Mardin’de yaşayan Süryaniler, Hazine’ye devredilen ve bir kısmı Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis edilen mallarını geri istiyor. Bir yandan hukuk mücadelesi başlatan Süryaniler, kültürlerinin yok edilmek istendiğini söyledi.
Mardin’de yaşayan Süryani cemaati 30’a yakın mülklerinin Hazine’ye devredilmesini şokunu yaşıyor. Geçen ay tapu kayıtlarının kontrolü sırasında tesadüfen ortaya çıkan olayın ardından Süryaniler harekete geçti. Mor Gabriel Manastırı Vakfı, kararların iptali ve el konulan mülklerin geri iadesi için dava açtı.
Süryaniler,yaşananlardan rahatsız. Mor Gabriel Manastırı Vakfı Başkanı Kuryakos Ergün, olanların basit bir hata olmasını umuyor. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Ergün, mallarının bir an önce geri iade edilmesi çağrısı yaparak, “Bu normal karşılanacak bir şey değil, vahim bir şeydir. Binlerce yıldır kullandığımız kiliselerimiz, manastırlarımız, kutsallarımız, mezarlıklarımız ve bunlara bağlı diğer gayrı menkullere en konulmasından dolayı şoktayız. Beklenmeyen bir şeydi. Bir yanlışlık olmuşsa düzeltilmesini istiyoruz. Daha fazla yayılmadan düzeltilmesini bekliyoruz. Cemaatimizin yüzünü memlekete buraya çevirdiği bir zamanda, Avrupa’da olsun, Amerika’da olsun diasporadaki Süryaniler olsun, yüzlerini buraya çevirdikleri bir zamanda bu tür şeylerin başımıza gelmesi, kutsallarımızın elimizden alınması düşündürücü bir şeydir. Ülkemize layık olan bir olay değil. Mardin’in dillerin dinlerin kültürlerin merkezi olduğunu söylüyoruz. Böyle bir yerde, kültürümüzün, dinimizin temelini oluşturan bu tür yerlerin bizden alınması, bir nevi bu kültürlerin yok edilmesi anlamına geliyor” dedi
Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilen mülklerin arasında hala faal olan ibadethaneler de var. Süryani Din Adamı Ayhan Gürkan, bunların başka amaçlar için kullanılmasından endişeli. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Gürkan, “Hükümetten bunu beklemiyorduk umarız en kısa sürede bu halledilir ve gerçek sahiplerine iade edilir. Ama tarihe baktığınızda bu olmayan bir şey değil. Mezarlıklar kaldırıldı, inşaat alanı yapıldı, kiliseler camiye çevrildi, sinemalara çevrildi, ahır ve tuvalet yapıldı. Günümüzde bunun örnekleri çok hala bu şekilde kullanılan kilise ve manastırlar vardır” diye konuştu.
Süryani Dernekler Federasyonu Başkanı Evgil Türker de karardan rahatsız olanlardan. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Türker, mahkemelerin bir an önce karar vermesi gerektiğini söyledi. Türker, “En kısa sürede mahkemenin karar vermesini ve bunları tekrardan Süryani Vakfına devrinin gerçekleşmesini bekliyoruz. Mor Gabriel Manastırı davasından dolayı biraz umut yok ama insan yine de umudunu koruyabilmeli. Mücadele edeceğiz, çaba göstereceğiz tekrardan Süryanilere iade edilmesi için. Halen ibadet edilen kiliseler manastırlar var. Eskiden tüzel kişiliktiler şimdi var olan kiliseleri Diyanete devrettiler bu olabilecek bir şey mi? Çok saçma” şeklinde konuştu.
Süryaniler tespit ettikleri mülklerle ilgili dava açmaya devam ediyor. 2008 yılına kadar azınlıkların mülk edinme hakkı yoktu. Bu nedenle Süryanilere ait taşınmazlar köy tüzel kişiliği adına kayıtlıydı. Köyler de valilik sınırları içindeydi. Ancak Mardin Büyükşehir statüsü kazanınca, köyler tüzel kişiliğini kaybederek mahalleye dönüştü. Yasa gereği köylere ait malların da tasfiye edilmesi gerekiyordu. Mardin Valiliği bünyesinde Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu, mülklerin tasfiyesine başladı. Bu kapsamda Süryanilere ait mallar da, Hazine’ye devredildi. Mor Gabriel Manastırı Vakfı bu karara itiraz etti. Ancak itirazları reddeden tasfiye komisyonu mülkiyeti hazineye aktarılan kilise ve manastırları Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis etti. Mezarlıklar ise Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne devredildi.
