Suriye’de tarihi önem taşıyan bölgelerin IŞİD’in elinden geri alınmasından sonra örgütün Suriye’nin paha biçilmez kültür ve tarih mirasına verdiği zararın bilançosu da ortaya çıkıyor. Bazı arkeologlar Rusya ve Suriye’nin bu bölgelerde kontrolu yeniden ele geçirmek için askeri operasyonlar düzenlemesini olumlu bir gelişme olarak görüyor. Ancak uzmanlara göre tarihi değerler hala tehlikede.
Chicago Üniversitesi’nden Profesör McGuire Gibson, dünyanın önde gelen Mezopotamya tarihi uzmanlarından biri. Eskiden araştırma yapmak amacıyla Suriye’ye sık sık giden uzman, IŞİD’in Palmira ve diğer tarihi kentlere verdiği zararı uzaktan izlemek zorunda kaldı.
IŞİD’in Palmira’dan sürülmesi, Gibson’ı az da olsa rahatlattı. Uzman, hükümet kontrolu sağlandıktan sonra Palmira’dan geriye kalan değerlerin emin ellerde olacağını düşünüyor.
Profesör Gibson’a göre Rus askeri müdahalesi ve Suriye-Rusya işbirliği, Suriye’nin paha biçilmez kültürel mirasına verilen zararı durdurmak için ele geçen en iyi fırsattı.
Ancak Shawnee Üniversitesi’nden Profesör Emir El Azim ise farklı düşünüyor. Geçmişte Suriye’de Tarihi Eserler Dairesi’nde görev yapan Suriyeli muhalif El Azim’e göre, Rusya ve Suriye’nin gelişigüzel hava saldırıları, IŞİD militanlarının verdiği hasar kadar tehlikeli. El Azim, ”Rusya ve Suriye rejimi önlerine çıkan herşeyi bombalıyor. Tarihi eserleri düşündükleri yok” diye konuştu.
El Azim, Suriye’deki hasarı her gün yakından izliyor. Uzman, Rusya ve Suriye güçlerinin oynadığı rolü eleştirse de Suriye’nin kültürel mirasına yönelik esas tehdit konusunda Gibson’la aynı görüşte.
Suriye’ye ait tarihi eserlerin ticaretini yapmak yasak. Ancak savaşın yol açtığı karmaşa ve uluslararası talep, tarihi eser karaborsasını tetikliyor.
Emir El Azim’e göre yağma ve yıkımı durdurmanın tek yolu var, o da savaşın bitmesi.
Altıncı yılına giren iç savaşın kısa süre içinde bitmesi beklenmiyor.
