Türkiye’de yaşayan -Suriyeliler başta olmak üzere- sığınmacıların mesleki eğitim durumları, iş bulabilmeleri için ne yapmaları gerektiğinin belirlenebilmesi için bir çalışma başlatıldı. Diyarbakır, Ankara ve İstanbul’da ilk kez yapılacak saha araştırmasıyla, mültecileri istihdam etmek isteyenler için bir veri tabanı oluşturulacak.
Türkiye’de yaşayan sığınmacılar neden çalışmıyor? Bu sorunun yanıtını bulmak için istihdam alanında çalışmalar yapan Mesleki Eğitim ve Küçük Sanayi Destekleme Vakfı (MEKSA) ile Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ve Beraberce Derneği bir çalışma başlattı. Bugün Diyarbakır’da ilk toplantısı yapılan çalışma kapsamında, sığınmacı ve mültecilerin mevcut istihdam durumları, istihdam edilebilirlikleri, mesleki yeterlilikleri, çalışma süreleri gibi konularda geniş kapsamlı bir saha araştırması yapılacak. Türkiye’de ilk kez yapılacak çalışmanın kapsamında, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ağustos ayı verilerine göre, 32 bin 725 sığınmacının yaşadığı Diyarbakır, 554 bin 655 sığınmacının yaşadığı İstanbul ve 96 bin 164 sığınmacının yaşadığı Ankara’da yapılacak.
Diyarbakır’da çalışmanın tarafları ile sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri bir araya geldi. Toplantıda araştırma sırasında yapılacak anket üzerinde görüş alışverişi yapıldı.
Çalışmayı Amerika’nın Sesi’ne değerlendiren MEKSA Vakfı Başkanı Sertaç Işık, mülteci ve sığınmacıların taleplerini de dikkate alacaklarını söyledi. Çalışmanın ikinci ayağında stratejik eylem planı hazırlayacaklarını söyleyen Işık, "Onların taleplerini de dinliyoruz. Onların taleplerine göre bu üç ilde yaşayan mülteci topluluklara özel bir sonuç ortaya çıkarıp raporlaştıracağız. Bir sonraki adım da, mültecilerle ilgili stratejik eylem planına dönüştüreceğiz. Sonra kamu kurumları ve kamuoyuyla duyuracağız. Nüfusa oranla yüzde 10’un üzerinde mülteci yoğunluğuna sahip illerde, hayatın olağan akışını etkiliyor. Belediyeler bu illerde birtakım stratejiler geliştirmek zorundalar. Hem şehrin olağan hayatıyla ilgili değişiklik bu, hem de orada yaşayan insanlara birtakım hizmetler götürmek zorundalar. Bu üç ilin belediyelerine hem önerilerde hem tavsiyelerde bulunacağız. Mültecilerin istihdam durumunu ortaya koyup, çözüm önerileri getirteceğiz. Şu anda bizim gördüğümüz kadarıyla kayıt dışı istihdam çok fazla. Kayıt istihdama geçmemelerinin önündeki engellerin raporunu çıkaracağız” dedi.
Çalışma Türkiye’de yaşayan bütün mülteci ve sığınmacıları kapsasa da, hedef kitle, sayıları 3,5 milyonu aşan Suriyeliler. Işık, bu alanda çalışma yapacaklara referans kaynağı olacaklarının altını çizdi. Işık, "Suriye’de belirli bir düzelme sürecinden sonra bir kısmı geri dönecekler ama birçoğu burada kalacak. Bu insanlar bir süre sonra asli unsur haline gelecekler. Ülke olarak mültecilerin sorunlarına çözüm önerileri getirmemiz lazım. Devlet sağlık hizmetlerini eğitimin karşılıyor ancak STK’lar istihdam, meslek eğitimle ilgili analizler yapması lazım. Biz devlete ve bu alanda çalışma yapan kuruluşlara referans kaynağı oluşturuyoruz. Çalışma yaptıkları zaman, çalışmanın insanlara dokunması için, yapılmış çalışmaları ve insanların sözlerini dikkate alın diyoruz. Kamu ya da sivil toplum örgütleri mültecilerle ilgili çalışma ya da mesleki eğitim programı yapacakları zaman açıp bu araştırmanın sonucuna bakacaklar. Demek ki mültecilerin ilgisi bu alanlarda, bu yönde, şu yaş grubu için şu çalışmayı yapabiliriz, şu yaş grubu için mesleki eğitim ya da istihdama yönelik çalışma yapacaksak şu maddeleri yerine getirmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Çalışmanın ilk bölümü 100 gün sürecek. Araştırma 16-44 yaş arası, iş piyasasının içinde, çalışmaya ihtiyacı olan kadın ve erkekleri kapsayacak.
