Türkiye’de 31 Mart yerel seçimlerinde partilerin kadın aday gösterme oranı yine düşük oldu. Kadın Adayları Destekleme Derneği’nin (KA.DER) rakamlarına göre, seçimlerde siyasi partilerce aday gösterilen kadın adayların toplam adaylara oranı sadece yüzde 7,89.
Ankara’da VOA Türkçe muhabirinin sorularını yanıtlayan KA.DER Ankara Proje Koordinatörü Nilgün Karacaoğlu, siyasi partilerin kadın aday gösterme oranı konusunda bu seçimlerde de olumlu bir tablo ortaya çıkmadığını ve önceki seçimlerin adeta bir tekrarının yaşandığını söyledi.
“8 bin 263 adayın sadece 652'si kadın”
Karacaoğlu, KA.DER Ankara olarak Kadın Koalisyonu’nun bileşenlerinden biri olduklarını ve içinde yer aldıkları seçim çalışma grubu kapsamında bazı güncel rakamlar derlediklerini belirterek, şu bilgi ve değerlendirmelerini paylaştı:
“Mesela 2019 belediye seçimlerinde toplam 8 bin 263 adayın sadece 652'si kadın ve bu da yaklaşık yüzde 7,89'a tekabül ediyor, bu kadar az. Parti bazında bakacak olursak AKP'nin yüzde 2, CHP'nin yüzde 6, HDP'nin yüzde 27, İyi Parti'nin yüzde 5 ve MHP'nin de yüzde 2.8'i sadece kadın adaylardan oluşuyor. Diğer taraftan Artvin ve Osmaniye illerinin hiçbir belediyesinde kadın aday yok maalesef. 51 il merkez belediyesinin 26'sında kadın aday yok. 403 ilçe belediyesinin 4'ünde kadın aday yok ve 386 belde belediyesinin 19'unda kadın aday yok. Yani durum bu kadar vahim aslında kadınlar açısından.’’
“Erkek egemen toplum iktidarı kadınlarla paylaşmak istemiyor”
Bu durumu “toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin siyasete yansıması’’ olarak nitelendiren Karacaoğlu, “Çünkü erkek egemen sistem, muhafazakar ve gittikçe muhafazakarlaşan bir toplumsal yapı içerisinde yer alıyoruz maalesef. Erkekler iktidarı paylaşmak istemiyor kadınlarla yani bunu açıkça görebiliyoruz rakamlardan da. Kadınları özel alana hapsetmek, işte eve hapsetmek ve bunun benzeri yargılardan dolayı da kadınları siyasette maalesef göremiyoruz çünkü siyaset erkek işi olarak adlandırılıyor, kadınların bunu yapamayacağı, yetersiz olduğuyla ilgili maalesef yargı kırılmış değil’’ diye konuştu.
KA.DER bir yandan da kadınların belediyelerde daha fazla roller üstlenmesini amaçlayan bir kampanyayı da üç dönemdir devam ettiriyor. KA.DER genel merkezinin başlattığı kampanya kapsamında on maddeden oluşan Kadın Dostu Belediyecilik Taahhütnamesi belediye başkan adaylarının imzasına açılıyor.
Karacaoğlu sözkonusu kampanyayla ilgili şunları söyledi:
“Bu taahhütname son üç dönemdir belediye seçimlerinde adaylara imzalatılarak yaygınlaştırılmaya çalışıyor. Taahhütnamenin içinde İl Kadın Hakları Koordinasyon Kurulu oluşturmak, Kadın-Erkek Eşitliği Komisyonu kurmak, Kadın Danışma ve Dayanışma Merkezi kurmak, sığınma evi açmak ve toplumsal cinsiyete duyarlı bütçe oluşturmak gibi maddeler var.”
BM odaklı kadın taahhütnamesinin içeriği ne?
Taahhütnamenin 17 maddeden oluşan BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ni referans aldığını belirten Karacaoğlu, bu hedeflerin 5'inci maddesinin, “toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması, tüm kadın ve kız çocuklarının güçlendirilmesinden’’ bahsettiğini kaydetti.
Karacaoğlu, şimdiye kadar 2019 seçimleri için 70 belediye başkan adayının bu taahhütnameyi imzaladığı bilgisini verirken, seçimlere kadar bu sayının 100’ü geçmesini hedeflediklerini, bunun için çalıştıklarını söyledi.
İlk imzalayan Mersin Belediye Başkanı Kocamaz oldu
Karacaoğlu, taahhütnameyi ilk imzalayanlardan birinin 2014 yerel seçimlerinde Mersin Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Burhanettin Kocamaz olduğunu ve Kocamaz’ın başkan seçildikten sonra da bu sözünü tuttuğunu, KA.DER’le Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme uygulanması konusunda işbirliği protokolu imzaladığını söyledi.
Taahhütnameyi imzalayanların daha sonra bu konuda nasıl adımlar attıklarının takipçisi olduklarını vurgulayan Karacaoğlu, “Yani sadece imzalatmak değil, imzalayan ve seçilen belediye başkanlarıyla iletişim ve işbirliği içinde olup bunun da takibini yapıyoruz’’ dedi.
“Adaylar kadınlara destek konusunda partilerüstü yaklaşım sergiledi”
Bu seçimlerde taahhütnameyi imzalayanlar arasında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı için AKP ve CHP’nin adayları Nihat Zeybekçi ve Tunç Soyer'le CHP’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Ekrem İmamoğlu da bulunuyor. Karacaoğlu, taahhütnameyi imzalayanlar arasında her partiden adaylar olduğunu, bu konuda partilerüstü bir yaklaşım sergilediklerini vurguladı.
Kadın adayların katılım oranının daha fazla olduğu alan muhtarlık seçimleri. Kadınların muhtar adayları arasındaki oranının çok daha fazla olduğunu aktaran Karacaoğlu, ‘’Ankara içini konuşacak olursak gözlemlediğimiz kadarıyla yani sosyal medyada ulaşabildiğimiz kadarıyla kadın muhtar adayı sayısı önceki seçimlere nazaran hayli fazla’’ diye konuştu.
Karacaoğlu, ‘’Bizim için önemli olan kadınların siyasette ve karar alma mekanizmalarında eşit temsilini sağlamak. Eşitlik sağlanıncaya kadar mücadelemiz sürecek’ dedi.
