ABD’nin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) asker konuşlandıracağını açıklamasının ardından İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’den yanıt geldi.
Ruhani, “Biz başkalarının sınırlarını ihlal edecek kişiler olmadığımız gibi başkalarının da bizim sınırlarımızı ihlal etmesine izin vermeyeceğiz” dedi.
Ruhani bölgede yabancı güçlerin varlığının petrol ve gemicilik faaliyetlerinde istikrarsızlığa neden olacağını söyledi ve yabancı güçlerin bölgeye her zaman sefalet getirdiğini kaydetti.
Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise bölgeye gönderilen askerlerin yalnızca caydırma ve savunma amaçlı olduğunu belirtti. Pompeo, Fox News televizyonuna yaptığı açıklamada bu caydırıcı önlemlerin başarısız olması halinde Başkan Trump’ın harekete geçeceğini ve İran liderliğinin de bunu bildiğini kaydetti.
Amerika ve Suudi Arabistan, İran’ı Suudi Arabistan’daki iki petrol tesisine 14 Eylül’de düzenlenen saldırılardan sorumlu tutuyor. İran ise saldırıyı üstlenmiyor.
İran BM Genel Kurul’unda bölgesel güvenlik planını açıklayacak
Ruhani’nin resmi internet sitesinden yapılan bir açıklamadaysa Tahran’ın İran Körfezi ve Umman Denizi için hazırladığı ve bölge ülkeleriyle işbirliği halinde yürütülecek bir güvenlik planını da New York’ta yapılmakta olan BM Genel Kurul toplantılarında paylaşacağı belirtildi.
Suudi Arabistan ise özellikle petrol tesislerine düzenlenen saldırıların ardından BM’de İran’a karşı birleşik bir cephe oluşturulmasını istiyor.
Geçtiğimiz aylarda İran Körfezi’nde Hürmüz Boğazı yakınlarında bazı petrol tankerlerine düzenlenen saldırılar da gözlerin İran’a çevrilmesine neden olmuştu. ABD saldırılardan İran’ı sorumlu tutuyor. Ayrıca bölgede ABD’ye ait gözlem amaçlı bir insansız hava aracının İran tarafından düşürülmesi de bölgede savaş kaygılarını tırmandırmıştı. Başkan Trump olayın ardından İran’a saldırı emir vermekten son anda vazgeçtiğini açıklamıştı.
Yerli üretim savunma sistemi sergilendi
Ruhani konuşmasını İran’da İslam Devrimi’nin başlangıcı kabul edilen 1980-1988 Irak’la savaşın başlangıcı olan ve “Kutsal Savunma Haftası” olarak kutlanan etkinlikler kapsamında yaptı. Bu bağlamda askeri geçit töreni de düzenlendi.
Törende uzun menzilli füzeler, askeri sürat tekneleri, savaş gemileri gösteriler yaptı. Tören devlet televizyonu tarafından da canlı verildi. Yarı resmi Fars haber ajansına göre törende İran’ın Rus S-300 hava savunma sistemine rakip olduğunu söylediği yerli üretim, karadan havaya Bavar-373 savunma sistemi de tanıtıldı.
Zarif nükleer anlaşmanın imzacısı ülkelerin bakanlarıyla görüşecek
Öte yandan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de BM toplantılarına katılmak üzere New York’a gitti. Zarif Çarşamba günü 2015 tarihli uluslararası nükleer anlaşmanın imzacısı olan ülkelerin dışişleri bakanlarıyla bir araya geleceğini belirtti. Bu ülkeler arasında İngiltere, Fransa, Almanya, Çin ve Rusya yer alıyor. ABD geçen Mayıs ayında anlaşmadan çekilerek İran’a yeniden ekonomik yaptırımlar uygulamaya başlamıştı.
Başkan Donald Trump daha önce İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yle BM toplantıları çerçevesinde bir araya gelebileceği sinyalini vermişti ancak İran, ABD’yle doğrudan görüşme yapmayı reddediyor ve ancak yaptırımların kalkması halinde ve nükleer anlaşmanın diğer imzacılarıyla birlikte ABD’yle masaya oturulabileceğini belirtiyor.
