Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteklediği 31. Ankara Uluslararası Film Festivali, salgın tehdidinde uzman hekim görüşleriyle sinema salonlarında nasıl film gösterimi yapılabileceğini planlayarak sanatseverlerle buluştu. VOA Türkçe’nin de sponsorları arasında yer aldığı festival, salgına rağmen gerekli önlemlerle salonlarda sanat etkinliklerine devam edilebileceği konusunda bir örnek ortaya oluşturdu.
Normal koşullarda yıllardır ilkbahar mevsiminde yarışmalarıyla, kısa filmleriyle sinema sektöründe bir bahar esintisi yaratan Ankara Uluslararası Film Festivali, Mart ayında Türkiye’de ilk Corona virüsü vakası görülmesiyle başlayan süreçte ertelenmişti
Türkiye, 1 Temmuz günü itibariyle kafeler, restoranlar gibi sosyalleşme mekanları açısından normalleşme kararı alsa da sinema ve tiyatro salonları halen risk bulunduğu gerekçesiyle seyircileriyle buluşamadı. Bu durum sanatçıları ve sanatla ilgili herkesi olumsuz etkilerken, Eylül ayı itibariyle yeniden vaka sayısında artış yaşanmasıyla sanatsal etkinlikler açısından adeta bir çıkmaza girildi. Bu tabloda “online” yapıldığı takdirde amacına ve geleneğine uygun olmayacağı düşüncesiyle Ankara Uluslararası Film Festivali’ni düzenleyen Dünya Kitle İletişimi Vakfı ise, “herşeye rağmen sanat” ilkesiyle salgın koşullarında nasıl festival yapılabileceği arayışına girdi. Başta Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Esin Şenol olmak üzere uzman hekimlerden görüş alınmasıyla sinema salonlarında dezenfektasyon işlemi ve havalandırma sistemi gibi süreçler sil baştan ele alındı. Nihayetinde festival filmleri gösterimi yapılacak salonlarda kapalı mekan olmasına rağmen en az risk ortamı olduğuna kanaat getirilmesiyle 31. Ankara Uluslararası Film Festivali, bugünden itibaren 12 Eylül’e değin sinema severleri ağırlamayı umuyor.
31. Ankara Uluslararası Film Festivali’nin açılış gecesinde de gündem Türkiye’de gün geçtikte vaka sayısında yaşanan artış ile Corona salgınının tiyatro ve sinema başta olmak üzere sanattaki olumsuz etkisiydi. Kültür ve Turizm Bakanlığı adına Sinema Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Selçuk Yavuzkanat’ın katıldığı ve Avrupa Birliği (AB) Delegasyonu adına Başkan Yardımcısı Eleftheria Pertzinidou’nun bulunduğu gece, açık havada sosyal mesafe kuralına uygun şekilde Cer Modern’de gerçekleştirildi. Sponsorluğu nedeniyle VOA Türkçe’ye teşekkür plaketi takdimi yapılan gecede, sanatçılar ve festival ekibi, salgın koşullarında insan ruhuna nefes aldırılabilmesi için sanata destek çağrısında bulundu.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan 31. Ankara Uluslararası Film Festivali Başkanı İnci Demirkol, kapalı olduğu için tozlanmış bir sinema salonu girişine yazılmış “açıl artık” yazısını anımsatarak, sanatseverlerin sinema filmini sinema salonunda izlemeye özlem duyduğunu aktardı. Salgındaki mevcut durumda riskli görünmesine rağmen festivali fiziksel mekanlarda gerçekleştirmeye karar verdiklerini kaydeden Demirkol, gerekli koşullar sağlandığında sosyal mesafeyi koruyarak festival gösterimleri yapılabileceğine hekimlerce yapılan tüm önerilere uyarak kanaat oluştuğunu söyledi. Demirkol, festivalde görevli herkese Corona testi yapıldığını da sözlerine ekledi.
“Tiyatro ve sinema salgındaki dijital hayat felsefesine feda edilmemeli”
Festival kapsamında “Sanat Çınarı Ödülü”ne layık görülen tiyatro ve sinema sanatçısı Tamer Levent, VOA Türkçe’ye değerlendirmesinde, Türkiye’de işsizlik denildiğinde bile yasal mevzuatta meslek tescili olmadığından sanatçılar için maddi destek önlemi alınmadığını söyledi. Dolayısıyla örneğin ABD’de oyunculuk mesleği tescilli ve sendikası tanınmış olduğu için özlük hakları mevcutken Türkiye’de bunun olmadığını anlatan Levent, salgın nedeniyle tiyatrolarda gösteri yapılamadığını vurgulayarak, “Dijital ortamda yapıldığında ise tiyatronun canlı yaşama biçimini ortadan kaldırmak anlamına gelebilir. Pandemi sürecinde ortaya çıkmış dijitalleşen hayat felsefesine tiyatroyu feda etme kaygısı ortaya çıkabiliyor. Maalesef bunlara köklü çözümler bulunamıyor. Oysa meseledeki özü kaybeden çözümler bulmak zorundayız. Sanat, dünyayı değiştiren insanın düşünce biçiminin adıdır. Bu nedenle sanat etkinlikleri, tiyatro oyunları ve festivalleri devamlı kılmak için önlemler alınmalıdır. Festivaller, ayrıca Türkiye’yi dünyada ülkelerde kendisini kültürel yapıda var etmesi ve adını göstermesi için önemlidir” dedi.
Türkiye’de sanat yönetimi ve işletmeciliği eğitimi verilmesine rağmen maalesef hükümet kademelerinde buna önem ve yer verilmediğini kaydeden Tamer Levent, “Bu kaotik dönemden artık pek çıkamayacağımızı düşünüyoruz” diyerek artık insanı yaratıcı kılacak, başarısını tetikleyecek sanatsal etkinlikleri devam ettirecek planlamalar yapılması gerektiğini söyledi.
“Aziz Nesin Emek Ödülü”nü alan sinema sanatçısı Şerif Sezer de, VOA Türkçe’ye açıklamasında, “Bir kabul içerisinde yaşıyoruz, dünya olarak bunu nasıl atlatacağımızı bilmiyoruz” diyerek ertelenmiş olsa da 31. Ankara Uluslararası Film Festivali’nin yapılmasının çok önemli olduğunu söyledi. Sezer, festival ortamıyla sinema sanatı ve sanatçılarının beslendiğini dolayısıyla da mutlaka festivallere yaşama olanakları sunulması gerektiğini dile getirdi.
İnci Demirkol da, Ankara’da festival geleneği sürdürmenin zorluğu konusunda, “Kötü zamanlar oldu ama geride bıraktığımızı düşünmek istiyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı da bizi destekliyor. Artık işadamları da festivale destek oluyor. Öncelikle Covid-siz zamanlar olmasını diliyoruz” ifadelerini kullandı.
Festivalde, “Kitle İletişim Ödülü” bağımsız film dağıtım ağı Başka Sinema’ya verildi. Ulusal Uzun Proje Geliştirme Desteği Yarışması’nın kazananı Murat Uğurlu’nun “Hak Edilmiş Bir Öpücük” adlı projesi oldu. AB Türkiye Delegasyonu’nun desteğiyle düzenlenen yarışmada, Uğurlu 30 bin lira tutarında para ödülünün sahibi oldu.
Film Festivali programında neler var?
Bugünkü programında, Ulusal Belgesel Yarışması filmleri ilk kez Ankara’da seyirciyle buluşuyor. Aralarında, Tunceli Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu’nun hayatını anlatan “Ovacık” ve geçen yılki Antalya Film Festivali’nin belgesel birincisi “Kadınlar Ülkesi”nin de olduğu 11 belgesel film, bugün jüri önüne çıkacak. Yarışma filmi “Tenere” için 20:30 saatine ek seans da açıldı.
İtalyan yönetmen Federico Fellini’nin Venedik’te Gümüş Aslan Ödülü’nü kazandığı 1953 yapımı komedisi “I Vitelloni / Aylaklar” ile Éric Rohmer’in 1970 tarihli başyapıtı “Claire's Knee / Claire’in Dizi” günün klasik seçimleri olacak. Alman yönetmen Christian Petzold’un Şubat ayında Berlin Film Festivali’nde FIPRESCI Ödülü ve En İyi Kadın Oyuncu dalında Gümüş Ayı Ödülü’nü kazanan romantik hayalet filmi “Undine” de Türkiye prömiyerini festival kapsamında yapacak.
Yarınki programda ise, Ulusal Belgesel Film Yarışması heyecanı devam edecek. Çek yönetmen Jirí Menzel’in 1984 yapımı kara komedisi “The Snowdrop Festival / Kardelen Festivali”; Slovak yönetmen Frigyes Ban ile Çek yönetmen Vladislav Pavlovic’in birlikte yönettiği 1958 yapımı St. Peter's Umbrella / Aziz Petros’un Şemsiyesi”; Alman aktris Ina Weisse’nin yönettiği ve usta oyuncu Nina Hoss’un “The Audition / Seçmeler” ve Ulrike Ottinger’in otobiyografik belgeseli “Paris Calligrammes / Paris Kaligramları”, Türkiye’de ilk kez Ankara’da seyirciyle buluşacak.
