Senato Cumhuriyetçi Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, Türkiye’nin Suriye’deki askeri müdahalesine karşı olası yaptırım adımlarını değerlendirirken, “duygularla değil ABD’nin stratejik çıkarları rehberliğinde” hareket etmeleri gerektiğini söyledi.
McConnell, Kongre’nin her iki kanadında Türkiye’ye yaptırım tasarılarının gündemde olduğu bir dönemde Senato kürsüsünden hem bu girişimler hem de Türkiye ve Türk-Amerikan ilişkileriyle ilgili açıklamalar yaptı.
Basın özgürlüğü, laiklik, insan hakları ve yolsuzluk vurgusu
“Birçoğumuz stratejik öneme sahip NATO müttefikimiz Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan yönetimi altındaki yöneliminden bir süredir kaygı duyuyoruz” diyen McConnell, “Erdoğan’ın İslami demokrasi modeli olacağı yönündeki umutlara rağmen, bunun yerine demokrasiyi demokratik olmayan amaçlar için kullandığını” söyledi.
McConnell, “Basın özgürlüğü, laiklik ve insan hakları, Erdoğan’ın yönetimi altında zarar gördü, yolsuzluk ilerledi. Erdoğan’a muhalefet büyüyor ama Türkler’in muhalefetlerini dile getirebilecekleri siyasi ortam daralıyor” ifadesini kullandı.
“Duygularımızı değil stratejik çıkarlarımızı rehber almalıyız”
Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusuna askeri müdahalesiyle ilgili kaygıların varlığına hatırlatan McConnell, şöyle konuştu:
“Türkiye’nin Suriye’deki yerel Kürt ortaklarımıza verdiği zarardan dolayı kızgınız. Türkiye’nin müdahalesi ve Amerika’nın Suriye’deki güçlerini çekmesine olan muhalefetim hakkında ayrıntılı olarak konuşmuştum. Ancak, Türkiye’nin müdahalesinin yol açtığı zararı kontrol altına almaya, Ankara’yı Moskova’dan uzaklaştırmaya ve Erdoğan hükümetini hem içeride hem dışarıda daha iyi davranmaya teşvik etmeye çalışırken, duygularımızı değil stratejik çıkarlarımızı rehber almalıyız.
Bu önemli hedefleri başarmak için elimizdeki tüm seçenekleri dikkatle gözden geçireceğimizi ve geniş kapsamlı bir zorunlu yaptırım tasarısının gerçekten en uygun seçenek olup olmadığını özenle inceleyeceğimizi umuyorum. Yaptırımların nasıl bir spesifik etkiye sahip olacağı, Türkiye’nin bunlara nasıl yanıt vereceği, Rusya ve diğerlerinin Washington’la Ankara arasındaki artan gerilimden nasıl istifade edebileceği üzerinde iyi düşünmeliyiz.”
“80 milyonluk bir demokrasiye karşı yaptırımların etkisi değerlendirilmeli”
McConnell, Avrupa ekonomisine sıkı biçimde entegre olan bir ekonomiyi hedef almadan önce, geniş kapsamlı yaptırımların küresel ekonomiye, Avrupalı ortaklara, Amerikalı işçiler ve istihdam üreticilerine ne gibi ekonomik etkilerinin olacağı konularında kafalarında daha net bir resim oluşması için çalışmaları gerektiğini söyledi.
Senato Cumhuriyetçi Çoğunluk Lideri şöyle devam etti:
“Türkiye’nin davranışlarını şekillendirmek için Avrupalı müttefiklerle birlikte çalışmanın mı yoksa Avrupalı müttefikleri yaptırım tehditleri üzerinden Türkiye’yle bağlarını kesmeye zorlamanın mı bizim daha yararımıza olacağı üzerinde kafa yormalıyız. 80 milyonluk bir demokrasiye karşı, İran ve Kuzey Kore’ye kullandığımız türden politika araçlarına başvurmadan önce, yaptırımların Türk halkı üzerinde yapacağı siyasi etkileri değerlendirmeliyiz. Yaptırımlar onları bizim mi yoksa Erdoğan’ın tarafına mı çekecek? Daha hedefe odaklı yaptırımlar, bu istenmeyen sonuçların bir kısmını belki önleyebilir mi? İlgili komisyonlarımızın ve yönetimin, harekete geçmeden önce bu sorular üzerinde düşünmesini ümit ediyorum.”
6 senatörden Pompeo’ya Suriye mektubu
Öte yandan Senato Dış İlişkiler Komisyonu Yakın Doğu, Güney Asya, Orta Asya ve Terörle Mücadele Alt Komitesi’nin en kıdemli Demokrat üyesi Chris Murphy’nin girişimiyle 6 senatör, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya mektup yazarak, Suriye’nin kuzeydoğusundaki durumla ilgili acil endişelerini dile getirdi.
Senatörler mektupta, Irak sınırı üzerinden kaçan ailelere Amerikan insani yardımı ulaştırılmaya devam etmesinin kritik önem taşıdığını vurguladı. Mektupta, “Bakanlığı Amerikan kaynaklarının Irak içindeki Suriyeli sivillere yardımların devam etmesi ve personelin tahliyesi için çalışan insani yardım örgütlerine erişimini sağlamaya çağırıyoruz” ifadesi kullanıldı.
Murphy’nin yanısıra, Demokrat senatörler Tim Kaine, Jeff Merkley, Ben Cardin, Jeanne Shaheen ve Cory Booker’ın imza attığı mektupta, “Başkan Trump’ın asker çekme kararı, sadece Kürt müttefiklerimizi Türkiye tarafından katledilmeye terk etmekle kalmadı, Suriye’nin kuzeydoğusundaki tüm uluslararası insani yardım operasyonlarını da risk altına sokuyor” denildi.
