Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, ABD’nin Suudi Arabistan’dan, kadın hakları aktivistlerini ve diğer siyasi tutukluları serbest bırakma dahil insan hakları karnesini geliştirmesini beklediğini söyledi.
Psaki’nin açıklaması, Başkan Joe Biden’ın insan hakları alanını ABD-Suudi Arabistan ilişkilerinin kilit bir boyutu haline getirme niyetinin bir göstergesi olarak yorumlanıyor. Biden seçim kampanyası döneminde de bu ilişkileri yeni bir değerlendirmeden geçirme sözü vermişti.
Başkan Biden dün de Dışişleri Bakanlığı’nı ziyareti sırasında yaptığı konuşmada, Yemen’de Suudi Arabistan öncülüğünde düzenlenen operasyonlara Amerika’nın desteğini sonlandırma kararını açıklayarak, Riyad’a karşı daha sert bir tavır izlemenin ilk adımını atmıştı.
Psaki, Washington Post gazetesi köşe yazarı Cemal Kaşıkçı’nın 2018’de İstanbul’daki Suudi Arabistan konsolosluğunda Suudi yetkililer tarafından öldürülmesinden dolayı Washington’un Riyad’a yaptırım getirme ihtimaline ilişkin bir soruyaysa net yanıt vermedi.
Psaki, Kaşıkçı’nın ölümünü “korkunç bir suç” olarak tanımladı ve Biden yönetiminin, cinayetle ilgili ABD istihbarat raporlarının gizliliğini kaldırma niyetini yineledi. CIA, Kaşıkçı cinayetinin Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Salman tarafından onaylandığı ve muhtemelen de emredildiği değerlendirmesine varmıştı.
Veliaht Prens Bin Salman ise cinayetin emrini verdiği iddialarını reddediyor.
Beyaz Saray Sözcüsü Psaki, “Elbette Suudi Arabistan’dan insan hakları karnesini geliştirmesini bekliyoruz. Buna, Suudi hapishanelerinde tutulan, kadın hakları savunucuları gibi siyasi tutukluların serbest bırakılması da dahil” ifadesini kullandı.
Bu savunucuların en önemlilerinden biri, Suudi kadınların araba sürmesine izin verilmesine yönelik bir kampanyanın lideri 31 yaşındaki Loujain el Hathloul. Hathloul 2018’de tutuklanmıştı.
Ailesine göre, Hathloul’un Aralık ayında yaklaşık 6 yıl hapis cezasına çarptırılmasından sonra Riyad uluslararası camiadan büyük tepki almıştı.
Psaki, ABD ve Suudi Arabistan çifte vatandaşı iki kişinin mahkemeleri sürerken serbest bırakılmasından memnuniyet duyduklarını da kaydetti.
Bader el İbrahim adlı epidemiolog ve gazeteci ile annesi kadın hakları savunucusu olan Salih el Haydar adlı medya yorumcusu, 2019 yılında terörle alakalı suçlamalarla tutuklanmıştı.
