ABD Kongresi üyelerinin Ağustos ayında verdikleri ara sona erdi. Yasama yılı 41 gün sonra tamamlanacak olan Kongre’yi uzun ve çekişmeli bir gündem bekliyor.
Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri son 6 haftayı tatil yaparak, resmi araştırma ziyaretleri gerçekleştirerek, seçmenler ve mali destekçilerle görüşerek geçirdi. Yokluklarındaysa Kongre’yi ilgilendiren sorunlar daha da arttı. Yasama üyelerini bekleyen en önemli sorunsa 1 Ekim’de başlayacak mali yıl öncesi hükümeti ayakta tutacak bütçeyi geçirmek.
2020 başkanlık ve Kongre seçimlerine giden süreçte, Temsilciler Meclisi ve Senato’yu bekleyen başlıklar şu şekilde:
Bütçe
30 Eylül’de sona erecek olan mali yıl öncesi hükümetin bütçesiz kalmasını önlemek adına Kongre üyelerinin, 13 iş günü içerisinde harcama tasarılarını geçirmesi gerekiyor.
Ağustos ayında oturumlara ara verilmesinden önce Demokratlar’ın kontrolündeki Temsilciler Meclisi, bakanlık ve devlet dairelerinin işlemesi, savunma ve sosyal hizmet programlarının fonlanması için yıllık 12 gider tasarısının 10’una onay vermişti.
Senato da vakit kaybetmeden bir düzine harcama tasarısının kendi versiyonları üzerinde çalışmaya başlayacak.
Temsilciler ve senatörler, Beyaz Saray’da Trump’ın imzasına sunmadan önce tasarılarındaki farklılıklar üzerinde uzlaşmak zorunda kalacaklar.
Ancak Kongre’nin ve Başkan’ın, bu farklılıkları aşana kadar hükümeti açık tutacak kısa vadeli bir ya da birkaç tasarı üzerinde anlaşmak zorunda kalmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Kritik bir seçim yılına girilirken hükümetin kapanması ne Cumhuriyetçiler ne de Demokratlar’ın isteyeceği bir şey.
Temsilciler Meclisi’nin çoğunluk lideri Demokrat Steny Hoyer, kısa vadeli geçici ödeneğin, 60 günü aşamayacağını söyledi. Bu açıklama, Kongre’nin 2018’de olduğu gibi yıl sonunda bir bütçe savaşına gireceği anlamına geliyor.
Silah kontrolu
Kongre’nin tatilde olduğu dönemde ABD, Teksas ve Ohio’da onlarca kişinin öldüğü silahlı saldırılarla sarsıldı. Silah kontroluyla ilgili yasamaya olan çağrılar da arttı. Demokrat isimlerden Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ve Senato azınlık lideri Chuck Schumer, Senato çoğunluk lideri Mitch McConell’dan, tatildeki Senato üyelerini Ağustos’ta toplamaya çağırdı ancak çağrı karşılık bulmadı.
Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu, yüksek kapasiteli şarjörlerin satışını yasaklayacak yeni bir silah kontrol yasa tasarısını bu hafta sunmayı planlıyor.
Temsilciler Meclisi’nde geçen Şubat ayında kişilerin sicil kontrollerinin sıkılaştırılması için tasarılar geçirmişti. Ancak bu tasarılar Cumhuriyetçiler’in kontrolundaki Senato’da takılmıştı. Son saldırıların ardından Demokratlar “kırmızı bayrak yasaları” denen ve güvenlik güçleri ya da aile fertlerinin mahkemeye başvurmasıyla, yüksek riskli bireylerin silahlarına el konmasını öngören tasarının geçmesi çağrısı da yaptı.
Senato çoğunluk lideri Mitch McConell ise son bir radyo röportajında, “Başkan açıkça kamuoyu önünde tartıştığı meselelerin arkasındaysa, bunları Senato gündemin taşırım. Geçerse de yasalaşır” dedi.
Ancak Donald Trump, ne tür bir silah yasasına imza atabileceği konusunda net bir tavır sergilemiyor. Bir yandan da her türlü kontrol önlemine karşı olan Ulusal Silah Birliği’nden yana görünüyor.
Daha önce Twitter hesabından, “Akıl sağlığı yerinde olmayan ya da dengesiz insanların eline silah verilmemeli” mesajını paylaşan Trump, takip eden mesajlarındaysa “kırmızı bayrak yasalarını” eleştirmişti. Trump, silah yasalarının, silahlanma hakkını garanti altına alan anayasa maddesinin sonu anlamına gelebilecek kaygan bir zemin olduğunu söylemişti. ABD Başkanı’nın siyasi koruması olmadan da Senato’daki Cumhuriyetçilerin riskli bir yasama savaşına girmesi hiç olası görünmüyor.
Azil tartışması
Temsilciler Meclisi, Başkan’ın azledilmesi için Demokrat çoğunluktan gelen baskılar arasında iş başı yapıyor. Demokratların bir bölümü doğrudan azil sürecinin başlatılması çağrısı yaparken bir bölümü de Başkan’ın eylemleriyle azledilmeyi hak ettiği açıklamalarını yapıyor. Bugüne kadar, 235 Demokrat temsilcinin 137’si ve Temsilciler Meclisi’nin tek bağımsız üyesi Justin Amash, azle destek verdiğini açıkladı.
Nancy Pelosi, böyle bir süreç için daha fazla halk desteği kazanmak gerektiğini öne sürerek azil baskısına direniyor. Quinnipiac Üniversitesi’nin 30 Temmuz tarihli bir anketine göre seçmenlerin yüzde 32’si Trump’ın azil sürecinin başlatılması gerektiğini söylerken, karşı çıkanların oranı yüzde 60 oldu.
Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu Başkanı Jerrold Nadler’ın Ağustos ayında haber kanalı CNN’e verdiği röportajda Demokratların çok sayıda dava dosyası üzerinden kanıt edinme çabalarının, “resmi azil süreçlerinin” temelini oluşturduğunu söylemesiyse kafaları karıştırdı.
Ancak Demokratlar bu davalarda hüküm verilene kadar Temsilciler Meclisi’nde bir azil oylamasının yapılamayacağı konusunda hemfikir. Demokratlar bu davalarda Trump’ın mali durumu ve yabancı anlaşmalarıyla ilgili soruşturmalarından önemli belgelere ulaşmaya çalışıyor.
Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu bir yandan da Trump’ın porno film yıldızı Stormy Daniels ve Playboy modeli Karen McDougal’la ilişkilerini saklamak için “sus payı” ödeyerek seçim kampanyasında mali yasaları ihlal ettiği iddialarını soruşturmayı planladıklarını belirtti.
Gündemdeki diğer meseleler
Trump’ın öncelikleri arasındaki ABD-Meksika-Kanada Anlaşması USMCA’in onaylanması da Kongre üyelerinin gündemindeki bir başka önemli konu.
Nancy Pelosi Ağustos ayında “Sevgili meslektaşlarım” hitaplı mektubunda, Temsicliler Meclisi çalışma grubunun anlaşmayı oylamaya sunmadan önce Trump yönetimiyle, çevre koruma meselelerini, ilaç fiyatlarını düşürmeyi ve iş standartlarının güçlendirilmesini görüştüğünü kaydetti.
Senato ayrıca Trump yönetiminin Suudi Arabistan’a silah satışıyla ilgili, Kongre üyelerinin daha fazla bilgi talep etmesine izin verecek bir karar tasarısını da oylayacak.
