Erişilebilirlik

Amerika'da Yaşayan Romanlar Ayrımcılıktan Şikayetçi


Amerika'da Yaşayan Romanlar Ayrımcılıktan Şikayetçi
Amerika'da Yaşayan Romanlar Ayrımcılıktan Şikayetçi

2 Nisan'da Macaristan'daki aşırı sağcı Jobbik partisi üyeleri Romanlar'ın suç faaliyetlerini eleştiren bir protesto düzenledi. Parti karşıtı insan hakları guplarının düzenlediği karşı protesto ise polis tarafından güvenlik nedeniyle engellendi. Amerika'da Roman karşıtı gösteriler düzenlenmiyor. Ancak bazı Roman asıllı Amerikalılar işyerlerinde ayrımcılığa maruz kalmaktan şikayetçi.

Gene ve Aaron Williams kuzen. Kuzenler Teksas'ta kaldırım işçisi olarak çalışıyor. Ancak iş için başka eyaletlere de seyahat ediyorlar. Roman asıllı olan Gene ve Aaron etnik kimlikleri nedeniyle iş yerinde ayrımcılığa maruz kaldıklarını söylüyor. Gene 2008 yılında bir şirket tarafından yerel bir radyoda yayınlanan reklamı kaydetmiş.Reklamda "Kasabadaki çingenelere dikkat edin. Paranızı alıp kaçarlar," diyor.

Aaron Williams 30 yıldır aynı mesleği yaptığını ancak müşterilerine Roman asıllı olduğunu söylemediğini belirtiyor:

"Çingene olduğumu söylememin hiçbir yararı yok, üstelik sakıncalı. Müşteriler Çingenelerin varlığının bile farkında değil. Çingeneliği bir yaşam tarzı sanıyorlar. Berduş olduğunuz için sürekli seyahat ettiğinizi zannediyorlar. Oysa göçebelik bizim kültürümüzde var."

Roman asıllı film yapımcısı George Eli, Romanlar’ın özellikle polis tarafından hedef seçildiğini söylüyor:

Eli Amerika'da Roman olmanın zorluklarıyla ilgili bir belgesel hazırlamış. Eli ailesindeki birçok kadının falcı olduğunu ve belgeselde görünmekten hoşlanmadıklarını anlatıyor:

"Belgeselde göründükleri için üzülen akrabalarıma saklayacak neleri olduğunu sordum. Biliyorum ki ortada birşey yok. Ancak aldığım yanıt 'biz çingeneyiz. senin yüzünden hepimizi hapse atacaklar' oldu."

John Grow Baltimore'dan emekli bir polis memuru. Grow polisleri güven suçları konusunda eğiten bir kuruluşun başında. Grow Romanlar’ı özellikle hedef almadıklarını ancak suç işleyenlerin çoğunlukla Romanlar olduğunu söylüyor:

"Bizim hedefimiz suç ve suçu işleyenler. Bazıları, özellikle falcılar, ev tamir edenler çingeneler arasından çıkıyor."

Aaron Williams polisin taraf tuttuğu görüşünde:

"Polis bize taraflı yaklaşıyor. Gelip olmadık sorun çıkarıyorlar. Irkçılık yapıyorlar. Oysa biz yanlış bir şey yapmıyoruz. Topluma hizmet ediyoruz."

Grow Amerika’nın çeşitli yerlerinde polisleri eğitiyor. Medya ile bağları var. Grow yeni yayınladıkları broşürde “Çingene ve göçebe suçu” işleyen topluluklara ışık tuttuklarını söylüyor:

"Çingeneler ayrı bir topluluk. Bulundukları topluma sürekli adapte olarak varlıklarını koruyabilmişler. Kendi kuralları var ve bu kurallara uyuyorlar. Bazen bizim yasalarımız onların işine gelmiyor."

Teksas Üniversitesi'nden Profesör Ian Hancock Romanlar’ın işleyip de diğer toplulukların işlemediği suç olmadığını söylüyor. Falcılık, inşaat gibi meslekler Romanlar’ın tarihi ile açıklanabilir. 13'üncü yüzyılın sonlarında Romanlar Hindistan'dan Avrupa'ya göç etmiş. Hindistan'da falcılık saygın bir meslek. 1500'lü yıllarda Romanlar’ın çoğu Romanya'da köleliğe zorlanmış. Diğer Roman gruplar sürekli ayrımcılığa uğradıkları için göçebe hayat yaşamak zorunda kalmış. Profesör Hancock şunları söylüyor:

"Sürekli göçebeliğe zorlandıkları bir dünyada çabucak toplayıp yanlarına alabilecekleri eşyalar dışında mal sahibi olmaları imkansızdı."

Aaron Williams, Roman kimliğinden ve mesleğinden gurur duyuyor. Ancak ayrımcılığa maruz kaldığı için öfkeli ve şöyle konuşuyor:

"Uzaylı değiliz. Biz de bu gezegende doğduk. Burada olmaya da herkes kadar hakkımız var."

Bazı genç Roman asıllı Amerikalılar Amerikan toplumuna daha fazla entegre oluyor. Romanlar, asimile olmakla kültürlerini korumak arasında denge sağlamak için çok çalıştıklarını söylüyor.


XS
SM
MD
LG