Polis Şefi James O’Neill’in 11 Eylül 2001’deki saldırıdan bu yana en kötü saldırı olarak nitelediği olayda bir Özbek vatandaşı New York’ta kullandığı kiralık kamyoneti bisiklet yolunda yayaların üzerine sürerek 8 kişinin ölümüne, en az 12 kişinin yaralanmasına neden oldu.
New York Polisi İstihbarat ve Terörle Mücadele Yönetici Yardımcısı John Miller, Seyfullah Saipov’un aracın içerisine IŞİD sempatizanı olduğunu gösteren el yazısı bir not bıraktığını söyledi.
New York’ta yaşanan bu çapta bir olayın ardından insanların bunun bir terör saldırısı olup olmadığı şeklinde kafa karışıklığı yaşaması pek de alışılmamış bir durum değil. Amerikan hükümetinin terörle ilgili son derece net bir tanımı var. FBI, arkasında siyasi, dini, sosyal, ırkçı ya da çevresel nedenler bulunan her türlü saldırıyı terör olarak nitelendiriyor.
Saipov’un radikal İslamcı olması ve IŞİD’i desteklemesi yetkililerin süratle bu saldırı hakkında terör ifadesini kullanmasına neden oldu. Saldırıyı yapan Saipov kamyonetiyle insanlara çarptıktan sonra araçtan inip “Allahu Ekber” diye bağırmaya başladı.
Amerika’da son dönemde yaşanan diğer terör eylemleri, 2016 yılında Orlando’da Pulse adlı gece kulübünde Ömer Metin adlı bir kişinin 49 kişiyi öldürmesi ve 2014 yılında Charleston’da ırkçı beyaz Amerikalı Dylaan Roof’un bir kiliseyi basarak 9 kişiyi katletmesiydi.
Bu iki olay da saldırganların hedefleri ve çıkış noktaları nedeniyle terör olarak nitelendirildi. Gece kulübü baskınında Metin, İslami inançları doğrultusunda insanları katletti. Charleston’daysa Roof ırkçı görüşleri nedeniyle siyahların gittiği bir kiliseyi hedef aldı.
Amerika’da resmi olarak terörü diğer saldırılardan ayıran tanımlamaya rağmen saldırıların nasıl değerlendirileceği konusunda tartışma sürüyor.
Geçen ay Stephen Paddock isimli bir kişi Las Vegas’ta bir konser alanında bulunan insanların üzerine ateş açarak 58 kişinin ölümüne 546 kişinin yaralanmasına neden oldu. Bazı siyasetçiler ve medya halen daha saldırganın eylemi hangi düşünce hedefle yaptığının bilinmemesine ve saldırının terör tanımına uymamasına rağmen Paddock için hemen terörist ifadesini kullandı.
Paddock’a terrorist demek konusunda aceleci davranmayan ve Saipov’a hemen terörist ifadesini kullanan yetkililer, bazı soruların oluşmasına neden oldu. Bu da ‘saldırganın kimliği terörist tanımlamasında bir rol oynuyor mu?’ sorusu.
Ancak terör kelimesinin kullanılıp kullanılmaması konusundaki bu tartışma temel noktanın kaçırılmasına neden oluyor. Çünkü terörizm saldırının arkasındaki hedefi ve düşünceyi ifade ediyor, olayın kendisini değil.
Berkeley’deki California Üniversitesi’nden dilbilimci Robin Lakoff, NPR Radyosu’na verdiği demeçte “Terör saldırıları ve toplu katliamlar temelde benzer gibi görünebilirler ama asıl onları farklı kılan derindeki ideolojidir” ifadesini kullanıyor.
Radyodaki yayında geniş bir kapsamda savaş dilini anlatan Lakoff, “Savaş, terör ve saldırı hareketleri temelde benzer görünebilirler ancak hepsinin altında yatan fikirler farklıdır. Farklı nedenlerle yapılmış olabilirler bu da insanların kafasının karışmasına neden oluyor sanırım” diye konuştu.
Saipov davasında yetkililer, bu kişi kendisini yabancı bir terör örgütüyle ilişkilendirdiği için kolaylıkla terörist ifadesini kullandılar, ancak Paddock saldırıyı hangi amaç ve ideolojiyle yaptı hala bilinmiyor.
New York Polis Departmanı’ndan Miller da Saipov’un IŞİD’in sosyal medyadan verdiği nasıl saldırı yapacakları yönündeki talimatlara uyduğunu söyledi.
