Erişilebilirlik

Suriye'de Barış Umudu Azalıyor mu?


Uzmanlar ve diplomatlar, Suriye’de barış umutlarının, geniş tabanlı muhafazakar grup Yüksek Müzakereler Komitesi’nin Suriye’deki siyasi geçişle ilgili planını sunmasından sonra çıkmaza girdiğini bildiriyor.

Londra’da muhafazakar grupla bir toplantı yapma çağrısı yapan İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Suriye’de siyasi geçişin sağlanması için hala bir şans olduğunu savundu.

Yüksek Müzakereler Komitesi’nin 25 sayfalık planı, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat hükümeti ve muhalefet arasında altı aylık bir müzakere dönemi öneriyor. Bundan sonra gelecek 18 aylık süreç içinde ise Suriye’nin muhalif temsilciler, mevcut hükümet üyeleri ve sivil toplum tarafından kurulan geçici hükümetle yönetilmesi öngörülüyor.

Ancak bu planın gerçekleşmesi, Suriye sorununa müdahil olan iki büyük ülke, Rusya ve Amerika karşıt tarafları desteklemekten vazgeçmezse mümkün olmaz. Rusya Esat’ı desteklerken Amerika, Esat’ın iktidarda kalmasına şiddetle karşı çıkıyor.

Londra’daki görüşme, Başkan Barack Obama ve Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in Çin’de düzenlenen G-20 zirvesi sırasında yaptıkları 90 dakikalık görüşmeden sonra gerçekleşti. Amerika ve Rusya, Suriye’de ateşkesin koşulları konusunda anlaşamamıştı.

İngiltere Dışişleri Bakanı Johnson, Amerika ve Rusya’nın Suriye politikalarındaki son derece zayıf ortak paydadan olabildiğince yarar sağlamaya çalışıyor. Johnson, Times gazetesinde kaleme aldığı makalede, “Rusya bile Suriye’de siyasi geçiş olması gerektiğini kabul etti. Ancak Rusya buna rağmen Esat’ı iktidarda tutabilmek için askeri gücünü seferber etmekten kaçınmıyor” dedi.

Rusya’yı, Esat’ı desteklemekten vazgeçmeye çağıran Boris Johnson, Esat’ı, “barbarca askeri taktikler kullanan” bir lider olarak tanımladı.

Öte yandan Suriye’deki yardım çalışanları ve aktivistler, Esat’a ait helikopterlerin Halep’in isyancıların elindeki mahallelerine klor bombası attığını bildirdi.

Suriye Sivil Savunma Kurumu, Facebook sayfasında yaptığı açıklamada, 80’den fazla sivilin solumun sorunları nedeniyle hastaneye kaldırıldığını bildirdi.

Suriye Hükümeti ise bu konuda açıklama yapmadı.

Uzmanlara göre klor bombası kullanmak, doğrulandığı takdirde, Esat hükümeti ve Rus destekçilerinin iç savaşın başlamasından bu yana geçen beş yıl içinde kendilerine olan güveni koruduklarının bir göstergesi olur.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil El Cubeyr, Londra’da yaptığı açıklamada, diplomatların Suriye’deki soruna siyasi çözüm bulmak için her yolu denemesi gerektiğini söyledi. Suudi bakan, Beşar Esat’a herhangibir anlaşmaya uyma konusunda güvenilemeyeceğinin de altını çizdi.

İngiliz yetkililer, muhalefetin planını, Suriye’de siyasi bir geçiş sağlamak amacıyla hazırlanan ilk güvenilir plan olarak niteledi.

Kimi uzmanlarsa böyle düşünmüyor.

Düşünce kuruluşu Chatham House’dan Ortadoğu uzmanı David Butler, “Gerçek şu ki, Esat rejimi herhangibir askeri baskı altında olmadığından emin. Esat, Rusya ya da İran tarafından zorlanmadığı sürece müzakere masasına oturmaz” diyor.

İngiliz bakan Boris Johnson, Times’daki yazısında, Suriye’deki düğümü çözecek formülün Amerika ve Rusya’nın elinde olduğunu belirtti. Bakana göre, eğer Rusya ve Amerika birlikte bir ateşkes anlaşması oluşturursa, Cenevre’deki müzakere masasına oturur. Cenevre’de bu sefer tek bir fark olur: tüm taraflar, Esat sonrası Suriye’ye ne olacağını görmeye başlar.

Bu da Amerika’nın yön değiştirmesi anlamına gelir. Uzmanlar, “Eğer Amerika, silahlı Esat muhaliflerine karşı Rusya’yla ortak bir askeri kampanyada biraraya gelirse, bu, Rusya ve Amerika’nın Esat rejimini korumak için ortaklık kurduğu anlamına gelir” şeklinde konuşuyor.

Başkan Obama’nın Amerika ve Rusya arasında güvensizlik olduğunu dile getirdiğinin altını çizen uzmanlar, Amerika’nın mevcut yönetimle bu şekilde rota değiştirmesine ihtimal vermiyor.

Öte yandan Oxford Üniversitesi’ni ziyaret eden Amerika Savunma Bakanı Ash Carter, “Yine de diplomasi ekibimiz, Rusya’nın gerçek ateşkese uyup bunu sürdürecek istekliliğe sahip olup olmadığını anlamaya çalışıyor. Rusya’nın, Suriye rejimini, ülkedeki iç savaşı sona erdirecek siyasi geçişe ‘evet’ demeye ikna edip etmeyeceğini de anlamaya çalışıyoruz” dedi.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG