Erişilebilirlik

Rusya'da Nükleer Enerjiye Destek Devam Ediyor


Rusya'da Nükleer Enerjiye Destek Devam Ediyor
Rusya'da Nükleer Enerjiye Destek Devam Ediyor

Japonya’daki nükleer kaza, başta Rusya olmak üzere tüm eski Sovyet cumhuriyetlerinde nükleer enerji alanında soru işaretlerine yol açmış durumda. Özellikle de Çernobil nükleer santralindeki facianın yıldönümüne yaklaşılırken, nükleer enerjiye destek de azalabilir.

Sovyet yetkililer, 1986’da yaşanan Çernobil faciasını o dönem yalanlasa da, nükleer enerji alanında iddialı olan Rusya için günümüzde dışarıya böyle bir imaj vermek söz konusu değil. Özellikle de Japonya’daki son derece güvenli olduğu düşünülen Fukuşima nükleer santralinin durumu göz önüne alındığında.

Çernobil faciasının 25’inci yıldönümü yaklaşırken hazırlanan özel belgesel, Rusya’daki sinema salonlarında vizyona girdi. Şimdi Ukrayna sınırları içinde bulunan santralde önce büyük bir patlama olmuş ve daha sonra da yangın çıkmıştı.

Çernobil’in yarattığı radyoaktif sızıntıdan en büyük zararı Beyaz Rusya gördü. Ama bugün bir diktatörlüğün hüküm sürdüğü Beyaz Rusya’da bu belgesel yasaklandı çünkü Minsk hükümeti Rusya’yla 9 buçuk milyar dolarlık nükleer santral anlaşması imzaladı.

Beyaz Rusya’yla imzalanan anlaşma, Rusya’da devlete ait olan Rosatom şirketini dünyanın en büyük nükleer reaktör imalatçısı haline getiriyor. Firma, Türkiye, Bulgaristan, Hindistan, Çin ve İran’da da santraller inşa edecek. Rosatom, tüm dünyada inşa edilen 60 nükleer santralin yüzde 25’ini kuruyor.

Cumhurbaşkanı Dimitri Medvedev, Rusya’nın özel hazırlanan videoda yaptığı konuşmada, Rusya’nın nükleer santrallerinin “maksimum güvenlikli” olduğunu vurguluyor.

Medvedev konuşmasında deprem bölgelerinde nükleer santral inşa edilmemesi konusunda uyarıda bulunuyor.

Ama Rus çevreciler zaten Sovyetler Birliği döneminde inşa edilen birçok nükleer santralin deprem bölgelerinde kurulduğuna dikkati çekiyor. Bunlardan biri Ermenistan’da, diğeri de Rusya’nın güneyindeki Rostov’da bulunuyor.

Rusya elektrik üretimini yüzde 16’dan 25’e çıkarmak amacıyla önümüzdeki yıllarda 11 reaktör daha inşa edecek. Rosatom 2030’a kadar karını üç kat yani 50 milyar dolar arttırmayı amaçlıyor.

Eco-Defense adlı Rus çevreci örgütün başkanı Vladimir Slivyak, Moskova’da Moskova’da Rosatom’un merkezi önünde nükleer enerji karşıtı bir gösteri düzenledi.

Vladimir Slivyak, Rosatom’un söylendiği kadar çok reaktör kurma kapasitesi olmadığını, bu şirketin çalışmalarının devlet propagandasından ibaret olduğunu söylüyor. Slivyak, Rus hükümetinin kendi nükleer teknolojilerinin Batılılarınkinden daha gelişmiş olduğu yönünde kamuoyunu ikna etmek için propaganda yaymaya çalıştığını savunuyor.

Slivyak’a göre Rusya’da faaliyetteki 32 nükleer santralden 11’i Çernobil döneminden kalma, 1970’li yıllarda tasarlanmış. St. Petersburg dışında çalışan bir santralin süresi 15 yıl daha uzatılmış.

Japonya’da 11 Mart’ta deprem ve tsunaminin yol açtığı nükleer santral faciasının ardından Rusya Başbakanı Vladimir Putin, tüm ülkede nükleer santrallerin incelenmesi için emir verdi. Ancak gelecek yıl seçimlere hazırlanan ve elektrik fiyatlarının bu yıl yüzde 15 artmasının beklendiği bir ülkede, hükümet eski nükleer santralleri kapatmaya yanaşmıyor.

Rusya’daki tesislerin ne kadar yıprandığı iki yıl önce bir hidroelektrik santralinde yaşanan arızayla ortaya çıktı. Sayano Şuşenskaya barajındaki türbinlerden birinin kopması üzerine, bin tonluk türbin suyun da basıncıyla oyuncak gibi havada uçmuş, olayda 75 kişi ölmüş ve baraj onarımı dört yıl sürecek hasar görmüştü. 40 yıllık barajdaki kaza, dikkatsiz bakım ve metal yorgunluğuna bağlandı.

Almanya’da, yedi eski nükleer santralin faaliyeti stres testi sonuçlanıncaya kadar askıya alındı. Başbakan Angela Merkel, ülkesindeki nükleer enerji karşıtı gösterileri yatıştırmak amacıyla bu kararı aldı.

Ancak Rusya’da halk nükleer enerji karşıtı olsa da bu konuya yeterli duyarlılığı göstermiyor.

Greenpeace çevre örgütünün Rusya’daki yetkililerinden İvan Blokov yerel muhalefetin güçlü olduğunu söylüyor. Blokov nüfusun yüzde 75 ile 92’lik oranının nükleer enerjiye tamamen karşı olduğunu söylüyor. Bununla birlikte Blokov, Rusların arka bahçelerinde bir nükleer santral görmedikçe muhalefetlerini dile getirmeyeceklerini belirtiyor.

Ancak Çernobil faciasının yıldönümü olan 26 Nisan yaklaştıkça Rusya’da nükleer enerji aleyhtarlığı yeniden artabilir.

Rus çevreci Vladimir Slivyak, 26 Nisan’da büyük bir gösteri planladıklarını söylüyor.

Gerek Japonya’daki gelişmeler, gerekse Çernobil faciasının yıldönümü, nükleer enerjiyi en çok savunan Rusya’da kamuoyunun da görüşlerinin değişmesiyle birlikte farklı bir çizgi izleyebilir.

XS
SM
MD
LG