Halep'te Suriye ordusunun ilerleyişi sürüyor. Bir yanda muhalefet aleyhine ilerleyen savaş, diğer yandada savaş alanında sıkışıp kalan halkın yaşadığı kriz diplomatik girişimleri hızlandırdı
Suriyeli muhalifleri destekleyen 10 ülke Paris'te toplanırken, aynı gün Rusya ve Amerika'dan teknik heyetler politik çözüm arayışları için yeniden Cenevre'de bir araya geldi.
Paris'teki kriz toplantısına Amerika, Fransa, Türkiye, İtalya, İngiltere, Almanya, Ürdün, Arap Emirlikleri, Katar, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanları ile AB Dış politika Yüksek Komiseri Federica Mogherini katıldı. Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve beraberindeki heyet temsil etti.
Çavuşoğlu'ndan sert sözler
Toplantı çıkışında açıklama yapan Bakan Çavuşoğlu sert bir tonla katılımcıları eleştirerek, "Kimse somut bir öneri getirmiyor. Tüm dünya Esad karşısında zemin kaybetmeye başlamış. Bugün bunu gördük" dedi. Halep'teki durum karşısında etkisiz kalan koalisyon güçlerini de eleştiren Bakan Çavuşoğlu, "Kimileri de elini yıkayıp gitmek istiyor. Suriye'deki insanları düşünmüyor. Bugüne kadar ki dramların DAEŞ'e karşı başarısızlıkların, yanlış gruplarla işbirliği yapmanın arkasında da hep bu anlayış var. Biz söyleyeceğimizi söyledik ama maalesef böyle toplantılardan birşey çıkmayacağını da öğrenmiş olduk" dedi.
Toplantının ardından ev sahibi Bakan Jean Marc Ayrault, Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry, Alman Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier ile Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman El Tani ortak basın toplantısı düzenlediler.
Dört bakan roplantıda "barbar savaşı sona erdirmek", "savaş suçu" gibi sert ifadeler kullamayı tercih etti. Bakanlar, Moskova ve Şam rejimine Halep'teki insanlık dramına son vermeleri çağrısında bulundu ancak Halep'te yaşananlara ilişkin somut bir karar da açıklamadı.
Kerry: "Moskova ve Şam mermahet göstermeli"
Amerikan Dışişleri Bakanı Kerry, Suriye rejimini Halep'te "insanlığa karşı suç ve savaş suçu işlemekle" itham ederek, "İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük vahşet, felaket Suriye'de yaşanıyor. Rejimin kör bombardımanı uluslararası savaş hukukunu çiğnemektedir. Pek çok yerde insanlığa karşı suç işlenmiştir. Bu savaş suçları bir an evvel durmalıdır. Halep düşerse savaş bitmeyecek. Bazen diplomasi de vicdan, merhamet göstermek de önemlidir. Şam ve Moskova şu an belirleyici pozisyondalar, merhamet göstermek, adım atmak da onlara düşer. Eğer Halep düşerse müzakerelerde rejimin eli daha güçlü olmayacak. Suriye'de barışa giden tek yol politik yoldur" dedi.
Ayrault'dan "önkoşulsuz müzakere" çağrısı
Fransız Dışişleri Bakanı Jean Marc Ayrault da, Suriye'de Birleşmiş Milletler kararı çerçevesinde barış görüşmelerinin bir an evvel başlaması dışında Suriye'de bir çözüm olamayacağına işaret etti. Ayrault, "Suriyeli muhalifler ön koşulsuz yeniden müzakerelere başlamaya hazır olduğunu dile getiriyor. Rusya ve İran destekli rejim güçleri de bir an evvel masaya gelmelidir. Şunu bilmeliler ki, BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararına bağlı politik bir çözüm olmazsa, Suriye'nin yeniden inşası için Avrupa'dan da maddi yardım olmayacak" diye konuştu.
Steinmeier: "Halep düşse de savaş bitmez"
Alman Dışişleri Bakanı Steinmeier ise, "Halep'te belki başarı elde edemedik ama bu yenildik anlamına gelmez" diyerek taraflara masaya gelme çağrısı yaptı. Steinmeier, "Rejim güçleri, İran ve Rusya bölgede hala radikal güçlerin olduğunu söylüyor, buna karşı gelemem. Ama El Nusra'nın bölgede olması, rejimin tüm şehri yakmasının gerekçesi olamaz. Halep'i kaybetsek bile Suriye'de savaş devam eder. Halep'in doğusundaki muhalif güçler burada oluşturulacak insani br koridor ile çıkarılmalı, izlenip cezaevine atılmamalı. Askeri durum rejim lehine ilerliyor. Evet ama bu savaşın biteceği anlamına gelmiyor. Halep düşse de savaş bitmeyecek, başka alanlara kayacak. Üstelik belki de terörist yöntemlerle devam edecek. Halep trajedisine son vermeliyiz " idadelerini kullandı
El Tani'den "Suriye'de kritik dönem" vurgusu
Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman El Tani de toplantının çok kritik bir dönemde yapıldığına dikkat çekerek, askeri çözümü reddettiklerini ve yeniden diplomatik çözüm istediklerini anlattı. Halep'te işlenen soykırım ve savaş suçlarının kabul edilemeyeceğini dile getiren El Tani de masaya dönüş çağrısı yaptı.
Paris ve Cenevre'de diplomatik temaslar sürerken, Halep'te savaş da sona yaklaşıyor. Suriye'nin en büyük ikinci kentinin kontrolünün yüzde 85'ini ele geçiren rejim, askeri başarı elde ettikleri bölgede ateşkes önerilerine kayıtsız kalmaya devam ediyor.
