Başbakan Ahmet Davutoğlu, Türkiye’nin Suriye’de ve Irak’ta teröristlerin ve yabancı savaşçıların varlığına karşı olduğunu söyledi, IŞİD’le mücadeleyi “ortak çaba” diye tanımladı.
New York’ta Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon’la bir araya geldikten sonra Genel Merkez’de gazetecilerin sorularını yanıtlayan Başbakan Davutoğlu, Suriye halkının Esat rejimi ve IŞİD arasında tercihe zorlanmaması gerektiğini, “ılımlı bir siyasi çözüm sunabilecek üçüncü seçeneğe” ihtiyaç olduğunu söyledi.
Ahmet Davutoğlu, BM Genel Sekreteri Ban’la görüşmesinde Suriye krizi, bu krizle bağlantılı olarak Türkiye’de yaşanan insani sorunlar ve ulusal güvenlik konularıyla bir dizi bölgesel sorunu ele aldıklarını açıkladı.
New York’a ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le gelen ve basın toplantısına bu iki bakanla çıkan Davutoğlu, ekonomi konusunda da önemli açıklamalarda bulundu, yatırımcılara Türkiye’deki dönüşüm programlarını anlattıklarını, bu anlamda görüşmelerinin başarılı geçtiğine inandığını kaydetti.
‘Uluslararası toplumun A planı bile yok’
Davutoğlu Suriye kriziyle ilgili olarak BM Suriye özel temsilcisi Stefan de Mistura’nın iyi niyetli çabalarına destek vermekle birlikte, daha kapsamlı çözüme ihtiyaç olduğunun altını çizdi. Krizin çözümü konusunda BM Güvenlik Konseyi’ni “açık bir stratejiye sahip olmadığı” için eleştiren Başbakan Davutoğlu “Ne yazık ki uluslararası toplumun şu zamana kadar bırak B planını, A planı bile yoktu” diye konuştu.
Davutoğlu New York temasları sırasında Amerika’daki Suriye Ulusal Konsey temsilcileriyle de bir araya geldiğini belirtti.
IŞİD konusuna değinen Ahmet Davutoğlu, Türkiye’nin Suriye’de, Irak’ta ya da başka bir ülkede teröristlerin bulunmasına karşı olduğunu, aynı şekilde “Suriye rejimini savunmak için Lübnan ya da diğer ülkelerden gelen yabancı savaşçılara da karşı” olduklarını açıkladı. “Suriye halkı gaddar bir rejim ve gaddar bir terör örgütü arasında seçim yapmak zorunda bırakılmamalı. Üçüncü bir seçenek olan ılımlı siyasi çözüme ihtiyaç var” diye konuştu.
Sığınmacılar konusuna da dikkati çeken Başbakan Ahmet Davutoğlu, Türkiye’nin 2 milyon mülteciye ev sahipliği yaptığını, mülteci kamplarında 5 milyar dolar harcama yaptığını ve bunun sosyal maliyetlerinin de olduğunu belirtti.
BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’la Şah Fırat operasyonunu da görüştüğünü kaydeden Başbakan Ahmet Davutoğlu, Süleyman Şah Türbesi’nin de Fransa’yla 1921’de yapılan anlaşma uyarınca “Türkiye toprağı” olduğunun altını çizdi. Bununla birlikte türbenin o dönemden bu yana “üç kez yer değiştirdiğine” de dikkati çekti.
Başbakan Ahmet Davutoğlu ayrıca Türkiye’nin, Irak’ta hem merkezi yönetim hem de bölgesel Kürt yönetimiyle iyi ilişkiler içinde olduğunu açıkladı. Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz’ın Irak ziyaretini iki C-130 tipi askeri nakliye uçağıyla yaptığı hatırlatılan Başbakan Davutoğlu, Yılmaz’ın Irak’a “silah değil, lojistik nitelikli teçhizat” götürdüğünü söyledi. Türkiye Musul’da IŞİD’e karşı bir askeri operasyona destek vermek istediğini belirtse de, Başbakan Davutoğlu “sıcak çatışmaya girilmeyeceğini” söylemişti.
Ukrayna ve Libya’nın toprak bütünlüğüne destek verdiklerini New York’taki açıklamasında da vurgulayan Başbakan Ahmet Davutoğlu, Mısır’la ilgili olarak da Türkiye’nin bu ülkenin içişlerine karıştığı iddialarını yalanladı ve iki ülke arasında iyi ilişkilere sahip olmak istediklerini söyledi. Davutoğlu Mısır’la ilgili asıl sorunun “seçilmiş bir cumhurbaşkanının hapiste olması” olduğunun altını çizdi.
Davutoğlu Kıbrıs sorununun çözümü konusunda da 2004’te eski BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın adıyla anılan plana atıfta bulunarak, mevcut Genel Sekreter Ban Ki Moon’a kendi adıyla anılan bir çözüm planıyla gelmesi çağrısı yaptığını açıkladı.
Doların yükselişi ‘özel kriz değil’
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nu yardımcısı Ali Babacan ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le New York’a getiren ve bu kentte bulunduğu sürece de temaslarını yoğunlaştırması beklenen asıl gündem maddesiyse ekonomiydi. Merkez Bankası’na yönelik baskı ve Türk Lirası’nın Amerikan Doları’na karşı değer kaybından dolayı Türkiye’ye yönelik “negatif tabloyu” değiştirip değiştirmediği sorulan Davutoğlu, ziyaretinin başarılı geçtiğine inandığını söyledi.
Geçen yılın sonunda 25 dönüşüm programı ilan ettiklerini söyleyen Davutoğlu,New York ziyaretinin bu çerçevede planlı bir ziyaret olduğunu, daha önce Londra ve Davos’ta yaptığı toplantıların bir devamı olduğunu bildirdi. Davutoğlu ziyaretlerinin ana sebebinin bu dönüşüm programlarının ve Türkiye’deki ekonomik ve stratejik konularda uluslararası yatırımcıları bilgilendirmek ve dikkatine sunmak olduğunu kaydetti. Görüşmelerinin devam edeceğini söyleyen Davutoğlu, Türkiye’nin ekonomik kriz ortamlarında “bir istikrar adası” olduğu yönünde yatırımcıları ikna etmeye çalıştıklarını kaydetti.
Başbakan Davutoğlu, Amerikan Doları’nın Türk Lirası’na karşı değer kazanmasıyla ilgili olarak da bu krizin “genel bir dalgalanmanın yansıması” olduğunu savundu. Bu durumun yalnızca Türkiye’deki tartışmalara bağlanamayacağının altını çizen Ahmet Davutoğlu, “Dolar’daki yükselişle ilgili olarak bütün kurumlarımız, birimlerimiz gerekli tedbirleri almaktadır” diye konuştu, ilk yükselişin ardından Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'yla telefonla görüştüğünü bildirdi.
