ABD’de seçim gününe dokuz hafta kala eski Başkan Yardımcısı Joe Biden ülke genelini kapsayan anketlerde Başkan Donald Trump karşısındaki üstünlüğünü koruyor. Ancak anketler seçim sonucunu belirlemesi muhtemel kritik ve çekişmeli eyaletlerde iki aday arasındaki yarışın başa baş geçtiğini gösteriyor.
36 yıl Senatör olarak görev yapan ve eski Başkan Barack Obama döneminde sekiz yıl boyunca başkan yardımcılığı görevini üstlenen Joe Biden 2020 yılı boyunca yapılan anketlerde çoğu zaman Trump’ın 8-10 puan önündeydi.
Aradaki fark 6,2 puana geriledi
Ancak RealClearPolitics internet sitesi tarafından birleştirilen son anket verilerine göre, Biden’ın Trump’la arasındaki fark 6,2 puana geriledi. Bugüne kadar Demokratlar’ın kazandığı, 2016 yılında ise kılpayı Trump’ın alarak seçimi kazandığı Pennsylvania, Michigan ve Wisconsin eyaletlerinde durum daha çekişmeli.
ABD seçimlerinde başkanlık yarışını kimin kazandığı halk oyuyla değil; Seçici Kurul’un oyuyla belirleniyor. Bu sisteme göre, bir eyaleti kazanan o eyaletin delege oylarının tamamını alıyor. Her eyaletin delege oyu sayısı nüfusa göre belirleniyor.
Bir adayın başkan olabilmesi için 538 oyun 270’ini alması gerekiyor. ABD’de en yoğun nüfuslu eyaletler arasında yer alan Demokrat eğilimli California’nın 55, Cumhuriyetçiler’in kontrolundaki Teksas’ın da 38 delege oyu var. Yedi eyalet ve başkent Washington üçer delege oyuyla en az etkiye sahip.
Hangi eyaletler kritik öneme sahip?
Biden’ın Pennsylvania, Michigan ve Wisconsin’ı yeniden kazanması ve geri kalan 47 eyalette sonucun 2016’daki gibi olması halinde, 77 yaşındaki Demokrat Joe Biden’ın başkanlığı kazanması bekleniyor.
Son anketlere göre Joe Biden, üç eyalette de kılpayı da olsa önde görünüyor. Biden Pennsylvania’da yüzde 4,7; Michigan’da yüzde 2,6; Wisconsin’de de yüzde 3,5 ile Trump’ın önünde.
74 yaşındaki Trump 2016 yılındaki başkanlık seçimlerinde, eski Dışişleri Bakanı ve eski First Lady Hillary Clinton’a kıyasla 3 milyon daha az oy almış ancak Seçici Kurul’daki delege oylarının çoğunluğunu kazandığı için başkan seçilmişti.
Çekişmeli eyaletler dışında hangi faktörler etkili?
Seçime haftalar kala, çok sayıda anket Clinton’ın ABD genelinde avantajlı olduğu tahmininde bulunmuş ancak bu anketlerde Trump’ın 2012 yılında Obama’nın kazandığı çekişmeli eyaletleri alabileceği hesaba katılmamıştı. Clinton’a halk oyunun çoğunluğunu kazanmasında avantaj sağlayan da California eyaletinden aldığı halk oyuydu.
Anketlere göre, 3 Kasım’da yapılacak seçimlerin sonucunun belirlenmesinde çekişmeli üç eyalet dışında başka eyaletler de etkili olabilir.
RealClearPolitics’in anketine göre, Joe Biden Trump’ın kalesi konumundaki Florida eyaletinde yüzde 3,7 puan önde. Florida’nın 29 delege oyu bulunuyor. Trump’ın bu eyaleti kaybetmesi 3 Kasım seçimlerini kazanmasını imkansız kılmasa da bir hayli zorlaştırıyor.
Biden ve Trump arasındaki yarış, sekiz eyalette daha başa baş geçiyor. Bu sekiz eyaletin altısını 2016 yılında Trump kazanmıştı. Ankete göre Biden, bu eyaletlerin dördünde az farkla olsa da önde. Trump’ın Clinton karşısında 2016 yılında kazandığı Arizona ve Ohio da bu eyaletler arasında yer alıyor.
ABD siyasi tarihinde yalnızca iki başkan ikinci dönem başkanlık için girdikleri yarışı kaybetti. 1980’de Jimmy Carter, 1992’de de George H.W. Bush.
Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı Donald Trump ve Demokrat Parti’nin başkan adayı Joe Biden, biri Eylül ayı sonunda ikisi de Ekim ayında olmak üzere toplam üç kez televizyon tartışmalarında karşı karşıya gelecek. Başkan yardımcısı adayları Mike Pence ve California Senatörü Kamala Harris de Ekim ayı başında yapılacak televizyon tartışmasında bir kez karşı karşıya gelecekler.
USA Today Suffolk anketi: Trump’a destek yüzde 43 Biden’a yüzde 50
İki partinin de kurultayları sona erdikten sonra seçmenin nabzını tutan son ankete göre Trump’a destek yüzde 43, Biden’a yüzde 50 olarak kaydedildi. Ankete katılan kayıtlı 1.000 seçmen 28-31 Ağustos tarihleri arasında telefonda sorulan soruları yanıtladı. Biden’ı destekleyenlerin yüzde 28’i Trump’ın olası zaferini adil şekilde kazanılmış olarak kabul etmeye hazır olmadığını söyledi. Trump’ı destekleyenlerin yüzde 19’u ise Biden’ın olası zaferini meşru olarak kabul etmeye hazır olmadığını belirtti. Öte yandan Demokratlar’ın sadece üçte biri posta aracılığıyla oy kullanmanın hileye yol açacağından endişe ettiğini ifade etti.
USA Today gazetesi ve Suffolk Üniversitesi işbirliğiyle yapılan ankete göre seçmenler uzaktan oy kullanma konusunda da bölünmüş durumda. Cumhuriyetçiler’in yüzde 56’sı seçim günü sandık başına giderek oy kullanmayı planlıyor. Buna karşı Demokrat adayı destekleyenlerin yüzde 26’sı uzaktan posta yoluyla oy kullanılmasını destekliyor.
Anket, iki partinin de geçtiğimiz haftalarda yaptığı kurultaylarda kendi seçmenlerinin güvenini tazelediği sonucu da çıkıyor. Hem Cumhuriyetçi hem de Demokrat seçmenlerin üçte ikisi, kurultay sonrası kendi partilerinin adayını destekleme olasılıklarının arttığını kaydetti.
