talep ediliyor.
Oturumdaki açılış konuşmasına Tillerson, Kuzey Kore’nin 17 aydır rehin tuttuğu Amerikalı üniversite öğrencisi Otto Warmbier’i serbest bıraktığını açıklayarak başladı.
Tillerson, Kuzel Kore’nin nükleer programı ve balistik füze denemelerine işaret ederek, Washington’ın Kuzey Kore konusunu tüm müttefikleriyle görüştüğünü söyledi. Bu bağlamda Çin’in bazı gözle görülür adımlar attığını anlatan Tillerson, Amerikalı ve Çinli yetkililer arasında gelecek hafta yapılacak üst düzey toplantının ana gündem maddesini Kuzey Kore konusunun oluşturacağını bildirdi.
Tillerson, Amerika olarak Kuzey Kore’nin petrol gibi temel ihtiyaçlara erişiminin engellenmesi için diğer ülkelerle birlikte çalışmak ve Pyongyang’la iş yapanlara ikincil yaptırımlar uygulanması olasılığını değerlendirmek mecburiyetinde olacağını vurguladı.
Oturumda tartışılan bir diğer önemli konu da Rusya’yla ilişkilerdi. Tillerson, Amerika’nın Moskova ile olan ilişkilerinin tarihin en düşük seviyesinde olduğunu ve kötüleşmeye devam ettiğini söyledi. Ancak Amerikalı bakan, Rusya’ya yaptırımlarla ilgili bir soruyu yanıtlarken, iki ülke arasında iletişim hatlarını kapatacak adımların atılmaması gerektiği yönünde uyarıda bulundu.
Yine de, Senato’da görüşülen Rusya’ya yeni yaptırım paketine muhalefet dile getirmeyen Tillerson, Senato’daki her iki partinin üyelerinin üzerinde anlaştığı yeni yaptırımları halen gözden geçirdiğini belirtti. Tillerson, Başkan Trump’ın gerekli olduğu takdirde Rusya üzerinde “baskıyı artırma” esnekliğine sahip olmasının önem taşıdığını kaydetti.
Tillerson, Suriye’de istikrarı sağlama çabaları kapsamında Moskova’yla görüşmelerin olumlu yönde ilerlediğini ama görüşmelerin “meyve vereceğini” söylemek için daha çok erken olduğunu söyledi.
