Erişilebilirlik

Rus Yahudileri’nin İsrail’e Göçünde Artış


Rusya'nın Şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesinden birkaç saat sonra, 43 yaşındaki onkolog ve bir tıbbi yardım derneğinin yöneticisi Ilya Fomintsev protesto için Moskova sokaklarına çıktı. Bu protestoda tutuklanan Fomintsev, 20 gün hapis cezasına çarptırıldı.

Ukrayna'daki “özel askeri operasyona” muhalif olan diğer birçok kişi gibi geleceğinden korkan Fomintsev, ülkeyi terk etmeye karar verdi.

Ancak diğer muhalif Ruslar Türkiye, Gürcistan ve Ermenistan'a gitmek üzere ülkeden ayrılırken Fomintsev, yaşlı bir hastasının önerisiyle Yahudi olduğunu kanıtlayan belgeleri toplamaya başladı ve İsrail konsolosluğundan randevu aldı.

Fomintsev, Tel Aviv'deki yeni evinde bir röportajda, "Yahudi kökenli olduğumdan göç etmek için tek seçenek İsrail'di " dedi.

Fomintsev, “Genel olarak diğer ülkelerde kalışınızı yasal hale getirmeniz imkansız. Bu durumda banka hesabı açmanız veya iş yapmanız da imkansız. İsrail elimdeki tek seçenekti ve geri dönüş programından faydalandım” ifadelerini kullandı.

Fomintsev, daha önceki Ekim Devrimi öncesi ve Sovyetler’in yıkılması sonrası göçler kadar büyük olmasa da, on binlerce Rus Yahudisi’nin Rusya'dan İsrail’e göç ettiği yeni bir dalganın parçasıydı.

İsrail hükümetinin rakamlarına göre, bu sene Ocak ve Temmuz ayları arasında 20 bin 246 Rus İsrail'e göç etti.

Rakamlar Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başladığı Şubat ayında 700 civarındayken, Mart ayında 3 binin üzerine çıktı.

2019'un tamamında sadece 15 bin 930 Rus İsrail'e göç etti.

Rusya'dan İsrail’e giden göçmenlerin çoğu Yahudi, ancak bazıları Yahudi olmasalar da, Yahudi olan yakın akrabaları sayesinde göç edebilir.

İsrail'in Geri Dönüş Yasası’na göre, bir kişinin direk vatandaşlığa hak kazanabilmesi için en az bir Yahudi büyükannesi veya büyükbabası olduğunu kanıtlaması gerekiyor.

Bu yasa kapsamında yaklaşık 600 bin Rus, İsrail vatandaşlığına hak kazandı.

İsrail’e bu denli göçün gerçekleşiyor olması Rus yetkilileri şaşırtmış ve Kremlin'in misilleme yapmasına neden olmuş gibi görünüyor.

Dava

Geçen ay, Rusya Adalet Bakanlığı, İsrail'e taşınmak isteyen yabancı Yahudiler’e yardım eden İsrail Yahudi Ajansı'nın Moskova şubesinin kapatılmasını talep etti.

Konuya dair ilk mahkeme duruşması yarın, genellikle siyasi açıdan hassas davalara bakan Moskova'daki Basmanny Bölge Mahkemesi'nde yapılacak.

Ajans, Rusya'daki faaliyetlerinin, ülkedeki Yahudi topluluğunun gelişimini ve miraslarına bağlı kalmalarını sağlamak için devam edeceğini söyledi.

Yahudi Ajansı’na açılan davalar resmi olarak Rus veri koruma yasalarının ihlalleriyle ilgili olsa da, İsrail Diaspora İşleri Bakanı Nachman Shai geçen ay Rusya'yı İsrail'i Ukrayna'daki tutumu nedeniyle cezalandırmaya çalışmakla suçladı.

Shai, "Rus Yahudileri Ukrayna'daki savaş tarafından rehin alınmayacak. İsrail'in savaş konusundaki tutumu nedeniyle Yahudi Ajansı'nı cezalandırma girişimi içler acısı ve saldırgandır." dedi.

İsrail, Ukrayna'ya askeri destek sağlamamış olsa da, Kiev'e insani yardım ve diplomatik destek teklif etti.

Yahudi Ajansı kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kalırken mali desteğini azaltmasıyla, Rus Yahudileri’nin İsrail’e göçü daha pahalı hale gelecek.

Yahudi Ajansı, Fomintsev’in kendisi, karısı ve üç çocuğu için Rusya’dan İsrail’e uçak biletlerini karşılamıştı.

Kız arkadaşı ve köpeğiyle Moskova'dan ayrılan 33 yaşındaki grafik tasarımcı Konstantin Konovalov, geçen Nisan’da Tel Aviv Ben Gurion havaalanına vardığında, ajans onlara yeni evlerine gitmeleri için bir taksi bile sipariş etmişti.

Konovalov, “Ajansın kapatılması, Moskovalılar üzerinde çok bir etki yaratmaz, onlar zaten göçü karşılayabilecek durumdalar. Ama bu durum, en çok başka bölgelerden gelen insanları etkileyecek, onların finansal durumu yeterli değil” dedi.

Öte yandan, İsrail'e göç konusunda yardımcı olan Moskova’da bir danışmanlık şirketinin başkanı Sofia Goldman'a göre, Yahudi Ajansı aleyhindeki dava, büyümeye devam eden göçe olan ilgiyi azaltmadı.

Hatta göçmen akışı devam ettikçe Goldman’a gelen talepler farklılaştı.

Goldman, "Geçmişte vatandaşlık almak için gerçekten iyi bir kaynağı olan insanlar bize başvururken, bugün başvuranlar bizi daha çok atalarını kontrol etmek için arıyorlar. Genelde varsayımlar üzerine, 'Sanırım büyükannem, büyükbabam, bir uzak akrabamın Yahudi kökleri vardı, bunu kontrol edelim' diyerek arıyorlar" dedi.

İsrail'e yerleşen bazı göçmenler için başka bir ülkede yaşamanın gerçekleri kültür şokuna sebep olabiliyor.

Günde beş saat İbranice öğrenen ve İsrail'in gelişen start-up sektöründe çalışmaktan keyif alan Konovalov, İsrail’de bankacılık ve dağıtım sektörlerinin Rusya'nın ne kadar gerisinde kaldığına şaşırdığını söyledi.

Konovalov, “Hala bir gün Rusya'da bir şeyler değişirse geri dönme ihtimalim var. Moskova benim için hala çok önemli ve insanın memleketinden ayrılması çok zor” dedi.

STÜDYO VOA

BM’den Gazze’de ‘kıtlık’ uyarısı – 18 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:58 0:00
XS
SM
MD
LG